Адам Мальдзіс
Адам Мальдзіс лац. Adam Maldzis | |
Дата нараджэньня | 7 жніўня 1932[1] |
---|---|
Месца нараджэньня |
|
Дата сьмерці | 3 студзеня 2022[2] (89 гадоў) |
Месца сьмерці | |
Месца пахаваньня | |
Месца вучобы | |
Занятак | пісьменьнік, перакладнік, літаратуразнаўца, журналіст, літаратурны крытык, публіцыст, літаратар |
Навуковая сфэра | літаратуразнаўства[3], літаратурная крытыка[3], публіцыстыка[3] і творчае і прафэсійнае пісьмо[d][3] |
Месца працы | |
Сябра ў | Саюз пісьменьнікаў СССР, Беларускі ПЭН-цэнтар і Міжнародная асацыяцыя беларусістаў |
Навуковая ступень | доктар філялягічных навук[d] |
Навуковы кіраўнік | Навум Перкін |
Узнагароды |
Ада́м Ма́льдзіс (7 жніўня 1932 году, Расолы, цяпер Астравецкі раён Гарадзенская вобласьць — 3 студзеня 2022) — беларускі літаратуразнавец, крытык, публіцыст. Доктар філялягічных навук (1987), прафэсар (1990).
Жыцьцяпіс
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]У 1956 годзе скончыў Беларускі дзяржаўны ўнівэрсытэт. Працаваў у Інстытуце літаратуры імя Янкі Купалы АН Беларусі малодшым, старэйшым навуковым супрацоўнікам, загаднікам сэктару, потым аддзелу. У 1991—1998 гадах дырэктар Нацыянальнага навукова-асьветнага цэнтру імя Францішка Скарыны. Рэзыдэнт Міжнароднай асацыяцыі беларусістаў (з 1971 году). Чалец Саюзу беларускіх пісьменьнікаў з 1967 году.
Адзін зь вядучых дасьледнікаў беларускай дакастрычніцкай літаратуры. Аўтар кнігаў «Таямніцы старажытных сховішчаў», «На скрыжаваньні славянскіх традыцыяў», «Беларусь у люстэрку мэмуарнай літаратуры XVIII стагодзьдзя» і інш. Кіраўнік навуковай тэмы «Беларускія пісьменьнікі: Біябібліяграфічны слоўнік» у 6 тамах. Ляўрэат Дзяржаўнай прэміі Беларусі імя Якуба Коласа 1980 року за ўдзел у стварэньні 2-томнай гісторыі беларускай літаратуры.
Выбраная бібліяграфія
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- Творчае пабрацімства: Беларуска-польскія літаратурныя ўзаемасувязі ў XIX ст. — Мн., 1966.
- Падарожжа ў XIX стагоддзе: 3 гісторыі беларускай літаратуры, мастацтва і культуры. Навукова-папулярныя нарысы. — Мн., 1969.
- Традыцыі польскага Асветніцтва ў беларускай літаратуры XIX стагоддзя. — Мн., 1972.
- Тры месяцы пошукаў, знаходак і сустрэч // Полымя. 1973. №7.
- Таямніцы старажытных сховішчаў. — Мн., 1974.
- Nieznany wiersz białoruski ze zbiorów Kórnickich / A. Maldzis // Pamiętnik biblioteki Kórnickiej. — 1978. — Zesz. 14. — S. 177—180.
- На скрыжаванні славянских традыцый: Літаратура Беларусі пераходнага перыяду: другая палавіна ХVII—ХVIII ст. — Мн., 1980.
- Беларусь у люстэрку мемуарнай літаратуры XVIII стагоддзя: Нарысы быту і звычаяў. — Мн., 1982.
- Восень пасярод вясны: Аповесць, сатканая з гістарычных матэрыялаў і мясцовых паданняў. — Мн.: Мастац. літ., 1984.
- 3 літаратуразнаўчых вандраванняў: Нарысы, эсэ, дзённікі. — Мн., 1987.
- Францыск Скарына як прыхільнік збліжэння і ўзаемаразумення людзей і народаў. Мн., 1988.
- Жыццё і ўзнясенне Уладзіміра Караткевіча: Партрэт пісьменніка і чалавека. — Мн., 1990.
- І ажываюць спадчыны старонкі: Выбр. — Мн., 1994.
- Як жылі нашы продкі ў XVIII стагоддзі. — Мн., 2001.
- Выбранае / Адам Мальдзіс; Уклад. В. Грышкевіч; Прадм. Г. Кісялёў, В. Чамярыцкі. — Мн.: Кнігазбор, 2007. — 464 с — («Беларускі кнігазбор»: Серыя 2. Гісторыка-літаратурныя помнікі). ISBN 978-985-6824-95-4.
- Мальдис, А. И. Белорусские сокровища за рубежом / А. И. Мальдис. — Минск : Літаратура і Мастацтва, 2009. — 208 с. : ил. — (Беларусь вчера и сегодня). ISBN 978-985-6720-94-2.
- Даўняя Беларусь. З настальгіяй аб мінулым / Адам Мальдзіс, Армэн Сардараў. — Мінск : Літаратура і Мастацтва, 2010. — 165, [2] с. ISBN 978-985-6941-36-1.
- Мальдис, А. И. Соотечественики : очерки о белорусах и уроженцах Беларуси, обогативших мировую культуру / Адам Мальдис. — Минск : Издательский дом «Звезда», 2013. — 336 с (Беларусь вчера и сегодня). ISBN 978-985-7059-85-0.
- Ад Скарыны і Фёдарава — у XXI стагоддзе: зборнік эсэ / Адам Мальдзіс. — Мінск : Чатыры чвэрці, 2018. — 206, [1] с. ISBN 978-985-581-087-3.
Крыніцы
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Літаратура
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- Беларускія пісьменнікі (1917—1990): Даведнік; Склад. А. К. Гардзіцкі. Нав. рэд. А. Л. Верабей. — Мн.: Мастацкая літаратура, 1994. — 653 с.: іл. ISBN 5-340-00709-X.
- Мальдзіс Адам // Беларускія пісьменнікі: Біябібліяграфічны слоўнік. — Мн., 1994. — Т.4. — С. 194—199
- Мальдзіс Адам // Беларусь: Энц.даведнік. — Мн., 1995. — С. 460—461
- Мальдзіс Адам // Культуралогія: Энц. даведнік; Уклад. Э. Дубянецкі. —Мн: БелЭн, 2003. ISBN 985-11-0277-6
- Памяць: Гіст.-дакум. хроніка Мінска. У 4 кн. Кн. 1-я. — Мн.: БЕЛТА, 2001. — 576 с.: іл. ISBN 985-6302-33-1.
- Мальдзіс Адам // Энцыклапедыя мастацтва і літаратуры Беларусі. — Мн., 1986. — Т.3
- Zaprudnik Jan. Historical Dictionary of Belarus. — 1998. P. 153
Вонкавыя спасылкі
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- Творы на «Беларускай Палічцы»
- Андрыявец Р. М. Рыцар навукі: до 80-годдзя з дня нараджэння А. І. Мальдзіса // Веснік Інстытута культуры Беларусі. — 2013. — № 2. — С. 156-160.
- Нарадзіліся 7 жніўня
- Нарадзіліся ў 1932 годзе
- Нарадзіліся ў Віленскім ваяводзтве (1926—1939)
- Памерлі 3 студзеня
- Памерлі ў 2022 годзе
- Памерлі ў Менску
- Пахаваныя ў Гарадзенскай вобласьці
- Выпускнікі факультэту журналістыкі БДУ
- Дактары філялягічных навук
- Кавалеры ордэна Францішка Скарыны
- Узнагароджаныя мэдалём Францішка Скарыны
- Узнагароджаныя Мэдалём да стагодзьдзя БНР
- Заслужаныя дзеячы культуры Польшчы
- Ляўрэаты Літаратурнай прэміі імя Якуба Коласа
- Нарадзіліся ў Астравецкім раёне
- Выпускнікі Беларускага дзяржаўнага ўнівэрсытэту
- Беларусісты
- Беларускія літаратуразнаўцы
- Беларускія крытыкі
- Беларускія публіцысты
- Беларускія эсэісты
- Беларускія журналісты
- Супрацоўнікі і аўтары газэты «Советская Белоруссия»