Іван Майсеевіч Стальмашонак

Іван Майсеевіч Стальмашонак
Дата нараджэння	30 красавіка 1902(1902-04-30)
Месца нараджэння	Хімное, Бабруйскі павет, Мінская губерня, Расійская імперыя
Дата смерці	12 студзеня 1976(1976-01-12) (73 гады)
Грамадзянства	Расійская імперыя  СССР
Род дзейнасці	урач, медыцынскі адміністратар, хірург
Навуковая сфера	хірургія і гематалогія
Месца працы	БДМУ Рэспубліканскі навукова-практычны цэнтр трансфузіялогіі і медыцынскіх біятэхналогій
Навуковая ступень	кандыдат медыцынскіх навук (1937)
Навуковае званне	дацэнт
Альма-матар	медыцынскі факультэт БДУ
Вядомыя вучні	Аляксей Аляксеевіч Хартонік і Уладзімір Аляксандравіч Кацько
Узнагароды	Грамата Прэзідыума Вярхоўнага Савета БССР

Іва́н Майсе́евіч Стальмашо́нак (30 красавіка 1902, в. Хімное Асіповіцкага раёна Магілёўскай вобласці — 12 студзеня 1976) — вядомы беларускі хірург. Заслужаны ўрач Беларускай ССР (1948), аўтар навуковых работ па пераліванню крыві, брушной хірургіі.

Біяграфія

Нарадзіўся ў вёсцы Хімнае (Хімное) Асіповіцкага раёна Магілёўскай вобласці. Закончыў медыцынскі факультэт БДУ, працаваў дырэктарам школы медсясцёр Таварыства Чырвонага Крыжа і Чырвонага Паўмесяца, асістэнтам хірургічнай клінікі Беларускага медыцынскага інстытута і дэканам яго санітарна-гігіенічнага факультэта, намеснікам дырэктара інстытута па вучэбнай частцы, загадчыкам Мінскага гарадскога аддзела аховы здароўя, начальнікам упраўлення падрыхтоўкі кадраў Наркамата аховы здароўя БССР. Быў дырэктарам Беларускага Навукова даследчага інстытута пералівання крыві (з 1937 па 1941 год і ў 1944—1954 гадах). У гады Другой Сусветнай вайны — галоўны хірург эвакашпіталяў, начальнік лячсанупраўлення Наркамата аховы здароўя БССР, пасля вайны — дырэктар Мінскага медыцынскага інстытута.

Навуковая дзейнасць

Асноўныя напрамкі навуковай і практычнай дзейнасці Стальмашонка — рашэнне праблем хірургічнага лячэння хвароб і пашкоджанняў стрававальнай сістэмы, асабліва стрававода, а так сама праблем службы пералівання крыві. Ён першым у Беларусі выканаў некалькі складаных аперацый на страўнікава-кішачным тракце. Актыўна спрыяў развіццю ў рэспубліцы дзіцячай хірургіі і ўдасканаленню падрыхтоўкі медыцынскіх кадраў Беларусі рознага ўзроўню.

Узнагароды

Заслугі І. М. Стальмашонка перад Беларуссю адзначаны не толькі ордэнамі і медалямі, але і званнямі заслужанага ўрача БССР і ганаровага грамадзяніна горада Асіповічы.

Літаратура

• Стальмашонак Іван Майсеевіч // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 15. — С. 139. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0251-2 (т. 15).

Спасылкі

• Стальмашонак Іван Майсеевіч на сайце анлайн-энцыклапедыі «Беларусь у асобах і падзеях»
• Стельмашонок Иван Моисеевич (17.04.1902 — 12.01.1976 гг.) Архівавана 15 студзеня 2020. (руск.) // Віртуальны музей Слонімскага дзяржаўнага медыцынскага каледжа
• Иван Стельмашонок. Звание — народный профессор Архівавана 14 жніўня 2022. (руск.) // Сайт Беларускага дзяржаўнага медыцынскага ўніверсітэта
• Музейный комплекс «Дорога памяти»(недаступная спасылка) (руск.)
• Стельмашонок Иван Моисеевич Архівавана 14 жніўня 2022. (руск.) // Праект «Память народа»
• Стельмашонок Иван Моисеевич(недаступная спасылка) (руск.) // Праект «Память народа»