Kontent qismiga oʻtish

Qozogʻiston — Rossiya munosabatlari

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Qozogʻiston — Rossiya munosabatlari

Rossiya
Qozogʻiston
Dmitriy Medvedev va Nursulton Nazarboyev

Qozogʻiston — Rossiya munosabatlari — Qozogʻiston va Rossiya oʻrtasidagi ikki tomonlama munosabatlar. Qozogʻistonning Moskvada elchixonasi, Sankt-Peterburg, Astraxan va Omskda bosh konsulligi mavjud. Rossiyaning Nur-Sultonda elchixonasi va Olmaota va Oralda konsulliklari mavjud. Nur-Sulton va Moskva harbiy va siyosiy ittifoqdoshdir.

Qiyosiy tavsif

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Nomi Rossiya Qozogʻiston
Rasmiy nomi Rossiya Federatsiyasi Qozogʻiston Respublikasi
Gerbi
Bayrogʻi Rossiya Qozogʻiston
Hududi 1,707,540 km² (6,592,800 sq mi) 2,724,900 km² (1,052,100 sq mi)
Aholisi 144,554,993 18,448,600
Aholi zichligi 8/km² (633/sq mi) 7/km2 (18.1/sq mi)
Poytaxti Moskva Nur-Sulton
Eng katta metropolitan hududi Moskva (11,503,501) Almati 2,039,376
Boshqaruv shakli Federal Yarim-Prezidental Konstitutsion Respublika Unitar Prezidentlik Respublikasi
Hozirgi rahbar Vladimir Putin Qosim-Joʻmart Toqayev
Rasmiy tillari Rus Qozoq

Chegara shartnomalari

[tahrir | manbasini tahrirlash]

2005-yil yanvar oyida Rossiya Prezidenti Vladimir Putin va Qozogʻiston Prezidenti Nursulton Nazarboyev chegaraning rasmiy xaritasini tasdiqlash toʻgʻrisida bitim imzolaganlar. 2009-yil 23-mayda ikki mamlakat birinchi chegarani demarkatsiya qilish Qozogʻistonning Atirau va Rossiyaning Astraxan viloyatlari oʻrtasidagi 7591 km (4717 mil) chegarasida oʻrnatildi[1]. Demarkatsiya 10-15 yil davom etishi kutilmoqda.

Qarama-qarshiliklar

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Davlatchilik

[tahrir | manbasini tahrirlash]

2013-yilda Prezident Vladimir Putin „qozoqlarda hech qachon davlatchilik boʻlmagan“ deb daʼvo qilganida, bu qozogʻistonliklar orasida tobora kuchayib borayotgan millatchilikka sabab boʻldi[2][3][4][5][6][7]. Putinning bu boradagi gaplari Prezident Nazarboyevning qattiq javobiga sabab boʻldi, u mamlakatda Qozoq xonligining 550 yilligini nishonlashini eʼlon qildi, bu esa Putinning qozoq millati hech qachon davlat boʻlmagan degan gapini amalda rad etadi. Shuningdek, u mamlakat mustaqilligi uning „eng qimmatbaho boyligi“ ekanligini va Qozogʻiston oʻz mustaqilligini „hech qachon taslim etmasligini“ aytib, Yevroosiyo iqtisodiy ittifoqidan chiqish bilan tahdid qildi[8][9][10][11][12][13][14][15][16].

Savdo aloqalar

[tahrir | manbasini tahrirlash]

2018-yilda Qozogʻiston va Rossiya oʻrtasidagi savdo aylanmasidagi umumiy pul oqimi 18,219,255,476 dollarni tashkil etdi, bu 2017-yilga nisbatan 5,68 foizga koʻpdir. Qozogʻistonga eksport hajmi: 12,923,333,532 dollar boʻlib, bu 2017-yilga nisbatan 4,86% ga koʻpdir. Rossiyaga eksport hajmi: 5,295,921,944 dollarni tashkil etib, bu 2017-yilga nisbatan 7,71% ga koʻpdir[17].

Manbalar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  1. ↑ „Demarcation of Russian-Kazakh border begun - Durham University“. Dur.ac.uk (2009-yil 26-may). Qaraldi: 2016-yil 22-oktyabr.
  2. ↑ Casey Michel. „Putin’s Chilling Kazakhstan Comments“. The Diplomat. Qaraldi: 2016-yil 22-oktyabr.
  3. ↑ Ian Traynor.. „Kazakhstan is latest Russian neighbour to feel Putin's chilly nationalist rhetoric | World news“. Qaraldi: 2016-yil 22-oktyabr.
  4. ↑ Dolgov, Anna „Kazakhs Worried After Putin Questions History of Country's Independence“. Themoscowtimes.com (2014-yil 1-sentyabr). Qaraldi: 2016-yil 22-oktyabr.
  5. ↑ „Vladimir Putin Continues Soviet Rhetoric by Questioning Kazakhstan's 'Created' Independence“. Ibtimes.co.uk (2014-yil 1-sentyabr). Qaraldi: 2016-yil 22-oktyabr.
  6. ↑ „As Kazakhstan’s Leader Asserts Independence, Did Putin Just Say, ʻNot So Fast’?“. EurasiaNet.org (2014-yil 30-avgust). Qaraldi: 2016-yil 22-oktyabr.
  7. ↑ „Kazakhstan creates its own Game of Thrones to defy Putin and Borat | World news“. Qaraldi: 2016-yil 22-oktyabr.
  8. ↑ „New Kazakh TV series a riposte to Putin and Borat“. Al Jazeera English (2016-yil 5-fevral). Qaraldi: 2016-yil 22-oktyabr.
  9. ↑ „Kazakhstan Celebrates Statehood in Riposte to Russia“. EurasiaNet.org (2015-yil 6-yanvar). Qaraldi: 2016-yil 22-oktyabr.
  10. ↑ „Archived copy“. 2015-yil 5-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 7-mart.
  11. ↑ „Putin Downplays Kazakh Independence, Sparks Angry Reaction“. Rferl.org. Qaraldi: 2016-yil 22-oktyabr.
  12. ↑ Michel, Casey „Eurasian Economic Union: Putin's Geopolitical Project Already Failing“. New Republic (2015-yil 19-yanvar). Qaraldi: 2016-yil 22-oktyabr.
  13. ↑ „The Crimea Model: Will Russia Annex the Northern Region of Kazakhstan?“. Moderndiplomacy.eu. Qaraldi: 2016-yil 22-oktyabr.
  14. ↑ „Russian and Kazakh Leaders Exchange Worrying Statements“. Cacianalyst.org. Qaraldi: 2016-yil 22-oktyabr.
  15. ↑ „Nazarbayev's Severe Response to Putin“. Lragir.am. 2016-yil 24-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 22-oktyabr.
  16. ↑ „Nazarbayev vs Putin“. YouTube (2015-yil 22-sentyabr). Qaraldi: 2016-yil 22-oktyabr.
  17. ↑ „Торговля между Россией и Казахстаном в 2018 г.“ (ru). russian-trade.com. Qaraldi: 2019-yil 23-may. 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Qozogʻiston_—_Rossiya_munosabatlari&oldid=4169515" dan olindi