taxhea

Walon (Rifondou)

Taxhea.
Taxhea d’ hokè sol glaece.

Etimolodjeye

Tayon-bodje patwès latén acmaxhî do bodje « taxillus » (dé a djouwer, pitit boket d’ bwès) et « tessela » (dé a djouwer, cube, adon parint avou l’ francès « tasseau »).

Prononçaedje

AFE :
- diferins prononçaedjes : /ta.hɛː/ /ta.hæː/ (betchfessî ea, halcrosse rîlêye)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /ta.ʃja/ (waire u nén prononcî insi å 20inme sieke)
Ricepeures : ta·xhea

Sustantif

singulî	pluriyal
taxhea	taxheas

taxhea omrin

(mot d’ djeu) pitit boket d’ bwès (ou d’ veule, ou ene pire) k’ on pite didins, tot potchant so on pî, et l’ fé tcheryî so des cwårés croylés al tere.
dessén d’ ces cwårés la.
- C’ est cial ki ns frans nosse taxhea.
djeu d’ efant (foiravant des båsheles), k’ on fwait nouv cwårés el tere, todi l’ minme ôre, et potchî so on pî, d’ onk a l’ ôte, tot pitant dins l’ pitit boket d’ bwès do minme no.
- Mareye esteut pé k’ on dzi cwand nos djouwéns å taxhea, al pîwêye. — Joseph Schetter, Gretri, p. 60.
- Coula, c’ est bon po les djonneas
  K’ ont l’ må d’ l’ amour inte deus clignetes.
  Dji l’ a yeu po ene djonne haguete
  Ki prinda m’ pôve cour po s’ taxhea… — Jules Claskin, « Airs di flûte et autres poèmes wallons », édition critique de Maurice Piron, 1956, « Pauve amoûr », 1912, p.71 (fråze rifondowe).
(noûmot pa stindaedje do sinse) pitite ronde plake do djeu d’ hokè sol glaece.