Skripka
Skripka | |
---|---|
Hornbostel–Zaks təsnifatı | 321.322-71 |
Əlaqəli alətlər | alt |
Audio nümunəsi | |
|
|
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Skripka — simli musiqi aləti. Dolğun və axıcı səslənən alətdir. İnstrumental ansamblların və orkestrlərin əsas tərkib hissəsi və solo alət kimi yayılmışdır.
ka
Tarixçə
[redaktə | mənbəni redaktə et]Skripka XVI əsrdə meydana gəlmiş, XVII əsrdə geniş yayılmışdır. Tarixin ən məşhur skripka ustası Antonio Stradivari olmuşdur. Onun skripkaları hələ də ən məşhur skripkalardır və onların qiyməti milyonlarla ölçülür. Skripkanı Azerbaycana ilk dəfə Ceyhun Bədəlbəyli gətirmişdir.
Quruluşu
[redaktə | mənbəni redaktə et]Mükəmməl cilalanmış armuda oxşar qutu üzərində gərilmiş olan dörd teldən və əlavə saptan ibarətdir. Forması akustik hesablarla təyin olunmuşdur.
Gövdəsi xarakter oval formaya malikdir, uzunluğu çox zaman 38 sm olur, qrifi üzərinə dörd sim çəkilmişdir. 70 hissədən ibarətdir. Notları sol açarıyla yazılan skripkanın simləri sırasıyla SOL, RE, LYA, Mİ olaraq akkord edilir. Simlərin köklənməsi belədir: IV-g, III-d¹, II-a¹, I-e². Diapazon kiçik oktavanın sol sahəsindən dördüncü oktavanın lya səsinə kimidir.
Skripka kamanı simlər üzərində yuxarı–aşağı hərəkət etdirməklə çalınır. Skripkada çalğı texnikası rəngarəng ştrixlərlə zəngin (detaşe, leqato, stakkado, pissikato) və geniş imkanlara malikdir.
Partiturada Skripka partiyası zərb alətlərindən aşağıda yazılır.[1]
Skripkanın hissələri
[redaktə | mənbəni redaktə et]-
Skripkanın gövdəsi
-
Skripka efi
-
Skripka darağı
-
Skripka düyməsi
-
Sim dayaqları
-
yandan görünən hissələri
-
Skripkanın başı
-
Simlərin köklənməsi G (sol), D (re), A (lya) и E (mi)
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ Əfrasiyab Bədəlbəyli. İzahlı monoqrafik musiqi lüğəti - Skripka Arxivləşdirilib 2021-10-15 at the Wayback Machine