Heinrich Kaminski
Dialäkt: Schwäbisch |
Dr Heinrich Kaminski (* 4. Juli 1886 z Düenge, heitzodag a Doil vo dr Stadt Waldhuet-Düenge am Hochrhein, † 21. Juni 1946 em boirischa Dorf Ried, heit an Ortsdoil vo Kochel am See) ischt a alemannischer Kombonischt gwäa.
Aus seim Leaba
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Dr Heinrich Kaminski ischt am 4. Juli 1886 z Düenge uff d Welt komma. Sei Vadder isch dr altkadolisch Pfarrer Paul Kaminski ond sei Mueder d Opernsängere Mathilde Barro gwäa. Uffgwachsa isch’r de meischt Zeit am Bodasee. Nôch-em Abidur hôt’r zerscht amôl em hessischa Offenbach a Lehre als Bankkaufmann ôôgfanga, dui abr bald wiidr abbrocha. Em Aldr vo 20 Jôhr hôt’r an dr Uni Heidelberg mit-em Studiom vo dr Nazionalökonomii begonna. Abr au des Fach hôt’r et ferdich studiirt. Enzwischa hôt dr Kaminski nemlich gmerkt, dass sei wahra Begabong uff-em Gebiet vo dr Musik leit. En dr Martha Warburg hôt’r a Mäzenin gfonda, wo-nen krefdich ondrstitzt hôt. Em Jôhr 1909 schliaßlich hôt’r ôôgfanga, am Sternscha Konservadorium z Berlin Musik zo studiira. Seine frijaschde Kombosiziona, wo noh erhalda send, stammet us-em Jôhr 1912, dô drzua gheert dr 130. Psalm (Aus der Tiefe rufe ich Herr zu dir) fir-en gmischda Chor a cappella. Zwoi Jôhr druff isch dr Kaminski ens boirische Ried am Kochelsee ibrgsiadlet. Deet hôt’r 1916 d Elfriede Jopp gheiradet ond mit sellra em Lauf dr Zeit au a baar Kendr ghet. Wiidr zwoi Jôhr druff isch d Familie Kaminski em Haus vo dr Maria Marc uffgnomma wôrra. Sella Frau isch d Witwe vom berihmda Môler Franz Marc gwäa. Vo jetzt ôô hôt dr Kaminski ibrwiigend fir sei musikalischs Schaffa gleabt. Er hôt abr au a baar Manna, wo sich schbäter au an graußa Nama als Kombonischt gmacht hend, als Schialer gheet. Lueg dô drzua d Ausfihronga weidr onda ondrem Stichwort Bedeidong.
1930 schliaßlich isch dr Kaminski Professr an dr Preisischa Akademii der Kinschte wôrra, wo-nr neabaher au a Moischtrklass gleitet hôt. Lang hôt des abr et dauret, weil-em d Nazis 1934 sein Lehrauftrag wiidr gnomma hend. Dia hend gmoint, dr Kaminski wär – wenigschdens zo-ma Doil – jidischer Abstammong. Ondr-em Eidruck vom sognannda Röhm-Putsch, wo noh em gleicha Jôhr stattgfonda hôt, hôt dr Kaminski sei Messe uff deitsch vrfasst, au da Tekscht!
Am 21. Juni 1946 hôt dr Heinrich Kaminski nôch-ra langa schwera Kranket seine Auga fir emmer gschlossa. Knabb 60 Jôhr alt ischt’r wôrra.
Bedeidong
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Em Kaminski sei Musik hôt ihre Wurzla em religieesa Erleabnis. En gewisser Weis stellt a graußer Doil vo seim Werk a Wiiderbeleabong vo dr middlalderlicha Chormusik mit-ra moderna Klangtechnik dar. Seine grauße Vorbilder send dô drbei dr Johann Sebastian Bach ond dr Anton Bruckner gwäa. Zo seine Schialer hend dr Carl Orff (1895 bis 1982), dr Reinhard Schwarz-Schilling (1904 bis 1985) ond dr Heinz Schubert (1908 bis 1945) gheert.
Was heit noh an da Kaminski erennret
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Wia dr Kaminski kurz nôch-em Zwoida Weltkriag s Zeitliche gsegnet hôt, ischt’r en dr Musikwelt kaum noh bekannt gwäa. Meglicherweis isch der Omschdand dô druff zrickzofihra, dass’r em Dridda Reich zeitweilig mit-ma Uffihrongs-Vrbot belegt wôrra ischt, weil’r zerscht als Halbjude ond schbäter als Virteljude eigschduaft wôrra ischt, ond dass sich seine Werk en koi beschdemmda Schublad eiordna lent. Om zo erreicha, dass sei Ôdenka bewahrt wuud, ischt am 16. Mai 1987 em Tiingener Schloss (seim Geburtsort) d Heinrich-Kaminski-Gesellschaft grendet wôrra. Dui geit em zwoijährige Turnus d Hefte der Heinrich-Kaminski-Gesellschaft e. V. raus.[1]
En Kochel am See, wo-nr z’ledschda gleabt hôt, geit’s an Heinrich-Kaminski-Weg[2] ond z Waldshut-Tiengen a Kaminskistraße[3]
A kloina Auswahl vo seine Werk
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Fir d Bihne
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- 1927: Jürg Jenatsch, a Opr en drei Uffziig, zom erschda Môl uff d Bihne komma zwoi Jôhr schbätr an dr Semper-Oper z Dresden.
- 1942: Tanzdrama
- 1946: Das Spiel vom König Aphelius, a Opr en fenf Bilder, drzua noh a Vor- ond a Nôchschbiil, em Jôhr 1950 s erscht Môl uff d Bihne komma en Geddenga.
Fir da Konzertsaal
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- 1923: Concerto grosso für Doppelorchester
- 1924: Quintett für Klarinette, Horn und Streichtrio
- 1934: Dorische Musik
- 1936: Konzert für Klavier und Orchester
- 1941: Hauskonzert fir a Geig ond a Klavier
Fir d Kirch
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- 1912: Der 130. Psalm, a Motedde fir-en gmischda Chor a capella
- 1918: Oh Herre Gott, a Motedde fir-en acht-stemmiga Dobblchor a capella
- 1920: Musik zur Passion fir-en gmischda Chor a capella
- 1925: Magnificat fir Sopran, Viola, an kloina Fernchor ond Orkeschter
- 1926: Der Mensch, a Motedde fir a Altstemm, an sechs-stemmiga Chor ond a Orkeschtr
- 1934: Die Messe deutsch fir-en gmischda Chor a capella. Dui Messe ischt allerdengs bloß a Fragment mit zwoi vollendete Sätz.
Quella
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- Illustriertes Musiklexikon, rausgäa vom Hermann Abert, Verlag J. Engelhorns Nachf., Stuttgart, 1927
- Friedrich Herzfeld: Das Lexikon der Musik, Verlag Ullstein GmbH, Frankfurt am Main – Berlin – Wien (1976)
- Lueg d Weblink
Weblink
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- D Webseit vo dr Heinrich-Kaminski-Gsellschaft
- Literatur über Heinrich Kaminski (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv) en dr Bibliografii vom Musikschrifttum
- A ausfihrlicha Biografii uf dr Webseit vo dr Kirchenmusik in Benediktbeuren
Oinzlne Nôchweis
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- ↑ Archivierte Kopie. Archiviert vom Original am 13. Oktober 2014; abgruefen am 7. Mai 2014.
- ↑ http://www.staedte-info.net/kochel-am-see/heinrich-kaminski-weg_537769.php (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv)
- ↑ http://www.citymap-24.com/stadtplan/show.php/12247_Waldshut-Tiengen.html