Уільям Філдынг Огбарн

Уільям Філдынг Огбарн
англ.: William Fielding Ogburn
Дата нараджэння	29 чэрвеня 1886(1886-06-29)
Месца нараджэння	Батлер, акруга Тэйлар[d], Джорджыя, ЗША
Дата смерці	27 красавіка 1959(1959-04-27) (72 гады)
Месца смерці	Талахасі, акруга Леан[d], Фларыда, ЗША
Месца пахавання	Myrtle Hill Cemetery[d]
Грамадзянства	ЗША
Род дзейнасці	сацыёлаг, статыстык, выкладчык універсітэта
Навуковая сфера	сацыялогія
Месца працы	Калумбійскі ўніверсітэт Чыкагскі ўніверсітэт
Альма-матар	Калумбійскі ўніверсітэт
Навуковы кіраўнік	Franklin Henry Giddings[d]
Вядомы як	Сацыёлаг. Адзін са стваральнікаў сацыялогіі навукі і сацыялогіі тэхнікі
Член у	Амерыканская акадэмія мастацтваў і навук
Узнагароды	член Амерыканскай статыстычнай асацыяцыі[d]

Уільям Філдынг Огбарн (англ.: William Fielding Ogburn; 29 чэрвеня 1886, Батлер, Джорджыя, ЗША — 27 красавіка 1959, Талахасі, Фларыда, ЗША) —  амерыканскі сацыёлаг. Адзін са стваральнікаў сацыялогіі навукі і сацыялогіі тэхнікі. Доктар сацыялогіі, прафесар.

Біяграфія

У 1910 годзе студэнтам пазнаёміўся ў ідэямі Зігмунда Фрэйда. Пасля атрымання адукацыі працаваў сацыёлогам у Чыкагскім універсітэце. У 1918 годзе прайшоў дыдактычны псіхааналіз у Т. Бароу. У 1919 годзе даследаваў псіхалагічныя падставы эканамічнага разумення гісторыі. Выкарыстоўваў тэорыі неўрозаў Фрэйда і індустрыяльных псіхозаў К. Паркера.

Навуковая дзейнасць

Аказаў вялікі ўплыў на ўкараненне псіханалізу ў амерыканскую сацыялогію.

У пачатку 1920-х гадоў Огбарн даследаваў праблему сацыяльных зменаў. Распрацаваў канцэпцыю «культурнага адставання», паводле якой вядучым фактарам сацыяльных зменаў з’яўляюцца «матэрыяльная культура» (або тэхніка), што развіваецца больш хутка ў параўнанні з «нематэрыяльнай (адаптыўнай) культурай». Сярод прычын культурнага адставання Огбарн адзначаў наступныя: наяўнасць у адаптыўнай культуры малой колькасці вынаходніцтваў; існаванне перашкод адаптыўным зменам; апасродкаванасць кантактаў паміж матэрыяльнай і адаптыўнай культурамі; супраціў адаптацыі, што праяўляецца ў пэўных арыентацыях, адзнаках якой-небудзь групы і інш.

У цыкле артыкулаў «Нацыянальная палітыка і тэхніка» (1930-я), «Тэхніка і сацыялогія» (1938) і іншых працах развіваў ідэі пра тое, што менавіта дасягненні навукі і тэхнікі маюць вынікам змены сацыяльнага і культурнага жыцця. Даследаваў шляхі адаптацыі чалавечай прыроды і грамадства. Даказваў, што ўрбанізацыя і індустрыялізацыя вядуць да скарачэння і распаду сям’і. У 1930—1940-х актыўна займаўся сацыялогіяй навукі і тэхнікі, даследаваў наступствы навукова-тэхнічнага прагрэсу для грамадства.

Навуковая спадчына

• «Сацыяльныя змены» (1922)
• «Сацыяльныя эфекты авіяцыі» (1946)
• "Даведнік па сацыялогіі " (1947, у суаўтарстве)
• «Тэхніка і міжнародныя адносіны» (1949, рэдактар)

Літаратура

• Культуралогія: Энцыклапедычны даведнік. — Мінск: Беларуская Энцыклапедыя, 2003. ISBN 985-11-0277-6