Aleksey Balabanov
| Aleksey Balabanov | |
|---|---|
 | |
| Tavalludi |
25-fevral 1959-yil |
| Vafoti |
2013-yil 18-may Sankt-Peterburg, Rossiya |
| Fuqaroligi | SSSR, Rossiya |
| Kasbi | kinorejissor, ssenarist, prodyusser |
| Mukofotlari | Nika, Kinotavr (1997, 1998, 2002, 2007) |
Aleksey Oktabrinovich Balabanov (1959-yil 25-fevral, Sverdlovsk, RSFSR, SSSR — 2013-yil 18-may, Sestroretsk, Sankt-Peterburg, Rossiya) — sovet va rus kinorejissori, ssenariynavis va produser, Yevropa kinoakademiyasining aʼzosi[1] STV kinokompaniyasi asoschilaridan biri. Aka (Брат) turkum filmlari va boshqa mashhur asarlar, jumladan “Urush”, “Koʻrning buffi”, “Yuk 200”, “Morfin”, “Stoker” va “Men ham xohlayman” filmlari muallifi. "Tasqaralar va odamlar haqida" filmidagi rejissorlik ishi uchun Nika mukofoti sovrindori.
Biografiyasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]1959-yil 25-fevralda Sverdlovskda tug'ilgan. Otasi - Oktabrin Sergeevich (1930-2008), jurnalist, ssenarist, Sverdlovsk kinostudiyasining ilmiy-ommabop filmlari bosh muharriri. Onasi - Inga Aleksandrovna, tibbiyot fanlari doktori, professor, Sverdlovsk kurortshunoshlik va fizioterapiya ilmiy-tadqiqot instituti direktori. 1966-1976-yillarda u yerda oʻrta maktabda oʻqigan. Gorkiy nomidagi chet tillar pedagogika institutining tarjimonlik fakultetini tamomlagan.
1981-1983-yillarda Sovet Armiyasida ofitser bo'lib xizmat qilgan (Harbiy transport aviatsiyasi Harbiy havo kuchlarining 339-harbiy transport aviatsiya polkida Vitebskdagi parvoz tarjimoni sifatida)[2], Afrika va Osiyo mamlakatlariga parvoz qilgan. Ushbu tajriba Yuk 200 (Груз 200) kartinasida o'z aksini topgan. Afg'onistonda jang qilgan. Xizmat muddati tugashiga oz vaqt qolganda u dengiz flotiga o'tkazildi. Shundan beri uning eng sevimli kiyimi dengizchi ko'ylagi edi.
To'rt yil davomida u Sverdlovsk kinostudiyasida rejissor yordamchisi bo'lib ishladi[3] 1990-yilda ssenariy mualliflari va rejissorlar oliy kurslarining rejissorlik boʻlimini (L. Nikolaev, B. Galanterning “Muallif kinosi” eksperimental ustaxonasi) tamomlagan.
Vafoti
[tahrir | manbasini tahrirlash]
2002-yilda sodir bo'lgan fojiadan so'ng, Aleksey Balabanov o'zi yaqin do'st deb bilgan kichik Sergey Bodrovning hamda suratga olish guruhining o'limidan tushkunlikda edi. Voqeadan keyin u uning uchun hayot tugaganini aytdi. O'sha fojiali kunda, Bodrov guruhi muzlik ostida ko'milganida, Balabanov ham suratga olish ishlarida ishtirok etishi kerak edi, ammo noma'lum sabablarga ko'ra u guruhdan qolib ketdi. Balabanov o'zini Bodrov guruhi bilan birga o'lganiga ishongan. Uning hayotining so'nggi besh yili ayniqsa u uchun og'ir edi[4][5]
2013-yil 18-may kuni soat 16:00 atrofida Sestroretsk shahridagi (Sankt-Peterburgning Kurortniy tumani) Dunes sanatoriysida ssenariy ustida ishlayotgan Aleksey Balabanov 55 yoshida og'ir kasallik tufayli o'tkir yurak etishmovchiligidan vafot etdi[6][7] Dafn marosimi o'sha kuni Sankt-Peterburgdagi Smolensk qabristonida bo'lib o'tdi[3][8]
Xotira
[tahrir | manbasini tahrirlash]
2014-yilda rejissor Yuriy Bikov "Ahmoq" filmini suratga oldi va uni Aleksey Balabanov xotirasiga bag'ishladi. Filmda rok musiqasi jo'rligida Balabanovning ba'zi asarlariga xos bo'lgan ko'cha bo'ylab bosh qahramonning uzoq yurishi mavjud. Bunda Kino guruhining “Sokin tun” qoʻshigʻidan foydalanilgan.
2016-yil 18-noyabr kuni oʻzi tahsil olgan 2-sonli gimnaziya binosida Aleksey Balabanov memorial lavhasining tantanali ochilishi boʻlib oʻtdi. Gʻoya muallifi va homiysi Yekaterinburglik shifokor – Artyom Bershadskiy edi. Loyiha Oleg Rakovichning yordami bilan amalga oshirilgan, taxtachaning eskizini Aleksandr Korotich qilgan.
2018-yilning 15-may kuni, rejissor vafotining besh yilligiga uch kun qolganida, YouTube platformasida “Balabanov – ajoyib rus rejissori” nomli 130 daqiqalik hujjatli intervyu chiqdi. Film videobloger va jurnalist Yuriy Dud va ВДудь kanali jamoasi tomonidan yaratilgan.
Культура telekanali Darya Ivankovaning “Aleksey Oktabrinovich” diplom ishi filmini namoyish etadi.
2020-yilda Birinchi kanalda "Aleksey Balabanov. O'zinikini topish va tinchlanish" nomli hujjatli filmi efirga chiqdi.
2021-yilda Dobrolyubov nomidagi Nijniy Novgorod davlat lingvistik universitetida Balabanovga yodgorlik lavhasi oʻrnatildi.
Shuningdek, 2021-yilda Aleksey Balabanov ishtirokidagi kadrlar bilan aktyor kichik Sergey Bodrov xotirasiga bag'ishlangan "Bizdan boshqa hech kim bo'lmaydi" hujjatli filmiga efirga chiqdi.
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ Карташов А. «Да нет никакой концепции»: Алексей Балабанов о своих фильмах и их зрителях // Бумага. — 2013. — 17 yanvar.
- ↑ „«Сила — в правде»: Биография Алексея Балабанова“ (deadlink). РБК (2013-yil 18-may). 2013-yil 7-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 20-may.
- ↑ 3,0 3,1 „Прощание с кинорежиссёром Алексеем Балабановым в Петербурге прошло тихо и скромно — Первый канал“. 2013-yil 2-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 21-may.
- ↑ „Алексей Балабанов считал, что погиб вместе с группой Сергея Бодрова“. 2014-yil 19-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 10-noyabr.
- ↑ „«После гибели Сережи Балабанов сломался»“ (deadlink). 2014-yil 7-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 19-sentyabr.
- ↑ „В Сестрорецке умер Алексей Балабанов // NewSestroreck“. 2014-yil 31-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 20-may.
- ↑ „Умер Алексей Балабанов“. Lenta.ru (2013-yil 18-may). 2013-yil 20-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 18-may.
- ↑ Васильев, Алексей. „Балабанов умер от сердечной недостаточности“. Российская газета (2013-yil 20-may). 2020-yil 30-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 19-yanvar.