Ўн учта колониялар
| О'н учта колониялар Тҳиртеэн Cолониэс (инглизча) Британия Америкасининг бир қисми | |||||||
| |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||
 1775-йилда о'н учта колониялар ҳудудлари | |||||||
| Пойтахти | Лондондан бошқарилган | ||||||
| Тил(лар)и | инглиз немис нидерланд ва бошқа маҳҳаллий тиллар. | ||||||
| Дини | католик, протестантлик яҳудийлик | ||||||
| Пул бирлиги | Фунт стерлинг, | ||||||
| Аҳолиси | 1,980 (1624-йил) | ||||||
| Бошқарув шакли | 2,400,000 (1775-йил) | ||||||
| Тарих | |||||||
| - 1585 | Роаноке колонияси | ||||||
| - 1607 | Виржиния колонияси | ||||||
| - 1620 | Янги Англия | ||||||
| - 1667 | Янги Нидерландия | ||||||
| - 1713 | Утрехт шартномаси | ||||||
| - 1732 | Жоржия провинсияси | ||||||
| - 1776 | Мустақиллик декларацияси | ||||||
| - 1783 | Париж шартномаси | ||||||
.svg)
Ўн учта колониялар- Шимолий Американинг шарқий қирғоғида жойлашган, ХВИИ-ХВИИИ асрларда асос солинган, 1776-йилда Мустақиллик декларациясини имзолаган ва Британия ҳукмронлигини тан олмаслигини расман эълон қилган Британия колониялари гуруҳи[1].
Колонияларнинг пайдо бўлиши
[edit | edit source]1606-йилда Англияда иккита савдо компанияси — Лондон („Жанубий“) ва Плимут („Шимолий“ ёки кейинчалик „Янги Англия компанияси“) тузилди. Улар Шимолий Американи мустамлака қилишни ўз олдига мақсад қилиб қўйган ва бунинг учун етарли маблағга эга эди. Жеймс И Шимолий Американинг 34° денгиздан 45° шимолий кенгликдаги денгизгача бўлган барча ерларини уларнинг ихтиёрига берди. Компанияларга насронийликни ва бундан ташқари, Эпископ черкови таълимотини тарқатиш вазифаси юклатилган. Компаниялар Англия қиролига ишлаб чиқаришнинг бешдан бир қисмини бериб, конларни ўзлаштириш ҳуқуқига эга бўлди. Лондон компанияси Виржинияни мустамлака қилишни бошлади[2]. Плимут компанияси — тез орада Ню-Энгланд номини олган шимолий ҳудудлар босиб олди. 1607-йил бошида Лондон компанияси томонидан жиҳозланган 105 колонистли учта кичик кема Жеймстаун посёлкасига асос солди. Бу Виржиния мустамлакаси бошланиши эди[3]. Кўчманчилар дастлаб Виржинияга фақат олтин ёки ҳеч бўлмаганда осон пулга топиш илинжида келишган. Уларга 1618-йилдан бошлаб Виржинияга сургун қилина бошлаган жиноятчилар қўшилди. Айни пайтда Виржинияда олтин йўқ эди. Шунда кўчманчилар бошқа нарса қилишлари керак эди ва улар тамаки бизнес билан шуғуллана бошладилар. Ҳиндистонликларни мажбурий меҳнатга мажбурлашга уриниш яхши натижа бермади. 1620-йилда голландлар Жеймстаунга қора танлиларни сотиш учун олиб келишди. Кейинги йилларда негр қулларининг сони Виржиниядаги оқ танли аҳолидан ошиб кетди[4]. Яхшироқ ерларга интилишда мустамлакачилар ўз мулкларини тобора ғарбга кенгайтириб, маҳаллий аҳолини қириб ташладилар. Компания фақат ўзининг пуллари ҳақида қайғуриб, мустамлакачиларнинг ҳаётига аралашмади. Компанияулар билан савдо қилиш, улардан тамаки сотиб олиш, уларга қурол-яроғ, асбоб-ускуналар ва умуман керак бўлган ҳамма нарсани сотиш бўйича ўзининг монопол ҳуқуқини ҳимоя қилди (дарвоқе, колониядаги аёллар сонининг камлиги сабабли — жамоат аёллари, 100- Аёл бошига 150 фунт тамаки тўланган). Инглиз ҳукумати колониянинг ички ишларига кўпроқ эътибор қаратди. Инглизлар колонияни бошқариш учун уларнинг губернаторини тайинлади. 1619-йилда губернатор Жеймстаунда Виржиниянинг ўша пайтгача мавжуд бўлган 7 (бошқа маълумотларга кўра — 11) аҳоли пунктидан биринчи Диэт (инглиз Бош Ассамблеяси) ни чақирди ва бу Диэт жуда либерал конституцияни ишлаб чиқди[5].
Манбалар
[edit | edit source]- ↑ Минтз Стевен „Wиннинг тҳе Воте: А Ҳисторй оф Вотинг Ригҳц - Гилдер Леҳрман Институте оф Америcан Ҳисторй“. www.гилдерлеҳрман.орг. Қаралди: 2023-йил 12-ноябр.
- ↑ Фоулдс, Нанcй Броwн. "Cолониал Оффиcе" (эн). Тҳе Cанадиан Энcйcлопедиа. https://www.thecanadianencyclopedia.ca/en/article/colonial-office.<!--->
- ↑ Алсо сеэ Роэбуcк, Жоҳн. Ан Энқуирй, Wҳетҳер тҳе Гуилт оф тҳе Пресент Cивил Wар ин Америcа, Оугҳт то бе Импутед то Греат Бритаин Ор Америcа, 1779 — 21-бет. „тҳоугҳ тҳе cолониэс бе тҳус абсолутелй субжеcт то тҳе парлиамент оф Энгланд, тҳе индивидуалс оф wҳич тҳе cолонй cонсист, май энжой сеcуритй, анд фреэдом; тҳере ис нот а сингле инҳабитант, оф тҳе тҳиртеэн cолониэс, ноw ин армс, бут wҳо май бе cонсcиоус оф тҳе трутҳ оф тҳис ассертион". Тҳе cритиcал ревиэw, ор анналс оф литературе“ анд "дуринг тҳе ласт wар, но парт оф ҳис мажестй'с доминионс cонтаинед а греатер пропортион оф фаитҳфул субжеcц тҳан тҳе Тҳиртеэн Cолониэс." (паге 136)
- ↑ Wоод, Жамес Э. (1987). ""Но Религиоус Тест Шалл Эвер Бе Реқуиред": Рефлеcтионс он тҳе Биcентенниал оф тҳе У.С. Cонститутион". Жоурнал оф Чурч анд Стате 29 (2): 199–203. дои:10.1093/jcs/29.2.199. ИССН 0021-969X. https://www.jstor.org/stable/23916451.
- ↑ Миддлетон, Ричард; Ломбард, Анне. Cолониал Америcа: А Ҳисторй то 1763, 4тҳ, Чичестер, Энгланд: Wилей-Блаcкwелл, 2011. ИСБН 978-1-4051-9004-6. ОCЛC 682892448.
Ҳаволалар
[edit | edit source]
| |
| |
| |
