Kiev
.jpeg)
.svg)
Kiev[2] (n'ucraín Київ, Kyiv, IPA: [ˈkɪjiu̯](
escuchar))) ye la capital d'Ucraína y la ciudá más importante del país. Ta asitiada nel centru-norte del país, a la vera del ríu Dniéper. Con una población de 2 952 301 habitantes (1 xineru 2022)[3][4] y aproximao 3.650.000 na so área metropolitana, ye la séptima ciudá más poblada d'Europa.[5]
Alministrativamente, Kiev ye un "conceyu con un estatus especial" (Миста державного значения, Mista derjàvnoho znatxènnia, lliteralmente, ciudá d'importancia estatal), independiente del óblast de Kiev que lu arrodia. Kiev ye un centru industrial, científicu, educativu y cultural importante de la Europa del Este. Ye la sede de numberoses industries teunolóxiques, d'unes 200 instituciones d'educación superior y monumentos históricos conocíos perdayures. La ciudá tien una infraestructura de tresporte públicu estensa y altamente desenvuelta qu'inclúi un sistema de metro.
Historia
[editar | editar la fonte]A lo llargo de la so historia, Kiev, una de les ciudaes más antigües de la Europa del Este, pasó per delles etapes de gran prominencia y de relativa escuridá. Considérase que la ciudá foi fundada nel sieglu V como una ciudá comercial na tierra de los primeros eslavos orientales, esto ye, los que s'autodenomaríen los Rus de Kiev. Gradualmente empezó a ganar prestíu como'l centru de la civilización eslava oriental, convirtiéndose del sieglu X a XII na capital cultural y política del Principáu de Kiev, l'estáu eslavu oriental de la edá media precursor directu del estáu ucraín modernu. La ciudá foi dafechu destruyida mientres la invasión mongola de 1240 y perdió la so influyencia nos siguientes sieglos.
Foi una capital provincial d'importancia marxinal nes contornes de los territorios controlaos polos sos poderosos vecinos: primero'l Gran Ducáu de Lituania, siguíu pola mancomunidá polaco-lituana y, finalmente, Rusia. L'andanciu de peste bubónica llegó a Kiev en 1770.[6]
La ciudá volvió espolletar mientres la revolución industrial del Imperiu Rusu a finales del sieglu XIX. Depués del periodu aturbolináu que siguió a la Revolución Rusa de 1917, foi capital de la República Popular d'Ucraína y dende 1921 foi una ciudá importante de la Ucraína soviética, y dende 1934, la so capital. Mientres la Segunda Guerra Mundial, la ciudá foi destruyida de nuevu, casi dafechu, pero recuperóse rápido nos años de posguerra, aportando a la tercer ciudá más importante de la XRSS.[7]
Llocalidaes hermaniaes
Les ciudaes hermaniaes con Kiev son:
- Volgográu (
Rusia)[8] - Tampere (dende 30 avientu 1954) (
Finlandia)[9] - Leipzig (dende 7 ochobre 1956) (
Alemaña)[9] - Leipzig (dende 1961) ( Alemaña)[9]
- Florencia (dende 27 xunetu 1967) (
Italia)[9] - Bratislava (dende 3 abril 1969) (
Eslovaquia)[10] - Kyoto (dende 7 setiembre 1971) (
Xapón)[9] - Toulouse (dende 9 xunu 1975) (
Francia)[9] - Odense (dende 22 abril 1989) (
Reinu de Dinamarca)[9] - Edimburgu (dende 17 xunetu 1989) (
Reinu Xuníu)[9] - Munich (dende 6 ochobre 1989) ( Alemaña)[9]
- Wuhan (dende 19 ochobre 1990) (
República Popular China)[11] - Chicago (dende 17 xunu 1991) (
Estaos Xuníos)[12] - Vilnius (dende 21 xunu 1991) (
Lituania)[12] - Toronto (dende 29 xunetu 1991) (
Canadá)[11] - Viena (dende 26 mayu 1992) (
Austria)[11] - Moscú (dende 22 ochobre 1992) ( Rusia)[13]
- París (dende 7 payares 1992) ( Francia)[11]
- Ankara (dende 10 febreru 1993) (
Turquía)[12] - Cracovia (dende 19 febreru 1993) (
Polonia)[12] - Ḥélsinki (dende 12 marzu 1993) ( Finlandia)[11]
- Quixináu (dende 1r ochobre 1993) (
Moldavia)[12] - Pretoria (dende 5 ochobre 1993) (
Sudáfrica)[11] - Budapest (dende 19 ochobre 1993) (
Hungría)[11] - Beixín (dende 13 avientu 1993) ( República Popular China)[11]
- Varsovia (dende 4 febreru 1994) ( Polonia)[11]
- L'Habana (dende 21 febreru 1994) (
Cuba)[11] - Tallín (dende 7 avientu 1994) (
Estonia)[12] - Yereván (dende 14 setiembre 1995) (
Armenia)[12] - Atenes (dende 12 payares 1996) (
Grecia)[11] - Minsk (dende 5 xunetu 1997) (
Bielorrusia)[12] - Sofía (dende 11 setiembre 1997) (
Bulgaria)[11] - Bakú (dende 12 setiembre 1997) (
Azerbaixán)[11] - Ciudá de Méxicu (dende 25 setiembre 1997) (
Méxicu)[11] - Bixkek (dende 2 ochobre 1997) (
Kirguistán)[11] - Bruxeles (dende 8 avientu 1997) (
Bélxica)[11] - Taxkent (dende 16 xineru 1998) (
Uzbequistán)[11] - Riga (dende 29 mayu 1998) (
Letonia)[12] - Astaná (dende 11 xunu 1998) (
Kazakstán)[12] - Santiagu (dende 5 agostu 1998) (
Chile)[11] - conceyu d'Estocolmu (dende 24 marzu 1999) (
Suecia)[11] - Tblisi (dende 29 mayu 1999) (
Xeorxa)[11] - Roma (dende 2 payares 1999) ( Italia)[11]
- Xerusalén (dende 20 febreru 2000) (
Estáu de Palestina)[11] - Rio de Janeiro (dende 4 setiembre 2000) (
Brasil)[11] - Brasilia (dende 5 setiembre 2000) ( Brasil)[11]
- Buenos Aires (dende 7 setiembre 2000) (
Arxentina)[11] - Lisboa (dende 26 ochobre 2000) (
Portugal)[11] - Axgabat (dende 14 mayu 2001) (
Turkmenistán)[12] - Trípoli (dende 29 mayu 2001) (
Libia)[11] - Belgráu (dende 4 xunu 2002) (
Serbia)[11] - Provincia de Osh (es)
(dende 1r xunetu 2002) ( Kirguistán)[11] - Xinebra (dende 29 setiembre 2003) (
Suiza)[14] - Majachkalá (dende 5 marzu 2004) ( Rusia)[8]
- Suzhou (dende 14 xunu 2005) ( República Popular China)[9]
- Xakarta (dende 21 xunu 2007) (
Indonesia)[11] - Lima (dende 25 febreru 2010) (
Perú)[11] - Metrópolis del Gran París (dende 21 marzu 2018) ( Francia)[14]
- Berna (dende 5 avientu 2019) ( Suiza)[14]
- Cantón (dende 2 setiembre 2020) ( República Popular China)[14]
- Poznań (dende 28 abril 2021) ( Polonia)[14]
- Podgorica (dende 10 setiembre 2021) (
Montenegru)[14] - Tirana (dende 26 ochobre 2021) (
Albania)[14] - Hamburgu (dende 24 abril 2022) ( Alemaña)[14]
- Madrid (dende 29 xunu 2022) (
España)[14] - Oslu (dende 19 agostu 2022) (
Noruega)[15] - Marsella (dende 19 agostu 2022) ( Francia)[15]
- Lyon (dende 19 agostu 2022) ( Francia)[15]
- Barcelona (dende 24 setiembre 2022) ( España)[14]
- Dublín (dende 28 payares 2022) (
República d'Irlanda)[14] - Sarayevu (dende 28 payares 2022) (
Bosnia y Herzegovina)[14] - Wrocław (dende 15 marzu 2023) ( Polonia)[14]
- Taipéi (dende 30 marzu 2023) (
Taiwán)[14] - Copenḥague (dende 19 abril 2023) ( Reinu de Dinamarca)[14]
- Berlín (dende 14 setiembre 2023) ( Alemaña)[11]
- Seúl (dende 26 setiembre 2023) (
Corea del Sur)[14] - Ulán-Udé (es) (dende valor desconocíu) ( Rusia)[8]
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
Ver tamién
[editar | editar la fonte]Referencies
[editar | editar la fonte]- ↑ «Верховна Рада України. Адміністративно-територіальний устрій».
- ↑ (2010) Cartafueyos Normativos. Nomes de los países del mundu y de les sos capitales y xentilicios. Uviéu: Academia de la Llingua Asturiana. ISBN 978-84-8168-500-8.
- ↑ Comité Estatal de Estadística de Ucrania. «Чисельність наявного населення Українина 1 січня 2022». Number of Present Population of Ukraine, as of January 1, 2022. Comité Estatal de Estadística de Ucrania.
- ↑ estimación
- ↑ «City Mayors: The 500 largest European cities (1 to 100)». Archiváu dende l'orixinal, el 2010-01-02.
- ↑ Smallman-Raynor, Matthew; Cliff, Andrew David (2004). War epidemics: an historical geography of infectious diseases in military (n'inglés), páx. 98. ISBN 9780198233640.
- ↑ Nikolaevich Mikhaĭlov (1983). Panorama of the Soviet Union (n'inglés). Progress Publishers, páx. 164.
- ↑ 8,0 8,1 8,2 URL de la referencia: http://consultant.parus.ua/?doc=0A10E557DA.
- ↑ 9,00 9,01 9,02 9,03 9,04 9,05 9,06 9,07 9,08 9,09 URL de la referencia: http://www.shevkyivlib.org.ua/diznaysya/traditsiyi-i-svyata/117-mista-pobratimi-zagalny-spisok.html.
- ↑ URL de la referencia: http://www.bratislava-city.sk/bratislava-twin-towns. Data de consulta: 3 abril 2015.
- ↑ 11,00 11,01 11,02 11,03 11,04 11,05 11,06 11,07 11,08 11,09 11,10 11,11 11,12 11,13 11,14 11,15 11,16 11,17 11,18 11,19 11,20 11,21 11,22 11,23 11,24 11,25 11,26 11,27 11,28 11,29 11,30 11,31 URL de la referencia: https://old.kyivcity.gov.ua/files/2018/2/15/Mista-pobratymy.pdf.
- ↑ 12,00 12,01 12,02 12,03 12,04 12,05 12,06 12,07 12,08 12,09 12,10 URL de la referencia: https://kievcity.gov.ua/news/205.html.
- ↑ «Consultant Plus».
- ↑ 14,00 14,01 14,02 14,03 14,04 14,05 14,06 14,07 14,08 14,09 14,10 14,11 14,12 14,13 14,14 14,15 URL de la referencia: https://kyivcity.gov.ua/kyiv_ta_miska_vlada/pro_kyiv/mista-pobratimi_z_yakimi_kiyevom_pidpisani_dokumenti_pro_poridnennya_druzhbu_spivrobitnitstvo_partnerstvo/.
- ↑ 15,0 15,1 15,2 URL de la referencia: https://kyivcity.gov.ua/news/vitaliy_klichko_z_merami_8_yevropeyskikh_mist_vidkriv_art-obyekt_na_arsenalniy_takozh_kiv_pidpisav_ugodi_pro_pobratimstvo_sche_z_troma_yevropeyskimi_mistami_foto/.
Enllaces esternos
[editar | editar la fonte]
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Kiev.
Sitiu web oficial (n'ucraín)
