Завадская воўна
Завадская воўна — воўна з поўсці, саскубанай са скуры мёртвай авечкі. Гэта прадукт ваўняной прамысловасці. Мазамэ быў найбуйнейшым цэнтрам вытворчасці завадской воўны ў Еўропе[1][2][3][4][5].
Прамысловасць па вытворчасці завадской воўны
[правіць | правіць зыходнік]Аўчына з’яўляецца сыравінай для падобнай прамысловасці. У адрозненне ад звычайнай практыкі стрыжкі поўсці жывой авечкі, завадскую воўну атрымліваюць з поўсці забітых авечак, выгадаваных у мясной прамысловасці.
Поўсць, састрыжаная з жывой авечкі, называецца «стрыжанай поўсцю», а завадская поўсць выцягваецца з мёртвай аўчыны. Апошняя якасцю горшая і менш каштоўная[6][7]. Прамысловасць па вытворчасці завадской воўны адыгрывае значную ролю ў ваўняной прамысловасці. У 1897 годзе ў Злучаных Штатах існаваў грашовы стымул для прасоўвання вытворчасці завадской воўны на мясцовым узроўні[5].
Мазамэ
[правіць | правіць зыходнік]Горад Мазамэ ў паўднёвай Францыі быў найбуйнейшым цэнтрам вытворчасці завадской воўны ў Еўропе[8][9]. У 1906 годзе гэтай прафесіяй займаўся асобны дэпартамент (дэпартамент Тарн, Францыя) з колькасцю працоўных 2200 чалавек[5]. У горад з многіх краін імпартаваліся аўчыны для выцягвання воўны. Паводле запісаў, у 1910 годзе ў мястэчка была завезена вялікая колькасць аўчын[10].
Працэс
[правіць | правіць зыходнік]Для лягчэйшага выдалення воўны са скуры прымяняюцца розныя тэхналагічныя аперацыі:
- Паслабленне скуры
- Хімічны метад заключаецца ў нанясенні пластом сульфіду натрыю на ўнутраны бок скуры.
- Аўчыны развешваюць у вільготным асяроддзі.
- Выцягванне воўны
- Выцягванне воўны (звычайна ўручную)
- Атрыманне так званай «слізгальнай воўны», калі для выцягвання выкарыстоўваюць вапну.
- Сартаванне
Гарбарства
[правіць | правіць зыходнік]З даўніх часоў папярэднім выдаленнем воўны з мёртвай аўчыны перад далейшай апрацоўкай скуры для вытворчасці розных вырабаў займаліся гарбары[11].
Выкарыстанне
[правіць | правіць зыходнік]Завадская воўна звычайна горшай якасці, чым жывая. Яна мае карацейшыя валокны, больш жорсткая і з меншай прадзільнасцю, і таму ў асноўным выкарыстоўваецца для вытворчасці ваўняных вырабаў ніжэйшага і сярэдняга класа. Каб зрабіць яе больш карыснай, завадскую воўну змешваюць з воўнай іншых якасцей[10][5].
Гл. таксама
[правіць | правіць зыходнік]- Мёртвая бавоўна: бавоўна, якая не паспела цалкам, лічыцца мёртвай бавоўнай. Прасці і фарбаваць мёртвую бавоўну таксама складана[12].
Зноскі
- ↑ Definition of PULLED WOOL (англ.). www.merriam-webster.com.
- ↑ Definition of SKIN WOOL (англ.). www.merriam-webster.com.
- ↑ Marketing Series(англ.).
- ↑ The International Wool Trade(англ.).
- ↑ а б в г Wool and Manufactures of Wool: Message of the President of the United States, Transmitting a Report of the Tariff Board on Schedule K of the Tariff Law(англ.).
- ↑ Picken, Mary Brooks (2013-07-24). A Dictionary of Costume and Fashion: Historic and Modern(англ.). Courier Corporation. p. 377. ISBN 978-0-486-14160-2.
- ↑ Electrical Record(англ.). Electrical Record Publishing Company, Incorporated. 1911. p. 56.
- ↑ The Wool Digest(англ.). International Wool Secretariat in the United States. 1949. p. 9.
MAZAMET, FRANCE Development of Mazamet, France, as a world center for handling and treating sheepskins
- ↑ World Wool Prospects(англ.). U.S. Department of Agriculture, Bureau of Agricultural Economics. 1934. p. 18.
France is the world's most important center for the wooleå sheepskin trade . Exports of wool ... The wool pulling industry is located chiefly at Mazamet .
- ↑ а б The Cambridge History of Western Textiles(англ.). Cambridge University Press. 2003. p. 768.
- ↑ Anstey, H. (Helen) (1997). The Anstey Weston guide to textile terms. Internet Archive. [Great Britain] : Weston. p. 52. ISBN 978-0-9530130-0-5.
- ↑ Harmuth, Louis (1915). Dictionary of textiles. University of California Libraries. New York, Fairchild publishing company. p. 51.
 | |
|---|---|
| Віды | |
| Біялогія | |
| Падрыхтоўка | |
| Выкарыстанне | |
| Пражы | |
| Тканіны | |
| Шарсцяная прамысловасць | |
| Прафесіі | |
| Гісторыя і культура | |