Fåcon pelrin
Li fåcon pelrin, c' est on fåcon k' est aclevé po tchessî (fåkinreye).
Sincieus no d' l' indje : Falco peregrinus mins gn a sacwants dizo-indjes.
Famile : Fåcnidîs
Discrijhaedje
[candjî | candjî l’ côde wiki]Si grijhe coleur pout esse pus claire u pus foncêye. Li vinte pus blanc u pus rossea, avou des coûtès grijhès båres roydicirreces.
Ses lådjès noerès moustatches sont bén veyåves sol blanc del goidje et des tchifes.
Les frumeles sont beacôp pus grandes ki les måyes.
Leu cawe est foirt coûte.
Les djonnes sont foncé-bruns so li dzeu; pus clair so li dzo avou on royaedje di sclimpe et nén on båraedje a roye di cir come les oujheas fwaits. Leu pea so les pates, sol tchifrin et åtoû des ouys des djonnes est bluwåsse, dabôrd k' elle est djaene so les grands oujheas.
Dizo-indjes
[candjî | candjî l’ côde wiki]Les dzo-indjes do Nôr di l' Urope sont pus blankes di ploumaedje.
Vicaedje
[candjî | candjî l’ côde wiki]I vole on moumint tot batant des aiyes, on moumint tot dmorant el minme plaece.
I tchesse les pietris, såvadjes canårds, les toûtrales, les colons mansåds, les courzetes. Aclevé, i pout touwer des såvadjès robetes et des lives, mins n' elzès såreut poirter evoye. I les apice tot ploncant sor zels did lon.
I vike dins les plins sins bwès, mins avou des falijhes po-z î acover. Pacô, i pout nitchî dins les clotchîs. E l' ivier, i vént cobén li long del mer, minme sins falijhes.
Sipårdaedje et voyaedjes
[candjî | candjî l’ côde wiki]