Kontent qismiga oʻtish

Rekviyem

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
2024-yil 3-sentyabr, 06:38 dagi Boburjon Xidirov (munozara | hissa) versiyasi
(farq) ←Avvalgi koʻrinishi | Hozirgi koʻrinishi (farq) | Yangiroq koʻrinishi→ (farq)

Rekviyem (lot. reguiem – orom, tinchlik) – marxumlar xotirasiga bagʻishlangan messa turi, diniy musiqa janri, lotin matnlariga aytiladigan vokal yoki vokal cholgʻu turkumi. Tantanavor messadan baʼzi („Gloria“, „Credo“) qismlarining oʻrniga boshqa („Reguiem aeternam“ – „Abadiy orom“, „Dies irae“ – „Qiyomat“ kabi) qismlarning kiritilishi bilan farqlanadi. Qaygʻuli, motamsaro xarakterga ega. Dastlab bir ovozli grigorian xorali kuylariga asoslangan. 15-asrdan koʻp ovozli xor polifonik asari (G. Dyufai, Y. Okegem, O. Lasso, J. Palestrina), 17-asrdan xor, yakkaxon xonandalar va orkestr uchun gomofoniya uslubidagi yirik asar sifatida rivoj topdi. V. A. Motsart, G. Berlioz, J. Verdi, I. Brams R.lar mazkur janrining eng mashhur namunalaridir. 20-asr kompozitorlari (I. Stravinskiy, A. Shnitke va boshqalar) diniy (lotin) matnlari qatori zamonaviy shoirlar sheʼrlaridan ham foydalanishgan (Mas, B. Brittenning „Harbiy rekviyem“i). Oʻzbekistonda R. janriga M. Burhonov („Abadiy xotira“, 1996), F. Yanovyanovskiy („Rekviyem“, 1997)lar murojaat qilishgan[1].

  1. OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil