Latinh (định hướng)
Giao diện
Latinh hay Latin là một ngôn ngữ gốc Ý, ban đầu được nói ở thành Roma cổ đại và Đế quốc La Mã.
'Latinh' cũng có thể đề cập đến các nghĩa sau đây:
Ngôn ngữ
[sửa | sửa mã nguồn]- Các ngôn ngữ Latinh hay các ngôn ngữ Rôman, các ngôn ngữ hiện đại tiến hóa từ tiếng Latinh thông tục
- Bảng chữ cái Latinh, hệ thống chữ viết được người La Mã cổ đại sử dụng
- Chữ Latinh, hệ thống chữ viết được sử dụng cho hầu hết các ngôn ngữ châu Âu đương đại
- Tiếng Latinh cổ (Old Latin hay Archaic Latin), tiếng Latinh trước năm 75 TCN
- Tiếng Latinh cổ điển (Classical Latin), tiếng Latinh tiêu chuẩn được dùng ở cả thể viết và nói thời hậu kỳ Cộng hòa La Mã và buổi đầu Đế quốc La Mã
- Tiếng Latinh hậu kỳ (Late Latin), văn viết Latinh thời hậu kỳ cổ đại
- Tiếng Latinh thông tục (Vulgar Latin), thể Latinh không quy chuẩn, được người dân Đế quốc La Mã sử dụng ở thể nói
- Tiếng Latinh Trung Cổ (Medieval Latin), tiếng Latinh của thời Trung Cổ
- Tiếng Latinh Phục Hưng (Renaissance Latin), tiếng Latinh của thời đại Phục Hưng
- Tiếng Latinh Giáo hội (Ecclesiastical Latin hay Church Latin), một trong những ngôn ngữ chính thức của Vatican
- Tiếng Latinh mới hay Tân Latinh (New Latin hoặc Neo-Latin), sự phục hưng của tiếng Latinh giữa khoảng năm 1375 - 1900
- Tiếng Latinh đương đại, dạng ngôn ngữ Latinh được sử dụng từ cuối thế kỷ 19
Các sử dụng khác
[sửa | sửa mã nguồn]- Tộc người Latinh xưa ở miền trung nước Ý, trong vùng gọi là Latium (ngày nay là vùng Lazio của nước Ý).
- Giáo hội Latinh - phương quản trị của Giáo hội Công giáo sử dụng các nghi thức phụng vụ Latinh.
- Khu phố Latinh, Quận 5, Paris
- Mỹ Latinh - khu vực của châu Mỹ, nơi mà người dân chủ yếu nói các ngôn ngữ Rôman – đặc biệt là tiếng Tây Ban Nha và tiếng Bồ Đào Nha, và một mức độ nào đó là tiếng Pháp.
- Người Mỹ Latinh - công dân của các nước thuộc khu vực Mỹ Latinh.