Марыс Метэрлінк

Марыс Метэрлінк
Марыс Метэрлінк
	Maurice Maeterlinck
Асабістыя звесткі
Імя пры нараджэнні	Марыс Палідор Мары Бернар Метэрлінк; (фр.: Maurice Polydore Marie Bernard Maeterlinck)
Дата нараджэння	29 жніўня 1862[…]
Месца нараджэння	Гент, акруга Гент[d], Усходняя Фландрыя, Бельгія;
Дата смерці	6 мая 1949[…] (86 гадоў)
Месца смерці	Ніца, дэпартамент Прыморскія Альпы, Францыя;
Пахаванне	Palais Maeterlinck[d];
Грамадзянства	Бельгія;
Жонка	Renée Dahon[d]
Альма-матар	Генцкі ўніверсітэт; езуіты; Sint-Barbaracollege[d];
Месца працы	La Jeune Belgique[d];
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці	паэт, драматург, філосаф
Гады творчасці	1888—1949
Кірунак	сімвалізм
Жанр	philosophical fable[d]
Мова твораў	французская
Дэбют	Аранжарэі (1888)
Грамадская дзейнасць
Член у	Каралеўская акадэмія французскай мовы і літаратуры[d] (6 мая 1949); Académie des gastronomes[d]; Руанская акадэмія навук, літаратуры і мастацтваў[d];
Прэміі	Нобелеўская прэмія па літаратуры (1911)
Узнагароды
Подпіс
	Творы ў Вікікрыніцах
	Медыяфайлы на Вікісховішчы
	Цытаты ў Вікіцытатніку

Мары́с Палідо́р Мары́ Берна́р Метэрлі́нк (фр.: Maurice (Mooris) Polydore Marie Bernard Maeterlinck; 29 жніўня 1862, Гент — 6 мая (паводле некаторых крыніц — 5-га мая) 1949, Ніца) — бельгійскі паэт, драматург і філосаф. Пісаў па-французску. Лаўрэат Нобелеўскай прэміі па літаратуры за 1911. Прэмія прысуджана «ў прызнанне шматбаковай літаратурнай дзейнасці і асабліва за драматычныя творы, адзначаныя багаццем ўяўлення і паэтычнай фантазіяй, якія адкрываюць, часам пад маскай чароўнага вымыслу, глыбокае натхненне, у той час як форма містэрый прыцягвае чытачоў сваёй пачуццёвасцю і абуджае іх уяўленне»^[7].

Біяграфічныя звесткі

Скончыў Генцкі ўніверсітэт (1885), вывучаў права ў Парыжы, працаваў адвакатам у Генце. 3 1896 жыў у Францыі. Старшыня Міжнароднага ПЭН-клуба (з 1947).

Член Бельгійскай каралеўскай акадэміі літаратуры і прыгожых мастацтваў.

Творчасць

Дэбютаваў у 1883. Пісаў на французскай мове. Першы зборнік вершаў «Цяпліцы» (1889), першая яго п'еса «Прынцэса Мален» (1889, на сюжэт казкі братоў Грым). У аднаактоўках «Няпрошаная» і «Сляпыя» (абедзве 1890), драмах «Пелеас і Мелізанда» (1892), «Там, унутры» і «Смерць Тэнтажыля» (абедзве 1894) сцвярджаецца ўлада над чалавекам загадкавага Невядомага, што часам увасабляецца ў смерці, чалавек разглядаецца як ахвяра, як згублены ў варожым свеце «сляпы», як «марыянетка». Аўтар рамантычных драм «Аглавена і Селізета» (1896), «Арыяна і Сіняя Барада» (1896, на сюжэт казкі Ш. Перо), «Сястра Беатрыса» (1901), «Монна Ванна» (1902), «Цуд Святога Антонія» (1903) і інш., кніг эсэ, мемуараў. Вяршыня яго творчасці — філасофская п'еса-казка «Сіняя Птушка» (1908).

На сюжэт драмы «Пелеас і Мелізанда» напісаны аднайменная опера К. Дэбюсі (1902), сімфанічная паэма А. Шонберга, на сюжэт драмы «Арыяна і Сіняя Барада» — опера П. Дзюка (1907).

Сімвалісцкая драма М. Метэрлінка прадвызначыла авангардысцкі кірунак у драматургіі ў 2-й пал. XX ст. — «тэатра абсурду», або «антытэатра».

Пераклады

Метэрлінк М. Сіняя птушка / Перакл. М. Папковай // Сіняя птушка: Казкі / Укл. Л. Цітовай. Мн., 1997.

Зноскі

↑ ^а ^б ^в Метерлинк // Краткая литературная энциклопедия — М.: Советская энциклопедия, 1962. — Т. 4. — С. 797–801.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q4239850"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a>
↑ Maurice Maeterlinck // Encyclopædia Britannica
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a>
↑ ^а ^б ^в Archivio Storico Ricordi — 1808. Праверана 3 снежня 2020.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q3621644"></a>
↑ Maurice Maeterlinck // Encyclopædia Britannica Праверана 13 кастрычніка 2018.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a>
↑ Find a Grave — 1996.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q63056"></a>
↑ ^а ^б http://www.arllfb.be/composition/successions.html Праверана 26 кастрычніка 2015.
↑ Лявонава Е. Прызнаны найлепшымі: Нобелеўская прэмія, яе гісторыя і лаўрэаты // Роднае слова. — 2001. — № 6. — С. 98—102.

Літаратура

Метэрлінк Марыс // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 10: Малайзія — Мугаджары / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2000. — Т. 10. — 544 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0169-9 (т. 10).

Спасылкі

На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Марыс Метэрлінк

[_14372ec502ddec6f-1] а ^б ^в Метерлинк // Краткая литературная энциклопедия — М.: Советская энциклопедия, 1962. — Т. 4. — С. 797–801.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q4239850"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a>

[_02f3447969200e36-2] Maurice Maeterlinck // Encyclopædia Britannica
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a>

[_647824ab7fc7e525-3] а ^б ^в Archivio Storico Ricordi — 1808. Праверана 3 снежня 2020.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q3621644"></a>

[_320bf30bb4874f75-4] Maurice Maeterlinck // Encyclopædia Britannica Праверана 13 кастрычніка 2018.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a>

[_bde6312fce029174-5] Find a Grave — 1996.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q63056"></a>

[_7748de42cedd45d8-6] а ^б http://www.arllfb.be/composition/successions.html Праверана 26 кастрычніка 2015.

[7] Лявонава Е. Прызнаны найлепшымі: Нобелеўская прэмія, яе гісторыя і лаўрэаты // Роднае слова. — 2001. — № 6. — С. 98—102.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

Лаўрэаты Нобелеўскай прэміі па літаратуры
1901—1925	Сюлі-Прудом (1901) Тэадор Момзен (1902) Б’ёрнсцернэ Б’ёрнсан (1903) Фрэдэрык Містраль / Хасэ Эчэгерай-і-Эйсагірэ (1904) Генрык Сянкевіч (1905) Джазуэ Кардучы (1906) Джозеф Рэдзьярд Кіплінг (1907) Рудольф Крыстаф Эйкен (1908) Сельма Лагерлёф (1909) Паўль Гайзэ (1910) Марыс Метэрлінк (1911) Герхарт Гаўптман (1912) Рабіндранат Тагор (1913) Рамэн Ралан (1915) Карл Густаў Вернер фон Хейдэнстам (1916) Карл Адольф Г’елеруп / Генрык Пантопідан (1917) Карл Шпітэлер (1919) Кнут Гамсун (1920) Анатоль Франс (1921) Хасінта Бенавентэ-і-Марцінес (1922) Уільям Батлер Ейтс (1923) Уладзіслаў Рэймант (1924) Джордж Бернард Шоу (1925)
1926—1950	Грацыя Дэледа (1926) Анры Бергсон (1927) Сігрыд Унсет (1928) Томас Ман (1929) Сінклер Льюіс (1930) Эрык Аксель Карлфельт (1931) Джон Галсуорсі (1932) Іван Бунін (1933) Луіджы Пірандэла (1934) Юджын Гладстан О’Ніл (1936) Ражэ Мартэн дзю Гар (1937) Перл Бак (1938) Франс Эміль Сіланпя (1939) Іаганес Вільгельм Енсен (1944) Габрыела Містраль (1945) Герман Гесэ (1946) Андрэ Жыд (1947) Томас Стэрнз Эліят (1948) Уільям Фолкнер (1949) Бертран Артур Уільям Расел (1950)
1951—1975	Пер Лагерквіст (1951) Франсуа Марыяк (1952) Уінстан Чэрчыль (1953) Эрнэст Хемінгуэй (1954) Хальдаўр Кільян Лакснес (1955) Хуан Рамон Хіменес (1956) Альбер Камю (1957) Барыс Пастарнак (1958) Сальваторэ Квазімада (1959) Сен-Жон Перс (1960) Іва Андрыч (1961) Джон Стэйнбек (1962) Гіоргас Сеферыс (1963) Жан-Поль Сартр (адмовіўся ад узнагароды) (1964) Міхаіл Шолахаў (1965) Шмуэль Іосеф Агнон / Нэлі Закс (1966) Мігель Анхель Астурыяс (1967) Кавабата Ясунары (1968) Сэмюэл Бекет (1969) Аляксандр Салжаніцын (1970) Пабла Нэруда (1971) Генрых Бёль (1972) Патрык Уайт (1973) Эйвінд Юнсан / Хары Эдмунд Марцінсан (1974) Эўджэніа Мантале (1975)
1976—2000	Сол Белау (1976) Вісентэ Алейксандрэ (1977) Ісаак Башэвіс Зінгер (1978) Адысеяс Элітыс (1979) Чэслаў Мілаш (1980) Эліяс Канеці (1981) Габрыэль Гарсія Маркес (1982) Уільям Голдынг (1983) Яраслаў Сейферт (1984) Клод Сімон (1985) Воле Шайінка (1986) Іосіф Бродскі (1987) Нагіб Махфуз (1988) Каміла Хасэ Села (1989) Актавіа Пас (1990) Надзін Гордымер (1991) Дэрэк Уолкат (1992) Тоні Морысан (1993) Кэндзабура Оэ (1994) Шэймас Хіні (1995) Віслава Шымборска (1996) Дарыа Фо (1997) Жазэ Сарамагу (1998) Гюнтэр Грас (1999) Гаа Сінцянь (2000)
з 2001	Відзьядхар Сураджпрасад Найпал (2001) Імрэ Кертэс (2002) Джон Максвел Кутзее (2003) Эльфрыдэ Елінек (2004) Гаральд Пінтэр (2005) Архан Памук (2006) Дорыс Лесінг (2007) Жан-Мары Гюстаў ле Клезіё (2008) Герта Мюлер (2009) Марыа Варгас Льёса (2010) Тумас Транстромер (2011) Мо Янь (2012) Эліс Манро (2013) Патрык Мадыяно (2014) Святлана Алексіевіч (2015) Боб Дылан (2016) Кадзуа Ісігура (2017) Вольга Такарчук (2018) Петэр Гандке (2019) Луіза Глюк (2020) Абдулразак Гурна (2021) Анні Эрно (2022) Юн Фосэ (2023) Хан Ган (2024)