Saxur dili
| Saxur dili | |
|---|---|
| Orijinal adı | цӀаӀхна миз |
| Ölkələr | |
| Danışanların ümumi sayı |
|
| Təsnifatı | |
|
|
| Yazı | kiril əlifbası, Saxur əlifbası |
| Dil kodları | |
| QOST 7.75–97 | цах 775 |
| ISO 639-1 | — |
| ISO 639-2 | — |
| ISO 639-3 | tkr |
| Dilin strukturlarının dünya atlası | tsa |
| Atlas of the World’s Languages in Danger | 1061 |
| Ethnologue | tkr |
| ELCat | 3034 |
| IETF | tkr |
| Glottolog | tsak1249 |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Saxur dili (sax. цIаIхна миз) — Azərbaycanda və Dağıstanda danışılan ləzgi dillərindən biri. Azərbaycanda əsasən Zaqatala və Qax rayonlarında, Dağıstanda isə Rutul rayonunda yerləşən saxur kəndlərində işlənilir. Danışanların sayı 60 min nəfərdən çoxdur.
İlk dəfə saxur dilinə dair elmi iş 1895-ci ildə alman dilçisi Roderix fon Erkert tərəfindən yazılmışdı. 1913-cü ildə digər alim Artur Dirr saxur dilinin ilk qrammatikasını tərtib etmişdi. Dilin ədəbi forması 1930-cu ildə Qanıx şivəsinin əsasında qurulmuşdu. 1934-cü ildən bəri məktəblərdə keçirilirdi, lakin Azərbaycanda 1938-cu ildə dərs kimi ləğv olundu və dilin tədrisi bir də 1989-cu ildə bərpa edildi.
Saxur dilində ismin 18 halı, felin 7 növü vardır.
2009-cu ildə Azərbaycanda "Buta Film" kinostudiyası "Arxası Qibləyə" (sax. "Къиблайыка йыкьыгьийна") adlı ilk saxurdilli film çəkmişdi.
Həmçinin bax
[redaktə | mənbəni redaktə et]İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ 1 2 ScriptSource - Azerbaijan.
- ↑ 1 2 ScriptSource - Russian Federation.
- ↑ Ethnologue (ing.). 25, 19 Dallas, Texas: SIL International, 1951. ISSN 1946-9675
 | |
|---|---|
| Nax qolu | |
| avar-and-sez qolu | |
| Lak qolu | |
| Dargin qolu¹ | şimali: akuşin, qapşimin-butrin, dargin ədəbi, kadar, megeb, mugin, muirin, myureq-qubden, urax, sudaxar cənubi: amux-xudus, aştin, qubaçi, kunkin, sanji-isarin, sirxin ayrı qruplar: qaytaq, çiraq |
| Ləzgi qolu | |
| Xınalıq qolu² | |
Qeyd: ¹ "Dil" termininin tətbiqi mübahisəlidir; ² əvvəllər ləzgi dillərinə aid idi; † ölü dil | |
| Federal dil | |
|---|---|
| Federasiyanın subyektlərinin dilləri | Abaza dili • Adıq dili • Ağul dili • Altay dili • Avar dili • Azərbaycan dili • Başqırd dili • Buryat dili • Çeçen dili • Çuvaş dili • Dargin dili • Erzyan dili • Xakas dili • İnquş dili • Kabardin-çərkəz dili • Kalmık dili • Komi dili • Qaraçay-balkar dili • Qumuq dili • Lak dili • Ləzgi dili • Noqay dili • Mari dili • Mokşan dili • Osetin dili • Rutul dili • Saxur dili • Tabasaran dili • Tat dili • Tatar dili • Tuva dili • Udmurt dili • Yakut dili |
| Rəsmi statuslu dillər | Dolqan dili • Çukot dili • Even dili • Evenk dili • Fin dili • Xantı dili • Karel dili • Komi-perm dili • Qazax dili • Mansi dili • Nenes dili • Selkup dili • Veps dili • Yukagir dili |
 | Dil haqqında olan bu məqalə bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |