عثمانلی سولالهسی
عثمانلی سولالهسی یا دا عثمانلی خاندانی (آنادولو تورکجهسی: Osmanlı Hanedanı)، بیر اسکی سولاله دیر کی ۱۲۹۹-جو میلادی ایلده بیرینجی عثمان توسوط ایله قورولدو. بیرینجی عثمان نین آتاسی ارتوغرول غازی، قایی ائلینین بیگی و آنادولو سلجوقلو دؤولتینین اوج بیگی ایدی. بو اۆزدن عوثمانلیلارین سوْیو اوغوز تورکلرینین قایی ائلینه اوزانیر.
تاریخی
[دَییشدیر]عثمانلی سولالهسینین قۇرۇجوسو عثمان بی، آنادولو سلجوقلو دؤولتینین اۇج بیلریندن بیری اوْلاراق بیزانس ایمپیراتورلوغو سرحدلرینده خیدمت ائدیردی. آنادولو سلجوقلو دؤولتی یؽخؽلاندان سوْنرا اؤز ایدارهسی آلتیندا اوْلان توْرپاقلاردا بیر دؤولت قۇردو. بۇ دؤولت عثمانلی بیلیگی آدلاندی. بو یئنی دؤولت و سولالهنین ایلک باشچیسی ایسه عثمان غازی اوْلدو.[۱][۲] ۱۴۵۳-جو ایلده فاتیح سولطان محمد، ایستانبولو فتح ائدیب ۱۰۵۸ ایللیک بیزانس ایمپیراتورلوغونا سوْن قوْیدوغدان سوْنرا عثمانلی دؤولتی ایمپیراتورلوغا یۆکسلدی.[۳]
فاتیح سولطان محمد سلطنتینین سوْن ایللرینده تنظیم اوْلونان "قانوننامه آل عثمان"، اؤنجهکی سولطانلارین یازیلی قۇراللارینی بیر آرایا گتیرمکله، دؤولت ایدارهسینی مرکزیتچی بیر حالا گتیردی و پادیشاهی موطلق حاکیم قیلدی. فاتیح قانوننامهسی اوْلاراق دا آنؽلان بۇ قۇراللاردا تخته چیخان شاهزادهنین قارداشی، دؤولته ضرر وئرمهسینی انگللمک اۆچۆن اؤلدورولمهسینه ایجازه وئریلدی.[۴][۵]
عثمانلی سولالهسینین سوْن پادیشاهی آلتینجی محمد، بیرینجی دونیا ساواشیندا مغلوب اوْلموش، عثمانلی ایمپیراتورلوغونون دا سوْن حؤکومداری ایدی. سور آندلاشماسی نتیجهسینده آنادوْلو توْرپاقلارینین پارچالانماسی قارشیسیندا باشلانان تورکیه قورتولوش ساواشینین آردیندان پادیشاه، هیئتی ایله بیرلیکده تورکیه بؤیوک میلت مجلیسینین قراری ایله ایستانبول و تورکیهدن سۆرگۆن ائدیلدی.[۶]
یاووز سولطان سلیم ایسلام توْرپاقلارینی فتح ائدیب بیرلشدیلمک هدفی ایله ۱۵۱۷-جی ایلده عثمانلی-مملوک ساواشی نتیجهسینده قاهیرهنی فتح ائتدیکدن سوْنرا عباسی خلافتی و مملوک سولطانلیغینا سوْن قوْیوب و عثمانلی خلافتینی قۇردو، اؤزو ایسه خلیفه عونوانینی قازانیب ایکی موقدس مسجیدین خادیمی اوْلدو.[۷][۸] ۱ نوْوامبر ۱۹۲۲ده سلطنتین لغو اوْلماسیندان سوْنرا آنکارا حوکومتی، ایکینجی عبدالمجیدی، سادهجه موسلمانلار خلیفهسی «خلیفه مسلمین» اوْلاراق سئچمیشدیر. سوْنرالار خلیفه و جومهوریتچیلر آراسیندا باش وئرن آنلاشمازلیقلار نتیجهسینده ۳ مارس ۱۹۲۴-جو ایلده خیلافت لغو اوْلوب بۆتون سولاله اۆیهلری یۇردو ترک ائتمک مجبوریتینده قالدیلار نه ایسه سوْنرالار سولاله اۆیهلرینین سۆرگۆن فرمانی لغو اوْلوندو.[۹]
گۆنۆمۆزده عثمانلی سولالهسینین اۆیهلری عومومیتله عثماناوْغلو سوْی آدی ایله تانینیرلار و چوْخو تورکیه، آمریکا، آوروپا و اورتا دوغودا یاشاییرلار. ۲۰۲۱-جی ایلدن هارون افندی سولالهنین باشچیسی دیر.[۱۰][۱۱]
سولطانلار
[دَییشدیر]- بیرینجی عثمان (۱۲۹۹ ‒ ۱۳۲۴)
- بیرینجی اورخان (۱۳۲۴ ‒ ۱۳۶۲)
- بیرینجی مراد (۱۳۶۲ ‒ ۱۳۸۹)
- ایلدیٛریٛم بایزید (۱۳۸۹ ‒ ۱۴۰۲)
- بیرینجی محمد (۱۴۱۳ – ۱۴۲۱)
- ایکینجی مراد (۱۴۲۱ – ۱۴۴۴)(۱۴۴۶ – ۱۴۵۱)
- فاتیح سولطان محمد (۱۴۴۴ – ۱۴۴۶)(۱۴۵۱ – ۱۴۸۱)
- ایکینجی بایزید (۱۴۸۱ – ۱۵۱۲)
- بیرینجی سلیم (۱۵۱۲ – ۱۵۲۰)
- سلیمان قانونی (۱۵۲۰ – ۱۵۶۶)
- ایکینجی سلیم (۱۵۶۶ – ۱۵۷۴)
- اۆچونجو مراد (۱۵۷۴ – ۱۵۹۵)
- اۆچونجو محمد (۱۵۹۵ – ۱۶۰۳)
- بیرینجی احمد (۱۶۰۳ – ۱۶۱۷)
- بیرینجی مصطفی (۱۶۱۷ – ۱۶۱۸)(۱۶۲۲ – ۱۶۲۳)
- ایکینجی عثمان (۱۶۱۸ – ۱۶۲۲)
- دؤردونجو مراد (۱۶۲۳ – ۱۶۴۰)
- بیرینجی ابراهیم (۱۶۴۰ – ۱۶۴۸)
- دؤردونجو محمد (۱۶۴۸ – ۱۶۸۷)
- ایکینجی سلیمان (۱۶۸۷ – ۱۶۹۱)
- ایکینجی احمد (۱۶۹۱ – ۱۶۹۵)
- ایکینجی مصطفی (۱۶۹۶ – ۱۷۰۳)
- اۆچونجو احمد (۱۷۰۳ – ۱۷۳۰)
- بیرینجی محمود (۱۷۳۰ – ۱۷۵۴)
- اۆچونجو عثمان (۱۷۵۴ – ۱۷۵۷)
- اۆچونجو مصطفی (۱۷۵۷ – ۱۷۷۴)
- بیرینجی عبدالحمید (۱۷۷۴ – ۱۷۸۹)
- اۆچونجو سلیم (۱۷۸۹ – ۱۸۰۷)
- دؤردونجو مصطفی (۱۸۰۷ – ۱۸۰۸)
- ایکینجی محمود (۱۸۰۸ – ۱۸۳۹)
- بیرینجی عبدالمجید (۱۸۳۹ – ۱۸۶۱)
- بیرینجی عبدالعزیز (۱۸۶۱ – ۱۸۷۶)
- بئشینجی مراد (۱۸۷۶)
- ایکینجی عبدالحمید (۱۸۷۶ – ۱۹۰۹)
- بئشینجی محمد (۱۹۰۹ – ۱۹۱۸)
- آلتینجی محمد (۱۹۱۸ – ۱۹۲۲)
سولاله باشچیلاری
[دَییشدیر]- آلتینجی محمد (۱۹۲۲ – ۱۹۲۶)
- ایکینجی عبدالمجید (۱۹۲۶ – ۱۹۴۴)
- احمد نیهاد (۱۹۴۴ – ۱۹۵۴)
- عثمان فؤاد (۱۹۵۴ – ۱۹۷۳)
- محمد عبدالعزیز افندی (۱۹۷۳ – ۱۹۷۷)
- على واصب (۱۹۷۷ – ۱۹۸۳)
- محمد اورخان (۱۹۸۳ – ۱۹۹۴)
- ارتوغرول عثمان (۱۹۹۴ – ۲۰۰۹)
- عثمان بایزید (۲۰۰۹ – ۲۰۱۷)
- دوندار علی (۲۰۱۷ – ۲۰۲۱)
- هارون افندی (۲۰۲۱ – گۆنۆمۆز)
قایناقلار
[دَییشدیر]- ^ Prof. İnalcık: Osmanlı 1302'de kuruldu. NTVMSNBC.com (27 July 2009).
- ^ Çıpa, H. Erdem. The Making of Selim: Succession, Legitimacy, and Memory in the Early Modern Ottoman World. Bloomington, Indiana: Indiana University Press, 2017. Page 29.
- ^ Foster, Charles (22 September 2006). The Conquest of Constantinople and the end of empire. It is the end of the Middle Ages.
- ^ Doç. Dr. Coşkun Üçok. Osmanlı Devleti Teşkilatında Tımarlar, IV. Mali Bakımdan Tımarlar. s.89.. آرشیولنیب اصلی نۆسخهدن on 2011-03-02. یوْخلانیلیب2022-03-24.
- ^ Fatih Sultan Mehmed’in kardeş katline imkan tanıdığı kanunnameyi ve niçin yapıldığını detaylı bir şekilde izah eder misiniz
- ^ Armağan, Mustafa (2009). Vahdettin kaçtı mı, kaçırıldı mı?.
{{cite book}}
:|work=
ignored (کؤمک) - ^ Hassan, Mona (2018). Longing for the Lost Caliphate: A Transregional History. Princeton University Press.
- ^ Finkel, Caroline (2005). Osman's Dream: The Story of the Ottoman Empire, 1300-1923. New York: Basic Books. p. 111. ISBN 978-0-465-02396-7.
- ^ Hilafet. Türk Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, Cilt 17, yıl 1998. آرشیولنیب اصلی نۆسخهدن on 2017-02-02. یوْخلانیلیب2022-03-24.
- ^ Sürüldüler ama bitmediler. turkiyegazetesi (10 March 2013). آرشیولنیب اصلی نۆسخهدن on 2016-04-22. یوْخلانیلیب2022-03-24.
- ^ Osmanlı Hanedanı dört kıtada yaşıyor. milliyet (15 July 2010).