Manil

Manil
Maynilà (filipp.)
Manila (angl. i isp.)

Lidnanznam	Flag
Valdkund	Filippinad
Eläjiden lugu (2020)	1,846,513 ristitud
Pind	42,34 km²
Pämez'	Honi Lakuna (heinku 2022—, Honey Lacuna)
Telefonkod	+63-(0)2
Aigvö	UTC+8

Manilan kart i ümbärdajad lidnad (2003)

Manil (tagal.: Maynilà [majˈnilaʔ], angl. i isp.: Manila) om Filippinoiden pälidn da kahtenz' surtte lidn. Mülüb Pälidnan statistižhe regionha ühteks sen kudestoštkümnes lidnaspäi.

Istorii

Nügüdläižen lidnan aluz om pandud vl 1571 ispanijalaižil lidnuseks, hö anastiba änikoičijad musul'maništ Manilad da küksiba islamanuskojid Suleiman-radžanke. Vl 1611 Azijan ezmäižen ph. Homoi Akvinalaižen universitetan aluz om pandud Manilha, se om privatine, kaikiš järedamb Azijan universitet i katoline opendusen aluzkund mail'mas.

Geografijan andmused

Lidn sijadase Kitain Suvimeren Manilan lahten randal da Pasig-jogensun molembil randoil, 0..108 m korkusil, seičeme metrad ü.m.t. keskmäižel korktusel. Röunatab nenidenke lidnoidenke (častomaraižen mödhe): Navotas i Kalookan (koumanz' surtte valdkundas) pohjoižes, Keson Siti pohjoižpäivnouzmas (kaikiš suremb valdkundas), San Huan i Mandalujong päivnouzmas, Makati suvipäivnouzmas, Pasai suves.

Klimat om subekvatorialine räk, vai tropine mussonine tropižen savannan pirdoidenke, pil'vekaz päpaloin (om äi päivänvauktad keväz'kus-semendkus). Kun keskmäine lämuz om +26,9..+30,3 C° vodes läbi. Ekstremumad oma +14,5 C° (viluku) i +38,8 C° (sulaku, semendku). Paneb sadegid 2243 mm vodes, enamba heinkus-sügüz'kus (396..476 mm kus), vaiše 85 mm kuivan sezonan aigan (viluku-sulaku). Kun keskmäine relätivine nepsuz vajehtase 66..72 % röunoiš vilukus-semendkus, 75..82 % kezakus-tal'vkus.

Administrativine jagand

Manil jagase kudeks käskusenandajaks ümbrikoks. Ümbrikod alajagasoiš 897 barangai:kš ičeze nevondkundoidenke. Mugažo ümbrikod alajagasoiš geografižikš 16 rajonaks, ned — sadaks zonaks.

Edeline lidnan pämez' (tagal.: Punong Lungsod ng Maynila) om Isko Moreno (Francisco Moreno Domagoso, heinku 2019 — kezaku 2022).

Eläjad

Vn 2010 Filippinoiden rahvahanlugemižen mödhe lidnan eläjiden lugu oli 1 652 171 ristitud. Kaik 1 780 148 eläjad oli lidnas vl 2015. Manil om mail'man kaikiš tihedašti elänzoittud järed lidn mail'mas.

Kaik 22 710 000 ristitud elädas lidnaglomeracijas (Sur' Manil, 2013) 1474,82 km² pindal.

Transport

Avtobusad, lidnelektrojonused (kaks' jonod), ehtatimed, džipni-taksid (läz 50 tuhad) i mototaksid oma kundaližeks transportaks lidnas. Tutuban-päraudtestancii radab vspäi 1887. Manilan meriport sijadase lidnan päivlaskmas, se om kaikiš suremb valdkundas. Tüpäd avtoteil oma paksud.

Rahvahidenkeskeine soda- da civiline Manil-lendimport Ninoi Akino-politikanmehen nimed (MNL / RPLL, 45,3 mln passažiroid i 485 tuh. tonnoid jüguid vl 2023) sijadase seičemes kilometras suvhe Manilaspäi, Pasai- i Paranak-lidnoiden röunal. Tehtas reisid Azijan suvipäivnouzman i päivnouzman äjihe surihe lidnoihe, Arabijan pol'sarehe, Addis-Abebha, Stambulha, Sidneihe, mugažo kaikidme Filippinoidme.

Irdkosketused

• Lidnan ohjastusen oficialine portal (manila.gov.ph). (angl.) (Tagalog)