Tasmania

Tasmania
Math	talaith Awstralia
Enwyd ar ôl	Abel Tasman
	LL-Q33810 (ori)-Psubhashish-ଟାସମାନିଆ.wav
Prifddinas	Hobart
Poblogaeth	539,590
Sefydlwyd	3 Rhagfyr 1825 ;
Pennaeth llywodraeth	Jeremy Rockliff
Cylchfa amser	UTC+10:00, UTC+11:00, Australia/Hobart
Daearyddiaeth
Rhan o'r canlynol	Awstralia
Sir	Awstralia
Gwlad	Awstralia
Arwynebedd	68,401 ±1 km²
Uwch y môr	1,009 metr
Yn ffinio gyda	Victoria
Cyfesurynnau	42°S 147°E
	AU-TAS
Gwleidyddiaeth
Corff gweithredol	Llywodraeth Tasmania
Corff deddfwriaethol	Senedd Tasmania
Swydd pennaeth; y wladwriaeth	Rhaglaw Tasmania
Pennaeth y wladwriaeth	Barbara Baker
Swydd pennaeth; y Llywodraeth	Prif Weinidog Tasmania
Pennaeth y Llywodraeth	Jeremy Rockliff
	Ffeiliau perthnasol ar Comin
	[golygwch ar Wicidata]

Ynys a thalaith yng Nghymanwlad Awstralia (neu Awstralia) yw Tasmania (Tasmanieg: Lutruwita). Mae cyfandir Awstralia yn gorwedd i’r gogledd o’r ynys a'r Antarctig i’r de ohoni. I'r dwyrain, rhwng yr ynys a Seland Newydd, ceir Môr Tasman. Cafodd ei enwi ar ôl y fforiwr o'r Iseldiroedd, Abel Janszoon Tasman. Tasmania yw'r chweched ar hugain fwyaf o ynysoedd y byd yn ddaearyddol. Mae 484,700 o bobl yn byw yn Nhasmania (Mawrth 2005, ABS).

Prifddinas Tasmania yw Hobart. Mae dinasoedd eraill yn cynnwys Launceston yn y gogledd a Devonport a Burnie yn y gogledd-orllewin.

Hanes Tasmania

Cyrhaeddodd y bobl gyntaf Dasmania rhwng tua 29,000 a 140,000 o flynyddoedd yn ôl.

Sefydlodd llywodraeth Prydain Fawr y drefedigaeth gosbol gyntaf ar yr ynys yn 1803, yn Hobart. Roedd y gwladychwyr cyntaf gan amlaf yn garcharion a'u gwarchodwyr, a weithiai i ddatblygu diwydiant ac amaeth. Mae'r trefedigaethau cosbol eraill yn cynnwys Port Arthur a Macquarie Harbour.

Chwaraeon

Chwaraeon mwyaf poblogaidd Tasmania yw criced a phêl-droed rheolau Awstralaidd.

Anifeiliaid brodorol

Blaidd Tasmania neu Thailasin – nas gwelwyd ers 1936
Cythraul Tasmania

Enwogion Tasmania

Errol Flynn (actor)
Mary Donaldson (brenhines Denmarc)
Ricky Ponting (cricedwr)
Truganini (y brodor olaf)

Taleithiau a thiriogaethau Awstralia
De Awstralia \| De Cymru Newydd \| Gorllewin Awstralia \| Queensland \| Tasmania \| Tiriogaeth y Gogledd \| Tiriogaeth Prifddinas Awstralia \| Victoria