Нобэлеўская прэмія міру
Но́бэлеўская прэ́мія мі́ру — адна зь пяці прэміяў, якія ўручаюцца штогод Нарвэскім Нобэлеўскім камітэтам у Осьлё «за ўмацаваньне братэрства між народамі, за скасаваньне або зьмяншэньне колькасьці дзейных войскаў, а таксама за правядзеньне і прамоцыю мірных кангрэсаў».
Патрабаваньні ўставу камітэту
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Намінаваць на прэмію могуць:
- чальцы нацыянальных парлямэнтаў, урадаў і прадстаўнікі міжпарлямэнцкіх зьвязаў
- чальцы Пастаяннага арбітражнага трыбуналу і Міжнароднага трыбуналу справядлівасьці ў Гаазе
- сябры Інстытуту міжнароднага права
- прафэсары гісторыі, паліталёгіі, філязофіі, права і тэалёгіі ўнівэрсытэтаў, рэктары і кіраўнікі ўнівэрсытэтаў па дасьледваньні міру і міжнародных адносінаў
- былыя ляўрэаты Нобэлеўскай прэміі міру, у тым ліку прадстаўнікі арганізацыяў, якія атрымоўвалі гэтую прэмію
- былыя і дзейсныя сябры Нарвэскага Нобэлеўскага камітэту
- пастаянныя дарадцы Нарвэскага Нобэлеўскага інстытуту
Сьпіс ляўрэатаў Нобэлеўскай прэміі міру
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]| Год | Імя | Дзяржава | ||
| 1911 | Тобіяс Асэр / Альфрэд Фрыд | Нідэрлянды / Аўстрыя | ||
| 1912 | Эліў Рут | ЗША | ||
| 1913 | Анры Ляфантэн | Бэльгія | ||
| 1914 | не прысуджалася | |||
| 1915 | ||||
| 1916 | ||||
| 1917 | Міжнародны камітэт Чырвонага Крыжа | Швайцарыя | ||
| 1918 | не прысуджалася | |||
| 1919 | Ўудра Ўілсан | ЗША | ||
| 1920 | Леон Буржуа | Францыя | ||
| Год | Імя | Дзяржава | ||
| 1921 | Яльмар Брантынг / Крыстыян Лянге | Швэцыя / Нарвэгія | ||
| 1922 | Фрыцьёф Нансэн | Нарвэгія | ||
| 1923 | не прысуджалася | |||
| 1924 | ||||
| 1925 | Остын Чэмбэрлэн / Чарлз Гейтс Даўэс | Вялікабрытанія / ЗША | ||
| 1926 | Арыстыд Брыян / Густаў Штрэзэман | Францыя / Нямеччына | ||
| 1927 | Фэрдынанд Бюісон / Людвіг Квідэ | Францыя / Нямеччына | ||
| 1928 | не прысуджалася | |||
| 1929 | Фрэнк Білінгс Кэлаг | ЗША | ||
| 1930 | Натан Сёдэрблюм | Швэцыя | ||
| Год | Імя | Дзяржава | ||
| 1931 | Джэйн Адамз / Нікалас Мюрэй Батлер | ЗША | ||
| 1932 | не прысуджалася | |||
| 1933 | Ральф Норман Энджэл | Вялікабрытанія | ||
| 1934 | Артур Гэндэрсан | Вялікабрытанія | ||
| 1935 | Карл фон Асецкі | Нямеччына | ||
| 1936 | Карляс Саавэдра Лямас | Аргентына | ||
| 1937 | Робэрт Сэсыл | Вялікабрытанія | ||
| 1938 | Нансэнаўская міжнародная арганізацыя па справах бежанцаў | Швайцарыя | ||
| 1939 | не прысуджалася | |||
| 1940 | ||||
| Год | Імя | Дзяржава | ||
| 1941 | не прысуджалася | |||
| 1942 | ||||
| 1943 | ||||
| 1944 | Міжнародны камітэт Чырвонага Крыжа | Швайцарыя | ||
| 1945 | Кордэл Гал | ЗША | ||
| 1946 | Эмілі Грын Болч / Джон Рэлей Мот | ЗША | ||
| 1947 | Савет Сябраў на службе грамадзтву / Амэрыканскі камітэт Сябраў на службе грамадзтву | Вялікабрытанія / ЗША | ||
| 1948 | не прысуджалася | |||
| 1949 | Джон Бойд Ор | Вялікабрытанія | ||
| 1950 | Ральф Банч | ЗША | ||
| Год | Імя | Дзяржава | ||
| 1951 | Леон Жуо | Францыя | ||
| 1952 | Альбэрт Швайцэр | Францыя | ||
| 1953 | Джордж Маршал | ЗША | ||
| 1954 | Упраўленьне Вярхоўнага камісара Арганізацыі Аб’яднаных Нацыяў па справах уцекачоў | Швайцарыя | ||
| 1955 | не прысуджалася | |||
| 1956 | ||||
| 1957 | Лэстэр Боўлз Пірсан | Канада | ||
| 1958 | Жорж Пір | Бэльгія | ||
| 1959 | Філіп Ноэль-Бэйкер | Вялікабрытанія | ||
| 1960 | Альбэрт Лутулі | ПАР | ||
| Год | Імя | Дзяржава | ||
| 1961 | Даг Гамаршэльд | Швэцыя | ||
| 1962 | Лайнус Карл Полінг | ЗША | ||
| 1963 | Міжнародны камітэт Чырвонага Крыжа / Міжнародная фэдэрацыя таварыстваў Чырвонага Крыжа і Чырвонага Паўмесяца | Швайцарыя | ||
| 1964 | Мартын Лютэр Кінг | ЗША | ||
| 1965 | Дзіцячы фонд ААН | ААН | ||
| 1966 | не прысуджалася | |||
| 1967 | ||||
| 1968 | Рэнэ Касэн | Францыя | ||
| 1969 | Міжнародная арганізацыя працы | ААН | ||
| 1970 | Норман Эрнэст Барлоўг | ЗША | ||
| Год | Імя | Дзяржава | ||
| 1971 | Вілі Брант | Нямеччына | ||
| 1972 | не прысуджалася | |||
| 1973 | Генры Кісынджэр / Ле Дык Тхо | ЗША / Паўночны Віетнам | ||
| 1974 | Шон Макбрайд / Эйсаку Сато | Ірляндыя / Японія | ||
| 1975 | Андрэй Сахараў | СССР | ||
| 1976 | Бэці Ўільямз / Мэйрыд Карыган | Вялікабрытанія | ||
| 1977 | Міжнародная амністыя | Вялікабрытанія | ||
| 1978 | Анвар Садат / Мэнахем Бэгін | Эгіпет / Ізраіль | ||
| 1979 | Маці Тэрэза | Індыя | ||
| 1980 | Адольфа Пэрэс Эсківэль | Аргентына | ||
| Год | Імя | Дзяржава | ||
| 2001 | Арганізацыя Аб’яднаных Нацыяў / Кофі Анан | ААН / Гана | ||
| 2002 | Джэймз Эрл Картэр | ЗША | ||
| 2003 | Шырын Эбадзі | Іран | ||
| 2004 | Вангары Маатаі | Кенія | ||
| 2005 | Міжнароднае агенцтва атамнай энэргіі / Махамад аль-Барадэі | ААН / Эгіпет | ||
| 2006 | Мухамад Юнус / Grameen Bank | Банглядэш | ||
| 2007 | Міжурадавая група экспэртаў у зьменах клімату / Альбэрт Гор | ААН / ЗША | ||
| 2008 | Марці Ахтысаары | Фінляндыя | ||
| 2009 | Барак Абама | ЗША | ||
| 2010 | Лю Сяабо | Кітай |
| Год | Імя | Дзяржава | ||
| 2011 | Элен Джонсан-Сэрліф / Лейма Гбаві / Тавакель Карман | Лібэрыя / Лібэрыя / Емэн | ||
| 2012 | Эўрапейскі Зьвяз | Эўропа | ||
| 2013 | Арганізацыя па забароне хімічнай зброі | ААН | ||
| 2014 | Кайлаш Сат’ярці / Малала Юсафзай | Індыя / Пакістан | ||
| 2015 | Туніскі квартэт нацыянальнага дыялёгу | Туніс | ||
| 2016 | Хуан Мануэль Сантас | Калюмбія | ||
| 2017 | Міжнародная кампанія за забарону ядзернай зброі | Швайцарыя | ||
| 2018 | Дэніс Муквэге / Надзя Мурад | Дэмакратычная Рэспубліка Конга / Ірак | ||
| 2019 | Абій Агмэд Алі | Этыёпія | ||
| 2020 | Сусьветная харчовая праграма(be) | ААН |
| Год | Імя | Дзяржава | ||
| 2021 | Дзьмітры Муратаў / Марыя Рэса(uk) | Расея / Філіпіны |
Вонкавыя спасылкі
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
| ||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||