Helmut Kohl

dr Helmut Kohl as Bundeschanzler, 1987

Unterschrift vum Helmut Kohl

Dr Helmut Josef Michael Kohl (* 3. April 1930 z Ludwigshafe; † 16. Juni 2017 ebeda) isch e dytsche Bolitiker (CDU) gsii. Är isch vu 1969 bis 1976 Minischterbresidänt vum Land Rhyland-Pfalz un vu 1982 bis 1998 dr sechst Bundeschanzler vu dr Bundesrepublik Dytschland gsii. Vu 1973 bis 1998 isch er Bundesvorsitzer vu syre Bartei gsii, derno bis 2000 dr Ehrevorsitzer vun ere.

Uusbildig un Beruef

Dr Helmut Kohl isch anne 1930 as dritt Chind vum Hans Kohl (1887–1975), eme Finanzbeamte, un däm syre Frau Cäcilie (1891–1979, geboreni Schnur) im Ludwigshafener Stadtdail Friesenheim uf d Wält chuu. Är het e elteri Schweschter, Hildegard (1922–2003), un en eltere Brueder, Walter (1926–1944), ghaa. Är isch z Friesenheim ufgwachsen. Ab 1936 isch er dert uf d Rupprechtschuel gangen un ab 1940 uf di dertig Oberrealschuel, s hitig Max-Planck-Gymnasium. Anne 1944 isch dr Kohl mit 14 Johr zum Dienscht in eme Ludwigshafener Fyyrleschdrupp härzoge woren un derno per „Chinderlandverschickig“ uf Erbach im Odewald un speter uf Berchtesgaden brocht wore. Dert het er as Mitglid vu dr Hitlerjugend e vormiliterischi Uusbildig iberchuu. Zum Yysatz as Flakhälfer isch s nimi chuu. Vu Berchtesgaden uus isch er ab Ändi April 1945 mit drei Schuelkamrade z Fueß uf Ludwigshafen retuur glofe, wun er im Juni aachuu isch. Wel d Oberrealschuel aafangs zue gsii isch, het er im Augschte 1945 e Lehr uf eme Buurehof aagfange. Im Novämber 1945 het er wider retuur chennen an d Oberrealschuel un het dert derno im Merz 1950 s Abitur gmacht.

Zum Summersemeschter 1950 het er an dr Universitet Frankfurt aagfange Rächtswisseschaft un Gschicht studiere, zum Wintersemeschter 1951/52 isch er an d Universitet Haidelberch gwächslet un het dert s Studium anne 1956 abgschlosse. Im nämlige Johr isch dr Kohl Wisseschaftlige Mitarbaiter am Alfred-Weber-Inschtitut vu dr Universitet wore. 1958 isch er mit ere Dissertation iber Die politische Entwicklung in der Pfalz und das Wiedererstehen der Parteien nach 1945 bim Walther Peter Fuchs zum Dr. phil. promoviert wore. Derno het er in syre Haimetstadt as Direktionsassischtänt bi re Yysegießerei un 1959 as Referänt bim Verband vu dr Chemische Induschtry gschafft.

Bolitischi Laufbahn

Bartei

dr Helmut Kohl bim CDU-Bundesbarteidag 1973, wun er zum Vorsitzer gwehlt woren isch

Scho as e Schueler isch dr Kohl anne 1946 in d CDU yydrätten un isch derno 1947 Mitgrinder vu dr Jungen Union z Ludwigshafen gsii. 1953 isch er Mitglid vum gschäftsfierende Vorstand vu dr CDU z Rhyland-Pfalz wore, 1954 stellverdrättende Landesvorsitzer vu dr Jungen Union Rhyland-Pfalz, 1955 Mitglid vum Landesvorstand vu dr CDU Rhyland-Pfalz un 1959 Vorsitzer vum CDU-Chraisverband Ludwigshafen.

Anne 1959 isch er in dr rhyland-pfälzische Landdag gwehlt wore. 1960 bis 1969 isch er Fraktionsfierer vu dr Stadtrotsfraktion Ludwigshafen gsii, ab 1963 Fraktionsvorsitzer im Landdag vu Rhyland-Pfalz, vu Merz 1966 bis Septämber 1974 Landesvorsitzer vu dr CDU Rhyland-Pfalz, ab 1966 Mitglid vum Bundesvorstand vu dr CDU un ab 1969 stellverdrättende Bundesvorsitzer vu dr CDU.

Anne 1971 het dr Kohl fir d Noofolg vum Kurt Georg Kiesinger as CDU-Bundesvorsitzer kandidiert, isch aber em Rainer Barzel unterläge. Wu dää 1973 zuruggfdrätten isch, het dr Kohl wider kandidiert un isch desmol gwehlt wore. Är isch derno ober 25 Johr Barteivorsitzer blibe, bis zum 7. Novämber 1998.

Minischterbresidänt

Wu dr Peter Altmeier anne 1969 in dr Mitti vu dr Legislaturperiod zruggdrätten isch, isch dr Kohl am 19. Mai zue sym Noofolger as Minischterbresidänt vu Rhyland-Pfalz gwehlt wore. Wichtigi Entschaidige in syre Amtszyt sin d Gebietsreform, d Grindig vu dr Universitet Trier-Kaiserslautern un d Ersetzig vu dr Konfessionsschuele dur Gmainschaftsschuele gsii.

Oppositionsfierer

Bi dr Bundesdagswahl 1976 isch dr Kohl zum erschte Mol as Chanzlerkandidat vu syre Bartei aadrätte. D CDU/CSU het s absolut Mee mit 48,6 Brozänt vu dr Stimme nume knapp verfählt, di sozialliberal Koalition isch im Amt blibe. Des isch s zwaitbescht Wahlergebnis vu dr CDU/CSU iberhaupt gsii. Dr Kohl isch no dr Wahl as Minischterbresidänt zruggdrätten un as Fraktionsvorsitzer vu dr CDU/CSU-Fraktion im Dytsche Bundesdag z Bonn Oppositionsfierer wore. Sy Noofolger as Minischterbresidänt isch am 2. Dezämber 1976 dr Bernhard Vogel wore. Dr Kohl isch vu 1976 bis 2002 Mitglid vum Dytsche Bundesdag gsii. Bi dr Bundesdagswahl 1980 het er zue Gunschte vum Frank Josef Strauß uf d Chanzlerkandidatur verzichtet. Wel dr Strauß no dr verlorene Wahl aber Minschterbresidänt z Bayern bliben isch, isch dr Kohl als furt Oppositionsfierer gsii.

Am 17. Septämber 1982 isch di sozial-liberal Koalition unter em Helmut Schmidt ussenander broche un dr Helmut Kohl isch 1. Oktober 1982 dur e koschtruktiv Missdröuesvotum mit dr Stimme vu dr FDP zum Bundeschanzler gwehlt wore.

Di erschte Johr vu dr Chanzlerschaft

dr Erich Honecker z Bsuech z Bonn, 1987

Wel d FDP bi dr Bundesdagswahl 1980 e Koalitionsuussag fir d SPD gmacht gha het, het s Zwyfel gee an dr demokratische Legitimation vum Machtwächsel. Wäge däm het dr Kohl am 17. Dezämber 1982 im Bundesdag d Verdröuesfrog gstellt, wu si d Regierigskoalition enthalte het. Dodermit het s d Megligkait gee, em Bundesbresidänt d Uflesig vum Barlemänt vorzschlaa. Dr Karl Carstens het e Wyli zegeret, het aber schließlig im Jänner 1983 fir d Uflesig vum Bundesdag un fir vorzogeni Neiwahlen am 6. Merz 1983 entschide.

Bi dr Bundesdagswahl am 6. Merz 1983 het d Koalition us CDU/CSU un FDP mit Stimmegwinn fir d Union (48,8 Brozänt, +4,3 Prozäntpinkt) un Stimmeverluscht fir d FDP (7,0 Brozänt, −3,6 Prozäntpinkt) s Mee vu dr Sitz im Bundesdag gwunne. Dr Kohl, wu zwische 1976 un 1998 sechs Mol as Chanzlerkandidat aadrätten isch, het do sy bescht Wahlergebnis iberchuu un s zwaitbescht Ergebnis fir d Unionsbarteie. Chanzlerkandidat vu dr SPD isch dr ehmolig Bundesjuschtizminischter un Münchner Oberburgermaischter Hans-Jochen Vogel gsii.

E Schlagwort vu dr Bolitik vu syne erschte Johr as Chanzler isch e „gaischtig-moralischi Wändi“ gsii, wun er scho in eme Babier zue dr Bundesdagswahl 1980 ufbrocht gha het.

Am Aafang vu syre Chanzlerschaft het dr Kohl dr no unter dr Regierig Schmidt gfasste NATO-Noorischtigsbschluss gege dr Widerstand vu dr Fridesbewegig duregsetzt.

Im Zug vu dr „Flick-Affäre“ um verdeckti Barteispänden isch uusechuu, ass dr Kohl zwische 1974 un 1980 565.000 DM vum Flick-Konzärn iberchuu het. Im Untersuechigsuusschuss vum Bundesdag un vum Mainzer Landdag het si dr Kohl uf Erinnerigslucke beruefe, was em e Strofaazaig vum Otto Schily vu dr Griene wäge re unaidlige Falschuussag yybrocht gha het. Dr CDU-Generalsekretär Heiner Geißler het en speter verdaidigt mit em beriemt worene Kommentar, är heb schyns e „Blackout“ ghaa.

Am 22. September 1984 hän si dr Kohl un de franzesisch Staatsbresidänt François Mitterrand am Ort vu dr Schlacht um Verdun droffe, go gmainsam an di Dote vu dr beede Wältchrieg z dänke. S Foto vu ihrem minutelange Händsdruck isch e Simbol vu dr dytsch-franzesische Uussehnig wore.

Am 5. Mai 1985 het dr Kohl zäme mit em US-Bresidänt Ronald Reagan z Bitburg e Chranz uf em dertige Soldatefridhof niderglait. Des isch in Dail vu dr dytsche un amerikanische Effetligkait heftig kritisiert wore, wel dert au Aagherigi vu dr Waffe-SS begrabe sin.

Bi dr Bundesdagswahl 1987 isch di schwarz-geel Koalition bstetigt wore. Gegekandidat vu dr SPD isch dr nordrhy-weschtfälisch Minischterbresidänt Johannes Rau gsii.

Im Septämber 1987 het dr Erich Honecker, dr Staatsrotsvorsitzer un Generalsekretär vu dr SED, as erschte Staatsschef vu dr DDR d Bundesrepublik Dytschland bsuecht un am 7. Septämber z Bonn dr Kohl droffe. Är het doderby dr Kohl au in d DDR yyglade. Im Mai 1988 het dr Kohl derno mit syre Frau un em Suhn Peter e privati Rais in d DDR gmacht.

Anne 1989 het er uf em Barteidag z Bremen nume miesam e „Butschversuech“ vu syne innerbarteilige Widersacher um dr Heiner Geißler, d Rita Süssmuth un dr Lothar Späth chenne abwehre.

dr Chanzler vu dr Ainhait

Wu si dr Zämebruch vu dr DDR abzaichnet het un d Berliner Muure am 9. Novämber 1989 gheit gsii isch, het dr Kohl ohni Absproch mit em Koalitionspartner un dr weschtlige Bindnispartner am 28. Novämber 1989 im Dytsche Bundesdag e „Zeh-Pinkt-Programm zue dr Iberwindig vu dr Dailig vu Dytschland un Europa“ vor. Am 18. Mai 1990 isch dr Staatsverdrag iber d Währigs-, Wirtschafts- un Sozialunion mit dr DDR unterzaichnet wore. Zäme mit em Usseminschter Hans-Dietrich Genscher un em letschten un ainzig demokratisch gwehlte DDR-Minischterbresidänt Lothar de Maizière het dr Kohl in dr sognännte Zwai-plus-Vier-Gsprech mit dr vier Siigermächt vum Zweete Wältchrieg däne ihri Zuestimmig iberchuu zue dr Widerverainigung vu Dytschland in Form vum Zwai-plus-Vier-Verdrag un dr Yybindig vum widerverainigte Dytschland in d NATO.

No dr Widerverainigung am 3. Oktober 1990 het di schwarz-geel Koalition di erschte gsamtdytsche Wahlen am 2. Dezämber gwunne, Chanzlerkandidat vu dr SPD isch dr saarländisch Minischterbresidänt Oskar Lafontaine gsii. Dr Helmut Kohl isch derno am 17. Jänner 1991 vum Dytsche Bundesdag zum dritte Mol zum Bundeschanzler gwehlt wore un dodermit zum erschte Chanzler vum widerveraingte Dytschland.

Di sozialen un wirtschaftsbolitische Folge vum Verainigungprozäss sin gwaltig gsii. D Arbetslosigkait isch vu 2,6 Millione (7,3 %) anne 1991 allmee aagstige un isch im Johr 1997 uf e Hegschtwärt vu 4,4 Millione (12,7 %) chuu.

D Bundesdagswahl 1994 het dr Kohl no knapp gege dr rhyland-pfälzisch Minischterbresidänt Rudolf Scharping vu dr SPD gwunne. D Johr dernoo sin aber bregt gsii vun ere innebolitische Stagnation. Ussebolitisch sin dergege wichtigi Schritt zue dr europäische Ainigung uf dr Wäg brocht wore, zem Byschpel s Schengener Abchuu, wu am 26. Merz 1995 in Chraft drätten isch oder d Yyfierig vum Euro zum 1. Jänner 1999.

Bi dr Bundesdagswahl 1998 het schließlig d SPD mit em nidersächsische Minischterbresidänt Gerhard Schröder as Chanzlerkandidat d Wahl gwunne un d SPD het zäme mit dr Griene ne Koalitionsregierig bildet. Dr Kohl isch am 26. Oktober dur dr Bundesbresidänt Roman Herzog us em Amt entloo wore. Bi dr Bundesdagswahl 1998 het si dr Kohl nimi um e Mandat beworben un isch dodermit no 26 Johr us em Bundesdag uussgschide.

Noo dr Chanzlerschaft

In dr CDU-Spändenaffäre ab Novämber 1999 het dr Kohl d Härchumft vun eme Bedrag in Hechi vu 2,1 Millione DM verschwige, drotz ass er noch em Barteiegsetzt, wun er as Bundeschanzler sälber unterschribe ghaa het, doderzue verpflichtet gsii isch. Bis hite git dr Kohl dodruf kai Antwort. Är heb s Gäld vu Spänder iberchuu un däne sy „Ehrewort“ gee, ass er ihri Näme nit nännt. Des stoh im Gegesatz zue dr gältende Rächtslag un isch dodmol uf heftigi effetligi Kritik gstoße. Am 18. Jänner 2000 het er wäge syre Roll in dr Schwarzgäldaffäre uf dr Ehrevorsitz vu dr CDU mieße verzichte. Wäg em Verdacht uf Undreiji zum Nochdail vu syre Bartei het d Bonner Staatsaawaltschaft 2000 en Ermittligsverfahre gege dr Kohl ufgnuu, wu 2001 gege ne Zahlig vun ere Gäldbueß in Hechi vu 300.000 DM wäg ere gringe Schuld no § 153a StPO yygstellt woren isch.

Privatlääbe

dr Helmut Kohl mit Familie z Leipzig, 1975

Anne 1960 het dr Kohl d Främdsprochesekretäri Hannelore Renner (1933–2001) ghyrote, wun er syter anne 1948 gchännt ghaa het. Us dr Eh sin zwee Sihn, Walter (* 1963) un Peter (* 1965), firigange. D Hannelore Kohl het si am 5. Juli 2001 im Alter vu 68 Jahren s Lääbe gnuu, si soll unter ere Liechtallergy glitte haa.

dr Helmut Kohl mit syre zwoote Frau Maike Kohl-Richter, 2009

Am 8. Mai 2008 het er d Maike Richter (* 1964) ghyrote, wun er im Chanzleramt chänneglehrt het, wu d Richter as Beamti gschafft ghaa het. Si hän syter anne 2005 isch ere feschte Beziehig zämegläbt.

Dr Kohl het im Ludwigshafener Stadtdail Oggersheim gläbt.

Uuszaichnigen un Ehrige

Dr Helmut Kohl het im Lauf vu sym Lääbe ne Hufe Uuszaichnige un Ehrige iberchuu, vor allem im Zämehang mit sym langjehrige Engaschmänt fir di europäisch Ainigung.

Unter anderem het er anne 1988 zäme mit em François Mitterrand dr Aachener Karlsbryys iberchuu. Dr Europäisch Rot het dr Kohl am 11. Dezämber 1998 zum „Ehreburger vu Europa“ ernännt, e Titel, wu dervor nume dr Jean Monnet kriegt het. Anne 1999 isch em Kohl di US-amerikanisch Presidential Medal of Freedom verlihe wore. Di britisch Chenigi Elisabeth II. het dr Kohl zum uusländische Ehreritter gmacht mit em Titel „Knight Grand Cross Of The Most Distinguished Order of St. Michael and St. George“ (GCMG). Am 17. Mai 2011 isch em dr Henry-Kissinger-Bryys verlihe wore.

Schrifte

• Die politische Entwicklung in der Pfalz und das Wiedererstehen der Parteien nach 1945. Dissertation, Universität Heidelberg 1958.
• Hausputz hinter den Fassaden. Praktikable Reformen in Deutschland. Fromm, Osnabrück 1971, ISBN 3-7729-5015-9.
• Zwischen Ideologie und Pragmatismus. Aspekte und Ansichten zu Grundfragen der Politik. Verlag Bonn Aktuell, Stuttgart 1973, ISBN 3-87959-014-1.
• (Hrsg.): Konrad Adenauer 1876/1976. Belser, Stuttgart 1976, ISBN 3-7630-1163-3.
• (Hrsg.): Der neue Realismus. Außenpolitik nach Iran und Afghanistan. Erb, Düsseldorf 1980, ISBN 3-88458-017-5.
• (Hrsg.): Die CDU. Porträt einer Volkspartei. Rüber, Schwieberdingen 1981, ISBN 3-922622-02-X.
• Der Weg zur Wende. Von der Wohlfahrtsgesellschaft zur Leistungsgemeinschaft. Herausgegeben von Dietrich Heissler. Husum-Druck- und Verlags-Gesellschaft, Husum 1983, ISBN 3-88042-190-0.
• Reden und Berichte der Bundesregierung. Presse- und Informationsamt der Bundesregierung, Bonn (Ainzelpublikatione).
• Deutschlands Zukunft in Europa. Reden und Beiträge des Bundeskanzlers. Herausgegeben von Heinrich Seewald. Busse Seewald, Herford 1990, ISBN 3-512-00979-4.
• Die deutsche Einheit. Reden und Gespräche. Mit einem Vorwort von Michail Gorbatschow. Lübbe, Bergisch Gladbach 1992, ISBN 3-7857-0665-0.
• Der Kurs der CDU. Reden und Beiträge des Bundesvorsitzenden 1973–1993. Hrsg. von Peter Hintze und Gerd Langguth. DVA, Stuttgart 1993, ISBN 3-421-06659-0.
• „Ich wollte Deutschlands Einheit.“ Dargestellt von Kai Diekmann und Ralf Georg Reuth. Propyläen, Berlin 1996, ISBN 3-549-05597-8; Ullstein, Berlin 2010, ISBN 978-3-548-37349-2.
• Mein Tagebuch 1998–2000. Droemer Knaur, München 2000, ISBN 3-426-27241-5.
• Erinnerungen. 1930–1982. Droemer Knaur, München 2004, ISBN 3-426-27218-0.
• Erinnerungen. 1982–1990. Droemer Knaur, München 2005, ISBN 3-426-27320-9.
• Erinnerungen. 1990–1994. Droemer Knaur, München 2007, ISBN 978-3-426-27408-8.
• Vom Mauerfall zur Wiedervereinigung. Meine Erinnerungen. Knaur-Taschenbuch-Verlag, München 2009, ISBN 978-3-426-78336-8.
• Berichte zur Lage 1989–1998. Der Kanzler und Parteivorsitzende im Bundesvorstand der CDU Deutschlands. Bearbeitet von Günter Buchstab und Hans-Otto Kleinmann, Droste Verlag, Düsseldorf 2012, ISBN 978-3-7700-1915-1.
• Aus Sorge um Europa: Ein Appell. Droemer Knaur, München 2014, ISBN 978-3-426-27663-1.
• Vom Mauerfall zur Wiedervereinigung. Meine Erinnerungen. Droemer Knaur, München 2014, ISBN 978-3-426-27655-6. Gekürzte und überarbeitete Fassung.

Literatur

• Wolfram Bickerich, Hans-Joachim Noack: Helmut Kohl. Die Biografie. Rowohlt Verlag, Berlin 2010, ISBN 978-3-87134-657-6.
• Günter Buchstab (Bearb.): Kohl: „Wir haben alle Chancen“. Die Protokolle des CDU-Bundesvorstands 1973–1976 (= Forschungen und Quellen zur Zeitgeschichte. Bd. 67). 2 Bde., Droste, Düsseldorf 2015, ISBN 978-3-7700-1920-5.
• Jürgen Busche: Helmut Kohl. Anatomie eines Erfolgs. Berlin-Verlag, Berlin 1998, ISBN 3-8270-0282-6.
• Patricia Clough: Helmut Kohl. Ein Porträt der Macht. dtv, München 1998, ISBN 3-423-24122-5.
• Klaus Dreher: Kohl und die Konten. Eine schwarze Finanzgeschichte. DVA, Stuttgart 2002, ISBN 3-421-05441-X.
• Stephan Eisel: Helmut Kohl – Nahaufnahme. Bouvier, Bonn 2010, 2. Auflage 2012, ISBN 978-3-416-03293-3.
• Werner Filmer, Heribert Schwan: Helmut Kohl. 4. Auflage. Econ, Düsseldorf u. a. 1990, ISBN 3-430-12746-7.
• Alexander Gauland: Helmut Kohl. Ein Prinzip. Rowohlt, Berlin 1994, ISBN 3-87134-206-8.
• Klaus Hofmann: Helmut Kohl. Eine politische Biographie. MVG, Stuttgart u. a. 1991, ISBN 3-87959-443-0 (ergänzte Neuauflage von Helmut Kohl. Kanzler des Vertrauens).
• Jürgen Leinemann: Helmut Kohl. Ein Mann bleibt sich treu. Aufbau, Berlin 2001, ISBN 3-7466-7038-1 (erweiterte Neuauflage von Helmut Kohl. Die Inszenierung einer Karriere).
• Werner Maser: Helmut Kohl. Der deutsche Kanzler. Erweiterte Neuauflage. Ullstein, Frankfurt am Main und Berlin 1993, ISBN 3-548-35275-8 (Biographie).
• Heribert Schwan, Tilman Jens: Vermächtnis: Die Kohl-Protokolle. Heyne, München 2014, ISBN 978-3-453-20077-7.
• Hans-Peter Schwarz: Helmut Kohl. Eine politische Biographie. Deutsche Verlagsanstalt, München 2012, ISBN 978-3-421-04458-7.
• Christian Wicke: Helmut Kohl's Quest for Normality: His Representation of the German Nation and Himself. Berghahn Books, New York 2015, ISBN 978-1-78238-573-8.
• Reimut Zohlnhöfer: Die Wirtschaftspolitik der Ära Kohl. Eine Analyse der Schlüsselentscheidungen in den Politikfeldern Finanzen, Arbeit und Entstaatlichung, 1982–1998. Leske und Budrich, Opladen 2001, ISBN 3-8100-3159-3.

Weblink

 Commons: Helmut Kohl – Sammlig vo Multimediadateie

• Biographie beim Deutschen Bundestag
• Tabellarischer Läbenslauf vo Helmut Kohl im LeMO (Deutsches Historisches Museum un Haus der Geschichte)
• www.helmut-kohl.de – „Die Ära Kohl“ (Konrad-Adenauer-Stiftig)

Fueßnote

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Helmut_Kohl“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.