Oyon o/ou
L' oyon O/OU, c' est on foninme foirt corant e walon, et assez bén erîlé, “O” so Nameur, di Lidje et al Bijhe et å mitan del Basse Årdene, “OU” sol Coûtchant walon et l' Årdene nonnrece.
Eto, c' est l' lete O k' a stî relîte e rfondou.
Egzimpes ALW
[candjî | candjî l’ côde wiki]Li modele des diyalectolodjisses po studyî li spårdaedje di ci foninme la, c' est l' mot crosse (Mape ALW 1, 25). A cåze do son S walon - li picård, li tchampnwès et l' gåmès ont T (croûte) come li francès -, li disfondowe crousse va croyler come ene banane å Coûtchant et a Nonne des payis d' Lidje et d' Nameur, ki sont l' banstea istorike do walon. On rtrouvrè ci dispårdaedje la po toplin des ôtes oyons do walon.
Ôtes mots avou l' foninme O/OU
[candjî | candjî l’ côde wiki]- Loukîz a : Categoreye:Mots avou l' oyon O/OU
- po / pou.
- tot / tout.
- todi / toudi.
- gote / goute (notule A.L.W. 3.57).
- co- / cou- : comere / coumére, comeler / coumèlér.
Les spårdaedjes avou ene rastrindowe sitindêye po O
[candjî | candjî l’ côde wiki]- Mitan-mitan :
- poye / pouye. Dins l' djivêye des motîs do walon, on trouve Cînè et Bastogne avou Lidje (poye), Bive-Transene avou Nameur-Tchålerwè (pouye).
- foyî l' corti / fouyî. Dins l' djivêye des motîs, on trouve Bastogne et Bive-Transene avou Lidje, Cînè avou Nameur-Tchålerwè.
- "O" fok al coine Bijhe-Levantrece.
Ces cognes la (avou "O") ont stî relîtes come rifondowes. On dit k' on prind des sorwalondes. Mins les parints sont rfondous avou "OU" couyon, houyire, fouya. On dit k' i gn a candjmint d' voyale.
Sourdants etimolodjikes di l' oyon O/OU
[candjî | candjî l’ côde wiki]- voyale latene O : fodicare (foyî), totus (tot), pro (po), folium (foye).
- voyale latene U (ou) : pulla (poye), crusta (crosse).
- fornaiviante voyale gayele O / OU : coye, hoye.
Alére
[candjî | candjî l’ côde wiki]- L. Remacle, La différenciation dialectale en Belgique Romane avant 1600, p. 78 (po cwand l' sourdant est on O latén).