Aitrach (Donau)
|
Dä Artikel bschäftigt sich mit em Donau-Zuefluss z Bade-Württeberg. Für anderi Bedütige vo «Aitrach» lueg do |
| Aitrach | ||
 Diè Bifurkation vom Mülligrabè im Summer. S Wasser links wörd übber d Aitrach i d Doonau gleitet, s Wasser rächts zum Schleifèbächle un übber d Wuètè schlièßlich in Rhy. | ||
| Date | ||
|---|---|---|
| Gwässerkennzaal | DE: 11134 | |
| Laag | Baden-Württemberg, Deutschland | |
| Flusssystem | Doonau | |
| Urschprung | Aus Bifurkationen östlich von Blumberg 47° 50′ 54,8″ N, 8° 33′ 13,3″ O | |
| Quellhöchi | ca. 708 m ü. NN | |
| Mündig | Bei Kirchè-Huusè i d DoonauKoordinate: 47° 55′ 27″ N, 8° 40′ 33″ O 47° 55′ 27″ N, 8° 40′ 33″ O | |
| Mündigshöchi | ca. 659 m ü. NN | |
| Höchiunterschiid | ca. 49 m | |
| Lengi | 15,9 km[1] (mit Mülligrabè 20,2 km) | |
| Iizugsgebiet | 79 km², mit Mulligrabè 105 km² | |
Diè Aitrach isch èn rechtè Zuèfluss zu dè Doonau uff dè Baar in Badè-Württèbärg. S Quällgebièt stellt è hydrologischi Bsunderheit dar: D Aitrach hèt kei eigni Quällè, si entschtammt enèrè Flussbifurkation un enèrè è bitzeli süèdlich glegnè Pseudobifurkation.
Volauf
[ändere | Quälltäxt bearbeite]D Aitrach fangt i èrè breitè, oschtweschtlich volaufendè Dalung öschtlich vo dè Stadt Blumberg aa, welli wegè dè flankyrendè markantè Bärg als Blummberger Pfortè bezeichnet wörd.
Eini vo dè beidè Bifurkationè bfindet sich am Mülligrabè bi Blummberg-Bleichi, diräkt a dè B 27. Dè linki Ascht cha mo als Beginn vo dè Aitrach aasää, dè rechti Ascht wörd èm Schleifèbächli zuègleitet, welles weschtlich vo Blummberg in èrè steilè Schlucht zu dè Wuètè abbè dunderet. Dè natürlichi Abfluss würd zwischè dè beidè künschtlichè Rinnè durrègõ un d Dalsollè bi dè zweitè Bifurkation vom Aitrach-Quällgebièt erreichè.
Selli Bifurkation befindet sich uff dè Dalwasserscheidi zwischè Rhy un Doonau, welli in fascht genau 700 Metẽr Höchi s breite Dal vo dè Blummberger Pforte quert. Dört füllt s Blummberger Rièd d Dalsollè uus, un dè zentrali Entwässerigsgrabbè wörd in èm bedonyrte Bifurkationsbauwärch in zwei Rünnè uffgschpaaltè. Graaduus un unnèligend blätscherèt d Aitrach als munzigs Bächle druus usè un gòt öppè 4 m weschtlich vo dè B 27, znägschst unmèrklich langsaam, bis zu dè Strõßèchrützig B 27 mit dè Längischtrõß, wo si vodollet èn Bogè gu Oschtè unter dè B 27 durrè macht, un im breitè Dal bis zu dè Doonau nördlich vo Kirchè-Huusè folgèd. Well s Dalschotter vom Mühlligrabè durchsickerndi Grundwasser èm Aitrach-Schleifèbach-Grabè nu diffus durch dè Torf vom Rieè zuètrettè duèt un sich dört kei Flièßgwässer deilè duèt, sait mo dèm è Pseudo-Bifurkation. Dè Wasserzuèdraag vo dèrrè Pseudo-Bifurkation cha mò kurz vor èm Abbygè gu Oschtè schu dütlich sää.
Diè Aitrach flüèßt mit minimalem Gfälle witer in nordöschtlichi Richtig. D Breiti vo dè Dalsollè voringert sich öschtlich vo dè Blummberger Pfortè vo 650 m uff denn 300 m. Vo dè Schwemmfächẽr vo dè Nebbèbäch wörd d Aitrach widderholt von èrè Dalsitè zu dè anderè drängt. Bi Kirchè-Huusè, èm Ortsdeil vo Geisingè, unterquert si zerscht d A 81 un mündet denn i d Doonau graad obberhalb vor dè Strõßèbrugg für d B 311 bi Geisingè. 450 m unterhalb übberquert d Aitrachdalbaan d Donau
Uff dè süèdlichè Dalsitè folget dè Aitrach d Streggi vo dè Aitrachdalbahn, welli vom so gnanntè Ringzug bediènt wörd, un uff dèrè als Sauschwänzlebahn bekanntè Mittelabschnitt weschtlich vom Bahnhof Zollhaus-Blumberg (uumittelbar süèdlich vom Aitrach-Quällgebièt) Museumsbahnbetrièb stattfindet.
Entstehig un Vorläufẽr
[ändere | Quälltäxt bearbeite]
Im hütigè Aitrachdal isch bis zu dè Wuètèablenkig, wo vor mindeschtens 20.000 un högschstens 70.000 Johr stattgfundè hèt, diè so gnannti Fäldbärgdoonau gflossè, diè übber einigi Hundertdausend Johr dè Oberlauf bzw. Quällfluss vo dè Urdoonau dargschtellt hèt. Diè Feldbergddonau hèt früèner è breites Dal durchschtröömt, welles hütt in flächigè Schotterterrassè hoch obberhalb vo dè Wuètèschlucht erhaaltè isch. S knickt nit wiè diè hüttig Wuètè weschtlich vo Blummberg noch Süèdè zum Flusssyschtem vom Rhy ab, sundern isch witer in nordöschtlicher Richtig durch s Aitrachtal nŏch Geisingè gflossè.
Bis vor öppè 3 Millionè Johr (jüngeres Pliozän) hèt mit dè Aarè-Doonau èn noch mächtigerè Stroom dè Liniè vom hüttigè Aitrachdal gfolget. Er isch zitwys vo dè oberè Roonè entlang vo dè hüttigè Aarè obbè abbè cho, gegè d unteri Wuètè un è wengè nördlichẽr barallel zum hüttigè Aitrach- un Doonautal voloffè. Well sich s gsamti Gebièt um diè hüttig oberi Doonau sit guèt 10 Millionè Johr hebbè duèt, findet mo dè Dalschotter vo sellem Stroom hütt uff dè Plateaus vo dè Schwäbischè Alb, wogegè diè voblibnè Gwässẽr sich entschprechend vodüüft un diè hüttigè Däler bildet hèn.
Nebbèflüss
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- Mülligrabè (links, Teilwassermengi, Hauptquällascht)
- Müllibach (links)
- Gereutgrabè (rächts)
- Kompromissbach (rächts)
- Längigrabè (links)
- Homberggrabè (rächts)
- Breitèdalbach (rächts)
- Kiltlgrabè (rächts)
Fauna
[ändere | Quälltäxt bearbeite]I dè Aitrach kömmet Äschè, Forellè un Döbel vor.
Einzelnachweise
[ändere | Quälltäxt bearbeite]
|
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Aitrach_(Donau)“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde. |