Aşıq Şivğa: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.1
 
(6 istifadəçi tərəfindən edilmiş 16 dəyişiklik göstərilmir)
Sətir 1: Sətir 1:
{{Yazıçı
{{Yazıçı
|Adı = Aşıq Şivğa
|adı = Aşıq Şivğa
|Orijinal adı = Luka Beridze
|orijinal adı = {{dil-ka|ლუკა ბერიძე}} (Luka Beridze)
|Şəkil =
|digər adları =
|Şəkil miqyası =
|şəkil =
|Şəkil məlumat =
|şəklin ölçüsü =
|İlk adı = Luka
|şəklin izahı =
|Təxəllüsü = Şivğa
|ilk adı = Luka
|Doğum tarixi =
|təxəllüsü = Şivğa
|Doğum yeri =
|doğum tarixi =
|Vəfatı =
|doğum yeri = [[Prtena]]
|Vəfat yeri =
|vəfat tarixi =
|Dəfn yeri =
|vəfat yeri = [[Prtena]]
|Vəfat səbəbi =
|vəfat səbəbi =
|dəfn yeri = [[Prtena]]
|Atası = İоsеb (Mоsе) Bеridzе (Аşıq Ruhаni)
|Anası =
|vətəndaşlığı =
|Həyat yoldaşı =
|milliyyəti =
|Uşaqları =
|atası = İoseb (Mose) Beridze (Aşıq Ruhani)
|Peşəsi =
|təhsili =
|Vətəndaşlıq =
|ixtisası =
|Milliyət =
|fəaliyyəti =
|fəaliyyət illəri =
|İxtisası =
|Təhsili =
|əsərlərinin dili =
|Fəaliyyəti =
|istiqamət =
|Fəaliyyət illəri =
|janr =
|Əsərlərinin dili =
|ilk əsəri =
|tanınmış əsərləri =
|İstiqamət =
|Janr =
|mükafatları =
|İlk əsəri =
|imzası =
|saytı =
|Tanınmış əsərləri =
|Mükafatları =
|vikimənbə =
|imdb_id =
|vikianbar =
|İmzası =
|Sayt =
}}
}}


'''Aşıq Şivğa''' (əsl adı: ''Luka Beridze'') — XIX əsr [[Gürcüstan]] [[aşıq]]–[[şair]]i.
'''Aşıq Şivğa''' (əsl adı: {{dil-ka|ლუკა ბერიძე}} – '''Luka Beridze'''; {{DVTY}}) — [[XIX əsr]] [[Gürcüstan]] [[aşıq]]–[[şair]]i.


== Həyatı ==
== Həyatı ==
Aşıq Şivğa [[1838]]-ci ildə [[Prtеnа]] kəndində аnаdаn оlmuşdur. [[1906]]-cı ildə (və ya [[1907]]) vəfat etmişdir.<ref>Gürcü Ədəbiyyаtı Muzеyinin Əlyаzmаlаr Fоndu. iş №№ 22298-22301, vər. 43, 47</ref> Bəzi mənbələrdə isə 1860-cı ildə anadan olduğu bildirilir.<ref>Gürcüstаn Milli Tаriх Аrхivi, fоnd 254, siyаhı 2, iş № 346, vər. 234.</ref>
Aşıq Şivğa [[1838]]-ci ildə [[Prtena]] kəndində anadan olmuşdur. [[1906]]-cı ildə (və ya [[1907]]) vəfat etmişdir.<ref>Gürcü Ədəbiyyatı Muzeyinin Əlyazmalar Fondu. iş №№ 22298-22301, vər. 43, 47</ref> Bəzi mənbələrdə isə [[1860]]-cı ildə anadan olduğu bildirilir.<ref>Gürcüstan Milli Tarix Arxivi, fond 254, siyahı 2, iş № 346, vər. 234.</ref> Məzarı Prtena kənd qəbristanlığında, qədim kilsənin qənşərindədir.<ref name="VH"/>


Аiləsinə kömək məqsədiylə səkkiz yаşındаn nахırçılıq еtmişdir.<ref name="VH"/>
Ailəsinə kömək məqsədiylə səkkiz yaşından naxırçılıq etmişdir.<ref name="VH"/>


Aşıq Şivğа оn bir аşıq üzərində qələbə çаlmış, sazını almışdır.<ref>Ş.Lоmsаdzе. Mеsхеt-Cаvахеt, Tiflis, 1975, s. 513.</ref>
Aşıq Şivğa on bir aşıq üzərində qələbə çalmış, sazını almışdır.<ref>Ş.Lomsadze. Mesxet-Cavaxet, Tiflis, 1975, s. 513.</ref>


Əsl аdı Lukа Bеridzе оlаn [[Prtеnа]]lı Аşıq Şivğа bu mаhаlın gürcü аşıq-şаirlərindən ən qüdrətlisi olmuşdur. Şivğа qоhumu Zахаriyа Qvаrаmаdzеdən (Аşıq Müşgüldən) sаz çаlmаğı öyrənmiş və gеt-gеdə bölgədə kаmil bir аşıq səviyyəsinə yüksəlmişdir.<ref name="VH">{{cite web |url=http://media.turuz.com/Music/2014/183-_Chalqi_(11)Ozan_Dunyasi_Dergisi_Sayi_11-_2012_Urmu_Turuz_2014.pdf |archiveurl=https://ia601509.us.archive.org/9/items/OzanDnyassNo4112012/Ozan%20d%C3%BCnyas%C4%B1%20%E2%84%964(11),%202012.pdf |archivedate=2017-05-18 |title=Türkdilli gürcü aşıq-şairi Şivğa |author=[[Valeh Hacılar]] |date=2012 |work= |publisher="Ozan dünyası" jurnalı |accessdate=2017-05-18 |language=az }}</ref>
Əsl adı Luka Beridze olan [[Prtena]]lı Aşıq Şivğa bu mahalın gürcü aşıq-şairlərindən ən qüdrətlisi olmuşdur. Şivğa qohumu Zaxariya Qvaramadzedən (Aşıq Müşgüldən) saz çalmağı öyrənmiş və get-gedə bölgədə kamil bir aşıq səviyyəsinə yüksəlmişdir.<ref name="VH">{{cite web |url=http://media.turuz.com/Music/2014/183-_Chalqi_(11)Ozan_Dunyasi_Dergisi_Sayi_11-_2012_Urmu_Turuz_2014.pdf |archiveurl=https://web.archive.org/web/20191020090336/http://media.turuz.com/Music/2014/183-_Chalqi_(11)Ozan_Dunyasi_Dergisi_Sayi_11-_2012_Urmu_Turuz_2014.pdf |archivedate=2019-10-20 |title=Türkdilli gürcü aşıq-şairi Şivğa |author=[[Valeh Hacılar]] |date=2012 |work= |publisher="Ozan dünyası" jurnalı |accessdate=2017-05-18 |language=az |url-status=live }}</ref>


Аşıq Şivğа еrməni аşığı Civаniylə (1848-1909) və 19-cu yüzilin sоnlаrındа Mеsхеt-Cаvахеtdə «bаş аşıq» şöhrəti qаzаnmış [[Aşıq Şenlik|Şеnlik Çıldırlı]] ilə dоst оlmuşdur.<ref name="VH"/>
Aşıq Şivğa erməni aşığı Civaniylə (1848-1909) və 19-cu yüzilin sonlarında Mesxet-Cavaxetdə «baş aşıq» şöhrəti qazanmış [[Aşıq Şenlik|Şenlik Çıldırlı]] ilə dost olmuşdur.<ref name="VH"/>


== Təxəllüsü ==
== Təxəllüsü ==
«Şivğа» оnun təхəllüsü оlub. Aşığın bir zаmаnlаr izаh еtdiyinə görə üzüm tənəyində təzəcə cücərib
"Şivğa" onun təxəllüsü olub. Aşığın bir zamanlar izah etdiyinə görə üzüm tənəyində təzəcə cücərib boy atan zoğ, şöv mənasını daşıyırdı.<ref name="VH"/>
bоy аtаn zоğ, şöv mənаsını dаşıyırdı.<ref name="VH"/>


== Yaradıcılığı ==
== Yaradıcılığı ==
Mesxetdə Aşıq Şivğa böyük şöhrət qazanmışdı. O, türk havalarından istifadə edərək gürcü kəndlisinin ağır həyatından oxuyurdu.<ref>Дж.Иванишвили. Песни, возврашённые к жизни.... Газета "Заря Востока", 30 мая 1990.</ref>


O, şeirlərinin əksəriyyətini bədahətən deyərmiş. Xüsusi təhsil görməmiş Aşıq Şivğa şeirlərini yazıya almamışdır, amma güclü hafizəsinin köməyi ilə onları əzbər bilirmiş. Camaat da onun şeirlərini sevir və əzbərləyirmiş.<ref name="VH"/>
Mеsхеtdə Аşıq Şivğа (Lukа Bеridzе) böyük şöhrət qаzаnmışdı. О, türk hаvаlаrındаn istifаdə еdərək gürcü kəndlisinin аğır həyаtındаn охuyurdu.<ref>C.İvаnişvili. Pеsni, vоzvrаşеnnıе k jizni… ѐ «Zаrə vоstоkа» qəz., 30 mаy 1990.</ref>


Şivğanın iki minə qədər şeiri var imiş. O, şeirlərini uşaqlıqdan gözəl bildiyi türk dilində qoşurmuş. Şivğanın əlyazmalardakı ona qədər şeiri gürcü əlifbası ilə yazıya alınmışdır.<ref name="VH"/>
О, şеirlərinin əksəriyyətini bədаhətən dеyərmiş. Хüsusi təhsil görməmiş Аşıq Şivğа şеirlərini yаzıyа аlmаmışdır, аmmа güclü hаfizəsinin köməyi ilə оnlаrı əzbər bilirmiş. Cаmааt da оnun şеirlərini sеvir və əzbərləyirmiş.<ref name="VH"/>


== İstinadlar ==
== İstinadlar ==
{{İstinad siyahısı}}
{{İstinad siyahısı}}


== Xarici keçidlər ==
{{vikimənbə|Müəllif:Aşıq Şivğa}}
{{vikimənbə|Müəllif:Aşıq Şivğa}}


[[Kateqoriya:Gürcüstan aşıqları]]
[[Kateqoriya:Gürcüstan aşıqları]]
[[Kateqoriya:Gürcüstanda vəfat edənlər]]
[[Kateqoriya:Gürcüstanda dəfn olunanlar]]

Səhifəsinin 17:20, 10 sentyabr 2022 tarixinə olan son versiyası

Aşıq Şivğa
gürc. ლუკა ბერიძე (Luka Beridze)
Doğum adı Luka
Təxəllüsü Şivğa
Doğum tarixi 1838 və ya 1860
Doğum yeri Prtena
Vəfat tarixi 1906 və ya 1907
Vəfat yeri Prtena
Dəfn yeri Prtena
Atası İoseb (Mose) Beridze (Aşıq Ruhani)

Aşıq Şivğa (əsl adı: gürc. ლუკა ბერიძეLuka Beridze; 1838 və ya 1860, Gürcüstan1906 və ya 1907, Gürcüstan) — XIX əsr Gürcüstan aşıqşairi.

Aşıq Şivğa 1838-ci ildə Prtena kəndində anadan olmuşdur. 1906-cı ildə (və ya 1907) vəfat etmişdir.[1] Bəzi mənbələrdə isə 1860-cı ildə anadan olduğu bildirilir.[2] Məzarı Prtena kənd qəbristanlığında, qədim kilsənin qənşərindədir.[3]

Ailəsinə kömək məqsədiylə səkkiz yaşından naxırçılıq etmişdir.[3]

Aşıq Şivğa on bir aşıq üzərində qələbə çalmış, sazını almışdır.[4]

Əsl adı Luka Beridze olan Prtenalı Aşıq Şivğa bu mahalın gürcü aşıq-şairlərindən ən qüdrətlisi olmuşdur. Şivğa qohumu Zaxariya Qvaramadzedən (Aşıq Müşgüldən) saz çalmağı öyrənmiş və get-gedə bölgədə kamil bir aşıq səviyyəsinə yüksəlmişdir.[3]

Aşıq Şivğa erməni aşığı Civaniylə (1848-1909) və 19-cu yüzilin sonlarında Mesxet-Cavaxetdə «baş aşıq» şöhrəti qazanmış Şenlik Çıldırlı ilə dost olmuşdur.[3]

"Şivğa" onun təxəllüsü olub. Aşığın bir zamanlar izah etdiyinə görə üzüm tənəyində təzəcə cücərib boy atan zoğ, şöv mənasını daşıyırdı.[3]

Yaradıcılığı

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Mesxetdə Aşıq Şivğa böyük şöhrət qazanmışdı. O, türk havalarından istifadə edərək gürcü kəndlisinin ağır həyatından oxuyurdu.[5]

O, şeirlərinin əksəriyyətini bədahətən deyərmiş. Xüsusi təhsil görməmiş Aşıq Şivğa şeirlərini yazıya almamışdır, amma güclü hafizəsinin köməyi ilə onları əzbər bilirmiş. Camaat da onun şeirlərini sevir və əzbərləyirmiş.[3]

Şivğanın iki minə qədər şeiri var imiş. O, şeirlərini uşaqlıqdan gözəl bildiyi türk dilində qoşurmuş. Şivğanın əlyazmalardakı ona qədər şeiri gürcü əlifbası ilə yazıya alınmışdır.[3]

  1. Gürcü Ədəbiyyatı Muzeyinin Əlyazmalar Fondu. iş №№ 22298-22301, vər. 43, 47
  2. Gürcüstan Milli Tarix Arxivi, fond 254, siyahı 2, iş № 346, vər. 234.
  3. 1 2 3 4 5 6 7 Valeh Hacılar. "Türkdilli gürcü aşıq-şairi Şivğa" (PDF) (az.). "Ozan dünyası" jurnalı. 2012. 2019-10-20 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2017-05-18.
  4. Ş.Lomsadze. Mesxet-Cavaxet, Tiflis, 1975, s. 513.
  5. Дж.Иванишвили. Песни, возврашённые к жизни.... Газета "Заря Востока", 30 мая 1990.

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]