Gaan na inhoud

Pahlavi-dinastie

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Pahlavi-dinastie
Sjah van Persië

Land Persië
Gestig 15 Desember 1925
Stigter Reza Sjah Pahlavi
Laaste heerser Mohammed Reza Pahlavi
Afgesit 11 Februarie 1979
Huidige hoof Reza Pahlavi
Opgevolg deur Islamitiese Republiek Iran

Die Pahlavi-dinastie of Pahlevi-dinastie (Persies: دودمان پهلوی) was die laaste koninklike dinastie van Iran. Hulle het tussen 1925 en 1979 altesaam 54 jaar lank regeer. Hoewel die dinastie in die moderne tyd deur 'n niearistokratiese familie gestig is, het hulle hulleself genoem na die taal Pahlavi, wat in die pre-Islamitiese Sassanidiese Ryk gepraat is, om hulle nasionalistiese aansprake te versterk.[1][2]

[[File:Flag of Iran before 1979 Revolution (Pahlavi Monarchy).svg|thumb|Pahlavi-dinastie]]

Die dinastie het die Kadjar-dinastie in die vroeë 1920's vervang, vanaf 14 Januarie 1921 toe Brittanje die 41-jarige soldaat Reza Khan bevorder het om die Britsbeheerde Persiese Kosakbrigade aan te voer.[3] Sowat 'n maand later, onder Britse leiding, het Reza Khan se brigade van 3 000 tot 4 000 man Teheran bereik in wat bekend geword het as die Persiese staatsgreep van 1921.[4][5] Die res van die land is teen 1923 oorgeneem en teen Oktober 1925 het die owerhede ingestem om Ahmad Sjah Kadjar van die troon te sit en te verban. Reza Pahlavi is op 12 Desember 1925 as die nuwe sjah van Iran aangewys.[6]

Die dinastie het die land 28 jaar lank, van 1925 tot 1953, regeer as 'n vorm van konstitusionele monargie en ná die omverwerping van 'n demokraties verkose eerste minister, vir nog 26 jaar as 'n outokratieser monargie totdat die sjah self in 1979 afgesit is.

Pahlavi-sjahs van Iran

[wysig | wysig bron]
Naam Portret Verwantskap Lewe Van Tot
Sjahs van Iran
1 Reza Sjah Reza Shah Seun van Abbas Ali 1878-1944 15 Desember 1925 16 September 1941
2 Mohammed Reza Pahlavi Mohammad Reza Pahlavi Seun van Reza Sjah 1919-1980 16 September 1941 11 Februarie 1979
Aanspraakmakers
1 Mohammed Reza Pahlavi Mohammad Reza Pahlavi Seun van Reza Sjah 1919-1980 11 Februarie 1979 27 Julie 1980
  • Farah Pahlavi
  • (Aanspraakmaker-regent)[7]
Farah Pahlavi Vrou van Mohammed Reza Pahlavi 1938- 27 Julie 1980[7] 31 Oktober 1980[7]
2 Reza Pahlavi Reza Pahlavi II Seun van Mohammed Reza Pahlavi 1960- 31 Oktober 1980[7] Hede

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. کوروش, نوروز مرادی; نوری, مصطفی (1388). "سندی نویافته از نیای رضاشاه" (PDF). پیام بهارستان. د۲،س ۱،ش۴. Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 26 Februarie 2021. Besoek op 24 September 2021.
  2. معتضد, خسرو (1387). تاج های زنانه (چاپ اول uitg.). تهران: نشر البرز. pp. 46 47 48 49 50 51 جلد اول. ISBN 9789644425974.
  3. Cyrus Ghani; Sīrūs Ghanī (6 Januarie 2001). Iran and the Rise of the Reza Shah: From Qajar Collapse to Pahlavi Power. I.B.Tauris. pp. 147–. ISBN 978-1-86064-629-4.
  4. Zirinsky, Michael P. (1992). "Imperial power and dictatorship: Britain and the rise of Reza Shah, 1921-1926". International Journal of Middle East Studies. 24 (4): 639–663. doi:10.1017/s0020743800022388. Besoek op 2 November 2012.
  5. Brysac, Shareen Blair. "A Very British Coup: How Reza Shah Won and Lost His Throne." World Policy Journal 24, no. 2 (2007): 90-103. Besoek op 8 Augustus 2021. http://www.jstor.org/stable/40210096
  6. "Mashallah Ajudani". Ajoudani. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 22 Oktober 2018. Besoek op 17 Januarie 2013.
  7. 7,0 7,1 7,2 7,3 "Former Iranian Crown Prince Reza Pahlavi will proclaim himself the new shah of Iran", United Press International, 17 Oktober 1980, https://www.upi.com/Archives/1980/10/17/Former-Iranian-Crown-Prince-Reza-Pahlavi-will-proclaim-himself/5780340603200/, besoek op 25 Januarie 2019 

Skakels

[wysig | wysig bron]