Першацвет высокі

Першацвет высокі
Агульны выгляд квітнеючай расліны. Германія
Навуковая класіфікацыя
прамежныя рангі Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Расліны Аддзел:  Кветкавыя Клас:  Двухдольныя Парадак:  Верасакветныя Сямейства:  Першакветныя Падсямейства:  Першацветныя Род:  Першацвет Від:  Першацвет высокі
Міжнародная навуковая назва
Primula elatior (L.) Hill (1765)
Сінонімы
Primula leucophylla Pax Primula ruprechtii Kusn. Primula veris var. elatior L.basionym
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы ITIS   505952 NCBI   175059 EOL   483957 GRIN   t:400302 IPNI   701870-1 TPL   kew-2564876

Першацвет высокі, Ключыкі высокія (Primula elatior) — шматгадовая травяністая расліна від роду Першацвет (Primula) сямейства Першакветныя (Primulaceae).

Жоўтыя кветкі гэтай расліны служаць адной з ранніх прыкмет вясны, з’яўляючыся аднымі з першых на вільготных лугах, па берагах ручаёў і ў поймах рэк.

Сінонімы

• Primula leucophylla Pax
• Primula ruprechtii Kusn.
• Primula veris var. elatior L.basionym

Апісанне

Першацвет высокі (1) і Першацвет веснавы (2). Батанічная ілюстрацыя Якаба Штурма з кнігі «Deutschlands Flora in Abbildungen», 1796

Невысокая шматгадовая расліна вышынёй ад 10 да 40 см Лісце 5-15 см даўжынёй і 2-6 см шырынёй сабрана ў прыкаранёвую разетку і пакрытыя валасінкамі з абодвух бакоў. Кветкі светла-жоўтага колеру памерам 9-15 мм, сабраныя ў суквецце па 10-30 на адным сцябле. З’яўляюцца кветкі ранняй вясной, квітнеюць з красавіка па май.

Сярод ранневеснавых раслін першацвет высокі заквітае адным з першых.

Раслінай харчуюцца вусені матылькоў віду Hamearis lucina.

Распаўсюджванне і асяроддзе пасялення

Арэал пакрывае ўсю Еўропу ад Даніі і поўдня Швецыі да Кольскага паўвострава. На Брытанскіх астравах сустракаецца толькі ва Усходняй Англіі.

Расліна пранікла ў Малую Азію і Закаўказзе, сустракаецца на тэрыторыі Усходняй Турцыі і Паўночнага Ірана, дайшло да поўдня Сібіры і ўсходніх раёнаў Алтая.

У дзікай прыродзе расце на вільготных пажыўных друзлых глебах, аддае перавагу цяністым участкам, сустракаецца паблізу населеных пунктаў. Часам культывуецца як дэкаратыўная садовая расліна.

Скарачэнне колькасці ў дзікай прыродзе звязана з асушэннем зямель і касьбой.

У філатэліі

• 
  Паштовая марка Беларусі

Літаратура

• Чырвоная кніга Рэспублікі Беларусь: Рэдкія і тыя, што знаходзяцца пад пагрозай знікнення віды жывёл і раслін. — Мн.: БелЭн, 1993. ISBN 5-85700-095-5
• Федоров Ан. А. Primula elatior (L.) Hill — Первоцвет высокий // Флора СССР. В 30-ти томах / Начато при руководстве и под главной редакцией акад. В. Л. Комарова; Редакторы тома Б. К. Шишкин и Е. Г. Бобров. — М.—Л.: Издательство Академии Наук СССР, 1952. — Т. XVIII. — С. 150—151. — 802 с. — 3 000 экз.

Спасылкі

• Первоцвет высокий: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.) (Праверана 18 красавіка 2012)