Elza İbrahimova

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Elza İbrahimova
Ümumi məlumatlar
Doğum tarixi 10 yanvar 1938(1938-01-10)
Doğum yeri
Vəfat tarixi 11 fevral 2012(2012-02-11) (74 yaşında)
Vəfat yeri
Dəfn yeri
Musiqiçi məlumatları
Fəaliyyəti bəstəkar
Fəaliyyət illəri 1969-cu ildən
Təhsili
Mükafatları Azərbaycan Respublikasının xalq artisti Azərbaycan Respublikasının əməkdar incəsənət xadimi
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Elza İmaməddin qızı İbrahimova (10 yanvar 1938, Hacıqabul – 11 fevral 2012, Bakı) — Azərbaycanlı bəstəkar, Azərbaycan Respublikasının (2008) və Dağıstanın xalq artisti[1][2], milliyətcə ləzgidir[3].

Həyatı

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Elza İbrahimova 1938-ci ildə Hacıqabul (Qazıməmməd) şəhərində anadan olmuşdur. Bakıda 8 saylı musiqi məktəbini, 1957-ci ildə A. Zeynallı adına orta ixtisas musiqi məktəbinin bəstəkarlıq sinfini, 1964-cü ildə Ü. Hacıbəyov adına Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasının (indiki Bakı Musiqi Akademiyası) bəstəkarlıq şöbəsini bitirmişdir. Hələ uşaq yaşlarından musiqiyə olan böyük məhəbbəti valideynləri tərəfindən dəyərləndirilir və o musiqi məktəbinə yazılır.[4].

Yaradıcılığı

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Elza İbrahimova 1969-cu ildə ilk mahnısını bəstələyir. Məmməd Rahimin sözlərinə bəstələnmiş "Yalan ha deyil" mahnısının ilk ifaçısı Şövkət Ələkbərova olur. Azərbaycanda tanqo ritmini estradaya gətirən ilk bəstəkarlardan biri olan Elza İbrahimovanın Rəfiq Zəkanın sözlərinə bəstələdiyi "Qurban verərdim" əsəri sovet dövründə bədii şura tərəfindən o qədər də yaxşı qarşılanmır. Çünki tanqonun burjua ahənginin sovet ruhuna uyğun gəlmədiyi bildirilir, amma sonradan "Qurban verərdim"lə bərabər "Sən mənə lazımsan" (söz. Əliağa Kürçaylı), "Bağçadan keçmisən" (söz. Ə. Əlibəyli) və sair tanqo ritmində yazılmış musiqilər bəstəkarın sevilən mahnıları siyahısına qoşulur.[4]

Yaradıcılığı təkcə estrada janrı ilə kifayətlənməyən bəstəkar diplom işi üçün yazdığı fortepiano və orkestr üçün üçhissəli konsert, "Afət", "Şeyx Şamil" və "Yanan laylalar" operalarının, həmçinin Azərbaycanda neft sənayesinin 130 illiyi münasibətilə neftçilərə həsr olunmuş himnin də müəllifidir.

Yaradıcılığında bir-birindən maraqlı, orijinal mahnılarla bərabər romanslar, sonatalar, kvartetlər də bəstələyib. Bəstəkarın Rəşid Behbudovun ifasında səslənən "Ey vətən" əsəri bütün dünyada Azərbaycanı tərənnüm edən mahnılardan biri olmuşdur. Azərbaycan şairlərinin yüzlərlə şeirlərinə və rus dillərində onlarla poetik nümunəyə musiqi yazmışdır.

1992-ci ildə Azərbaycan Respublikasının əməkdar incəsənət xadimi adına layiq görülmüşdür.[5]

2008-ci ildə Azərbaycan Respublikasının xalq artisti adına layiq görülmüşdür.[6]

Uzun sürən xəstəlikdən sonra 11 fevral 2012-ci ildə 74 yaşında vəfat etmişdir. Bəstəkar İkinci Fəxri Xiyabanda dəfn olunmuşdur.[7]

Əsərləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • "Afət" operası (əsərin müəllifi: Hüseyn Cavid)
  • "Yanan laylalar" operası (libretto – Ramiz Heydər, 1992);
  • Z. Ziyadoğlunun söz. solist və simfonik orkestr üçün "Neftçilər himni" (2001).
  • "Dünya sevənlərindi" kinofilminə musiqi (1998).
  • R. Heydər, B. Vahabzadə, O. Qoçulu, V. Əziz, V. Səmədoğlu, R. Əfəndiyeva və b. şairlərin söz. mahnı və romanslar (1990 – 2001).
  • Maykl Ceksonun xatirəsinə "Rekviyem", 2009
  • B. Vahabzadə söz. "Gecələr bulaq başı"
  • Z. Ağayeva söz. "Yoxluğunu bilə-bilə"
  • Y. Həsənbəyov söz. "Sən bir nəğmə mən bir nəğmə"

Filmoqrafiya

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. Nəğməkar torpaq (film, 1981)
  2. Bağışla (film, 1983)
  3. Qayıdış (film, 1992)
  4. Yalçın (film, 2004)
  5. Sən yadıma düşəndə... (film, 2013)

Xatirəsi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

22 dekabr 2017-ci ildə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev Elza İbrahimovanın 80 illik yubileyinin keçirilməsi haqqında sərəncam imzalamışdır.[8]

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ "Elza İbrahimova". 2016-03-05 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-11-24.
  2. ↑ "Elza İbrahimova vəfat etmişdir (rus dilində)". 2019-01-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2012-02-12.
  3. ↑ "Elza İbrahimova - iki xalqın qızı (rus dilində)". 2019-07-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-06-01.
  4. ↑ 1 2 "Tanımadığınız məşhur". modern.az. 10.01.2019. 2019-01-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 17.01.2019.
  5. ↑ president.az. "E. İ. İbrahimovaya "Azərbaycan Respublikasının əməkdar incəsənət xadimi" fəxri adının verilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı". e-qanun.az. 12.06.1992. 2017-09-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 17.01.2019.
  6. ↑ president.az. "Azərbaycan Respublikasının mədəniyyət xadimlərinə "Azərbaycan Respublikasının xalq artisti" fəxri adının verilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı". e-qanun.az. 23.06.2008. 2017-09-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 17.01.2019.
  7. ↑ "Görkəmli bəstəkar Elza İbrahimova ilə vida mərasimi keçirilib". trend.az. 11.02.2012. 2019-12-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 17.01.2019.
  8. ↑ "3532 - Elza İbrahimovanın 80 illik yubileyinin keçirilməsi haqqında". e-qanun.az. 2022-10-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-10-19.

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Elza_İbrahimova&oldid=7119966"