Slag van Nicholsonsnek

Slag van Nicholsonsnek
Deel van Tweede Vryheidsoorlog
Datum 30 Oktober 1899 Ligging Ladysmith Resultaat Boere-oorwinning
Strydende partye
Verenigde Koninkryk	Zuid-Afrikaansche Republiek  Oranje-Vrystaat
Bevelvoerders
Luit. Kol. F.R.C. Carleton	Christiaan de Wet
Sterkte
1000
Ongevalle
850 gevange geneem

Die Slag van Nicholsonsnek het op 30 Oktober 1899 plaasgevind tydens die Tweede Vryheidsoorlog naby Ladysmith. 'n Boeremag onder beheer van genl. Christiaan de Wet het 'n Britse mag van 1000 soldate onder beheer van lt.kol. F.R.C. Carleton verslaan en in die proses 850 Britte gevange geneem. Die geveg staan ook bekend as die Slag van Klein Majuba.

Agtergrond

Melton Prior skets die gebeure by Nicholsonsnek.

Luit. Kol. F.R.C. Carleton was gestuur met sy troepe om Nicholsonsnek te beset om sodoende die linkerkantse flank van die Britse hoof linie te beskerm. Hy vertrek gedurende die aand van 29 Oktober uit Ladysmith op 'n 10 km tog om die taak te verrig. Sy kanonne en reserwe ammunisie was vervoer deur 'n 100 muile. Aanvanklik was hulle vordering goed en hy besluit om Cayinggubo heuwel te beset. Terwyl hulle die heuwel bestyg hoor die Boere wagte hulle en vuur 'n paar skote in die Britte se rigting. Party van die Britse soldate word paniekerig en hardloop skreeuend teen die heuwel af. Dit veroorsaak chaos wat veroorsaak dat die muile losbreek en weghardloop. Dus verloor Carleton sy reserwe ammunisie en kanonne. Hy beset nogtans die heuwel en beveel sy magte om hulle in te graaf.

Die geveg

Generaal Erasmus se mag, bestaande uit die Pretoria kommando, noordoos van Ladysmith by 'n heuwel met die naam Pepworth word bewus van die Britse mag en berei hulle voor vir 'n aanval om 5-uur die oggend. Aan die ooste van Cayinggubo hoor De Wet ook die geraas van die kanonne in die nag en hy en kommandant Steenekamp kry toestemming om met 300 man ondersoek in te stel. Hulle bereik die voet van Cayinggubo teen dagbreek en was verbaas om die Britte op die heuwel te sien. Hulle berei voor vir 'n aanval soortgelyk aan die van Majuba in 1881. Hulle bestyg die heuwel versigtig en teen 11-uur was hulle verspreid om en onder die kruin. Carleton was onbewus van hulle. De Wet loods sy finale aanslag. Teen 12-uur was die baie van die Britse soldate op die heuwel gewond of dood. Party hardloop teen die heuwel af net om hulle vas te loop teen die magte van Erasmus, wat hulle weer teen die heuwel uitjaag. Teen 1-uur het die Britse magte oorgegee en Carleton word ook gevangene geneem. Die Britse magte se ammunisie was teen die hierdie tyd amper op.

Sien ook

• Skermutselinge van die Tweede Vryheidsoorlog

Bronne

• Ensiklopedie van Suidelike Afrika Eric Rosenthal 1967.
• The War Reporter. J.E.H. Grobler. Jonathan Ball Publishers. 2004. ISBN 978-1-86842-186-2