Парламент Казахстана
Парламент Рэспублікі Казахстан (каз.: Қазақстан Республикасының Парламенті) - вышэйшы прадстаўнічы орган (парламент) Рэспублікі Казахстан, які ажыццяўляе заканадаўчыя функцыі.
Склад і паўнамоцтвы
[правіць | правіць зыходнік]Парламент складаецца з дзвюх палат:
- Сенат (47 месцаў). Сенат ўтвараюць дэпутаты, якія прадстаўляюць па два чалавекі ад кожнай вобласці, горада рэспубліканскага значэння і сталіцы Рэспублікі Казахстан, якія выбіраюцца ўскоснымі выбаршчыкамі. 15 дэпутатаў Сената прызначаюцца Прэзідэнтам Казахстана. Тэрмін дэпутацкіх паўнамоцтваў - 6 гадоў, пры гэтым палова абраных дэпутатаў Сената пераабіраецца кожныя 3 гады.
- Мажыліса (107 месцаў). 98 дэпутатаў абіраюцца па прапарцыйна-спісачнай сістэме з 7-працэнтным загараджальным бар'ерам па агульнанацыянальнай акрузе, 9 - абіраюцца Асамблеяй народа Казахстана. Тэрмін дэпутацкіх паўнамоцтваў - 5 гадоў.
Гісторыя
[правіць | правіць зыходнік]Казахстанскі парламент прыйшоў на змену аднапалатнаму Вярхоўнаму Савету Казахскай ССР, які ўпершыню быў сфармаваны на аснове Канстытуцыі Казахскай ССР 1937 а, а затым - на аснове Канстытуцыі Казахскай ССР 1978 і Канстытуцыі Рэспублікі Казахстан 1993. За час свайго існавання Вярхоўны Савет абіраўся 13 разоў.
У 1993 дэпутаты саветаў ўсіх узроўняў, аж да Вярхоўнага Савета, пачалі складаць з сябе паўнамоцтвы. Менш чым за паўтара месяца сістэма саветаў у рэспубліцы самаліквідавалася - больш за 25% дэпутатаў саветаў склалі свае паўнамоцтвы. У снежні 1993 на сесіі Вярхоўнага Савета было прынята рашэнне аб яго самароспуску і перадачы ўсіх паўнамоцтваў да новых выбараў прэзідэнта.
7 сакавіка 1994 адбыліся выбары ў новы парламент, які складаецца з 177 дэпутатаў. 11 сакавіка 1995 прэзідэнт Н. Назарбаеў падпісаў Указ «Аб мерах, якія вынікаюць з пастановы Канстытуцыйнага суда», на падставе гэтага ўказа Парламент быў абвешчаны распушчаным.
Па Канстытуцыі 1995, парламент Казахстана складаецца з дзвюх палат.
16 лістапада 2011 прэзідэнт Казахстана Нурсултан Назарбаеў падпісаў указ «Аб роспуску Мажыліса Парламента Рэспублікі Казахстан 4-га склікання і прызначэнні пазачарговых выбараў дэпутатаў Мажыліса Парламента Рэспублікі Казахстан», згодна з якім ніжняя палата парламента была распушчана.
