Homeostaz
Homeostaz (q.yun. ὁμοιοστάσις; ὅμοιος "eyni, oxşar" + στάσις "dayanma; hərəkətsizlik") — özünü tənzimləmə, açıq sistemin dinamik tarazlığı saxlamağa yönəlmiş əlaqələndirilmiş reaksiyalar vasitəsilə daxili vəziyyətinin sabitliyini qorumaq qabiliyyəti.[1] Sistemin özünü çoxaltmaq, itirilmiş tarazlığı bərpa etmək və xarici mühitin müqavimətini dəf etmək istəyi.
Əhali homeostazı populyasiyanın müəyyən sayda fərdlərini uzun müddət saxlamaq qabiliyyətidir.
Amerikalı fizioloq Uolter Kennon 1932-ci ildə yazdığı "Bədənin hikməti" ("The Wisdom of the Body") kitabında bu termini "bədənin əksər sabit vəziyyətlərini saxlayan koordinasiya edilmiş fizioloji proseslərin " adı kimi təklif etmişdir. Sonradan bu termin istənilən açıq sistemin daxili vəziyyətinin sabitliyini dinamik şəkildə saxlamaq qabiliyyətinə qədər genişləndirildi. Ancaq daxili mühitin sabitliyi ideyası hələ 1878-ci ildə fransız alimi Klod Bernard tərəfindən tərtib edilmişdir.
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ Gordon., Betts, J. Anatomy and physiology. DeSaix, Peter., Johnson, Eddie., Johnson, Jody E., Korol, Oksana., Kruse, Dean H., Poe, Brandon. Houston, Texas. 2013. 9. ISBN 9781947172043. OCLC 1001472383.