Іван Мештравіч

Іван Мештравіч
Дата нараджэння	15 жніўня 1883(1883-08-15)[…]
Месца нараджэння	Vrpolje[d], Каралеўства Харватыя, Аўстра-Венгрыя
Дата смерці	15 студзеня 1962(1962-01-15) (78 гадоў) ці 16 студзеня 1962(1962-01-16) (78 гадоў)
Месца смерці	Саўт-Бенд, Індыяна, ЗША
Месца пахавання	Holy Redeemer Church[d]
Грамадзянства	ЗША  Цыслейтанія  Югаславія
Дзеці	Mate Meštrović[d]
Альма-матар	Венская акадэмія выяўленчых мастацтваў
Месца працы	Універсітэт Нотр-Дам Сірак’юскі ўніверсітэт
Член у	Сербская акадэмія навук і мастацтваў (18 лютага 1924) Амерыканская акадэмія мастацтваў і літаратуры[d] Сербская акадэмія навук і мастацтваў Сербская акадэмія навук і мастацтваў
Працаваў у гарадах	Заграб
Узнагароды
mdc.hr/mestrovic (харв.)​ (англ.)
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Іван Ме́штравіч (вымаўленне^ⓘ), (харв.: Ivan Meštrović,15 жніўня 1883, Урполье, Аўстра-Венгрыя (цяпер Харватыя) — 16 студзеня 1962, Саўт-Бенд, штат Індыяна) — харвацкі скульптар і архітэктар.

Біяграфія

Іван Мештравіч нарадзіўся ў 1883 годзе ў Славоніі ў невялікім пасёлку Урполье непадалёк ад Джакава, у сям’і каменячосаў. З дзяцінства адрозніваўся выдатнымі мастацкімі здольнасцямі. Навучаўся спачатку ў Спліце ў Харальда Білініча; потым, у 1901—1905 гадах — у Вене, у Акадэміі мастацтваў. У маладосці Мештравіч займаўся таксама жывапісам, аднак затым сканцэнтраваўся на скульптуры, галоўным чынам, на партрэтнай. Пасля заканчэння вучобы жыў спачатку ў Італіі, затым у Парыжы, дзе пазнаёміўся з Агюстам Радэнам, які высока ацаніў талент маладога скульптара, а таксама з Маёлем і Бурдэлем. Падчас Першай сусветнай вайны быў адным з удзельнікаў Югаславянскага камітэта ў Лондане, які змагаўся за незалежнасць паўднёвых славян ад Аўстра-Венгрыі. Пасля заканчэння вайны вярнуўся на радзіму. У 1922 г. стаў дырэктарам Акадэміі мастацтваў у Заграбе.

На 1920-30-я гады прыйшоўся пік творчай актыўнасці Мештравіча, у гэты час ён стварыў большую частку сваіх знакамітых скульптур.

Маўзалей Мештравіча

Пасля пачатку Другой сусветнай вайны быў арыштаваны ўсташамі, — аднак, у 1942 г., пры садзейнічанні Ватыкана, вызвалены і змог з’ехаць у Швейцарыю. у 1947 г. пераехаў у ЗША. У 1954 годзе атрымаў амерыканскае грамадзянства. Выкладаў у амерыканскіх універсітэтах. Пахаваны на радзіме, у маўзалеі, праект якога Мештравіч стварыў сам, у вёсцы Атавіцы непадалёк ад Дрніша.

Свой дом у Спліце і размешчаныя ў ім працы аўтар у 1952 завяшчаў рэспубліцы Югаславія. У наш час у ім функцыянуе музей Івана Мештравіча.

Працы

Найбольш вядомыя творы Мештравіча:

Помнікі:

• Гргур Нінскі, Спліт
• Ёсіп Юрай Штросмаер, Заграб
• Помнік невядомаму герою на гары Авала, Бялград
• Манумент перамогі ў крэпасці Калемегдан, Бялград
• Святазар Мілеціч, Нові-Сад
• Пётр II Петравіч Негаш, Лоўчан, Чарнагорыя
• Нікола Тэсла, Бялград і Заграб
• Марка Маруліч, Спліт
• Гісторыя харватаў, Народны музей, Бялград (копія перад будынкам Заграбскага ўніверсітэта)
• Фантан «Крыніца жыцця» ля Харвацкага нацыянальнага тэатра ў Заграбе;
• Статуі індзейцаў у Гранд-парку, Чыкага
• Мілая Гойсаліч, Оміш

Збудаванні:

• Кашталет, перабудаваная Мештравічам старадаўняя сядзіба, Каштала
• Маўзалей Негаша на гары Лоўчан, Чарнагорыя
• Маўзалей Мештравічаў, Атавіцы.
• Маўзалей сямейства Рачыч, Цаўтат

• Галерэя
• 
  Помнік Гргуру Нінскаму
  (1926—1927), Спліт
• 
  Манумент Невядомаму герою (1938), Бялград
• 
  Фантан «Крыніца жыцця» (1905), Заграб
• 
  Помнік Ніколу Тэслу
  Заграб

Літаратура

• Тупицын И. К. Иван Мештрович. — М., 1967. (руск.)

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Іван Мештравіч
• Сайт Фонду Мештравіча (англ.), (харв.)
• Фатаграфіі прац Мештравіча