Gaan na inhoud

Bartholomew Roberts

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Bartholomew Roberts
Bartholomew Roberts met sy skip en verowerde handelskepe op die agtergrond.
Bartholomew Roberts met sy skip en verowerde handelskepe op die agtergrond.
Soort Seerower
Geboortenaam John Roberts
Gebore 17 Mei 1682
Casnewydd Bach, Wallis
Oorlede 10 Februarie 1722 (op 39)
Rede vir dood Tydens aksie
Nasionaliteit Wallies
Bynaam Swart Bart (Wallies: Barti Ddu)
Loopbaan
Jare aktief 1719-1722
Rang Kaptein
Gebied Karibiese See
Wes-Afrika
Skepe 470, onder meer Royal Rover, Good Fortune en Little Ranger

Bartholomew Roberts (geboortenaam: John Roberts; 17 Mei 1682 - 10 Februarie 1722) was ’n Walliese seerower wat tussen 1719 en 1722 rooftogte uitgevoer het op skepe aan die kus van die Amerikas en Wes-Afrika. Gemeet aan sy getal skepe was hy die suksesvolste seerower van die goue eeu van seerowery:[1] Hy het meer as 400 skepe verower.[2] Hy was ook bekend as Swart Bart (Wallies: Barti Ddu), blykbaar vanweë sy donker gelaatskleur, maar dié naam is nooit gedurende sy leeftyd gebruik nie.[3]

Op Roberts se eerste vlag hou hy en die Dood ’n uurglas vas.
Op ’n nuwe vlag staan Swart Bart op twee kopbene – dié van ’n bewoner van Barbados (ABH) en van ’n bewoner van Martinique (AMH) – twee eilande waarteen hy ’n wrok gekoester het.

Hy is in 1682 as John Roberts in Pembrokeshire, Wallis, gebore. Dit is onduidelik hoekom hy sy naam na Bartholomew verander het,[4] maar seerowers het dikwels byname aangeneem. Hy kon dit gekies het na aanleiding van die bekende vrybuiter Bartholomew Sharp se naam.[5] Hy het vermoedelik in 1695 op 13-jarige ouderdom see toe gegaan, maar daar is geen rekord van hom nie voor 1718, toe hy ’n matroos op die sloep Barbados was.[6]

In 1719 was Roberts tweede stuurman op die slaweskip Princess onder kaptein Abraham Plumb. Vroeg in Junie daardie jaar is die skip deur seerowers verower terwyl dit aan die Britse Goudkus (die huidige Ghana) voor anker gelê het. Die seerowers was in twee skepe, die Royal Rover en Royal James, onder kaptein Howell Davis (ook ’n Wallisser van Pembrokeshire). Roberts en verskeie ander bemanningslede is gedwing om by die seerowers aan te sluit.

Davis het gou Roberts se vermoëns as navigator ontdek en kon ook inligting in Wallies aan hom oordra en dit so geheim hou van die ander bemanningslede.[7] ’n Paar weke nadat Roberts gevang is, is Davis in die hawe van Príncipe doodgeskiet nadat dit bekend geraak het dat hy ’n seerower is. Roberts is daarna as kaptein gekies, moontlik deels omdat hy so ’n goeie navigator was.

Nadat die bemanning Davis se dood op Príncipe gewreek het, het hulle na Brasilië vertrek. Nadat hulle talle skepe verower het, is hulle na die Karibiese See, waar hulle alle seehandel teen 1721 feitlik tot stilstand gebring het.[8] Daarna is hulle na Wes-Afrika.

Op 10 Februarie 1722 is Roberts naby Kaap Lopez vermoor in ’n skermutseling met kaptein Chaloner Ogle van die Britse vloot. Dit was ’n keerpunt in die oorlog teen seerowery en baie beskou Roberts se dood as die einde van die goue eeu van seerowery.

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. Rediker, Marcus (2004) Villains of All Nations: Atlantic Pirates in the Golden Age. Beacon Press. ISBN 0-8070-5025-3
  2. Conlin, Dan (2009). Pirates of the Atlantic : robbery, murder and mayhem off the Canadian east coast. Halifax, N.S.: Formac Pub. ISBN 9780887807411. Besoek op 9 November 2016. {{cite book}}: Ongeldige |ref=harv (hulp)
  3. Sanders, Richard (2007), If a Pirate I Must Be ... The True Story of "Black Bart," King of the Caribbean Pirates. Aurum Press, Ltd. ISBN 1-60239-019-3 p. 18.
  4. Yount, Lisa (2002) Pirates. Lucent Books. ISBN 1-56006-955-4
  5. Sanders, Richard (2007), If a Pirate I Must Be ... The True Story of "Black Bart," King of the Caribbean Pirates. Aurum Press, Ltd. ISBN 1-60239-019-3 p. 18.
  6. Richards, Stanley (1966) Black Bart. Christopher Davies. p. 20
  7. Famous Welsh Geargiveer 22 Desember 2007 op Wayback Machine
  8. Richards, Stanley (1966) Black Bart. Christopher Davies. p. 59

Skakels

[wysig | wysig bron]