Βικιπαίδεια:Διαμεσολάβηση
 |
Με λίγα λόγια:
Η διαμεσολάβηση [mediation] είναι τρόπος συμβολής στην επίλυση διαφορών σχετικά με το περιεχόμενο λημμάτων στη Βικιπαίδεια. Κατά τη διαδικασία αυτήν, η διαφωνία μεταξύ δύο ή περισσοτέρων συντακτών ως προς το περιεχόμενο λημμάτων τίθεται υπό την εποπτεία τρίτου συντάκτη, που δεν έχει αναμιχθεί σε αυτήν και αποτελεί τον διαμεσολαβητή. Ο ρόλος τού διαμεσολαβητή είναι να καθοδηγήσει τη συζήτηση έτσι ώστε να δημιουργηθεί συναίνεση σχετικά με τα αμφιλεγόμενα σημεία τού περιεχομένου. Δεν πρέπει να συγχέεται με τη διαιτησία [arbitration].
Ορισμός
[επεξεργασία κώδικα]Η διαμεσολάβηση σε οποιαδήποτε μορφή έχει τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:
- Οι συντάκτες εισέρχονται στη διαδικασία εθελοντικά και μπορούν να αποχωρήσουν από αυτήν οποιαδήποτε στιγμή.
- Ο ρόλος τού διαμεσολαβητή είναι να διευκολύνει τη συζήτηση που οδηγεί σε συναίνεση, όχι να μεταβληθεί σε διαιτητή, να κρίνει διαφορές ή να λάβει δεσμευτικές αποφάσεις.
- Ο διαμεσολαβητής είναι ουδέτερο τρίτο μέρος τόσο ως προς την επίμαχη διαφορά όσο και ως προς όλα τα εμπλεκόμενα μέρη.
- Η διαμεσολάβηση πρέπει να αφορά αποκλειστικά σε διαφορές ως προς το περιεχόμενο κάποιας σελίδας τής Βικιπαίδειας. Παράπονα σχετικά με τη διαγωγή και τη συμπεριφορά άλλου συντάκτη δεν αποτελούν κατάλληλο αντικείμενο διαμεσολάβησης.
- Αν η τοποθέτηση κάποιου από τους διαφωνούντες είναι ξεκάθαρα παράλογη, ο διαμεσολαβητής δεν θα υπονομεύσει την ακεραιότητα της εγκυκλοπαίδειας προκειμένου να καταλήξει σε απόφαση.
- Όσο διαρκεί η διαδικασία τής διαμεσολάβησης, τα εμπλεκόμενα μέρη συμφωνούν να απέχουν από επεξεργασίες, προσθήκες και αναιρέσεις τού επίμαχου λήμματος, ώστε να παρασχεθεί στον διαμεσολαβητή η δυνατότητα να διευκολύνει τη συζήτηση.
Τα διαφωνούντα μέρη μπορούν να ζητήσουν διαμεσολάβηση στη Βικιπαίδεια με τους εξής τρόπους:
- Κάθε συντάκτης τής Βικιπαίδειας μπορεί να ενεργήσει ως διαμεσολαβητής σε μια διαφωνία.
- To Σημειωματάριο επίλυσης διαφωνιών είναι το πρώτο βήμα προς την επίλυση διαφωνιών πριν από τη διαμεσολάβηση και αφορά σε βασικές διαφορές ως προς το περιεχόμενο. Πρόκειται για άτυπη διαδικασία που ακολουθεί την πολιτική που περιγράφεται στη σελίδα Βικιπαίδεια:Επίλυση Διαφωνιών.
- Η Επιτροπή Διαμεσολάβησης προσφέρει επίσημη διαμεσολάβηση σε προχωρημένες διαφορές περιεχομένου, όταν οι προσπάθειες μεμονωμένων διαμεσολαβητών δεν έχουν τελεσφορήσει. Οι μέθοδοι διαμεσολάβησης της Επιτροπής διέπονται από την πολιτική της.
Ο βασικός σκοπός τής διαμεσολάβησης είναι να βοηθήσει τους συντάκτες τής Βικιπαίδειας να συνεισφέρουν από κοινού με ευχαρίστηση, παρακινώντας τους να λύνουν τις καλόπιστες διαφωνίες τους ως προς το περιεχόμενο των λημμάτων. Όπως τονίστηκε παραπάνω, η διαδικασία τής διαμεσολάβησης είναι ακατάλληλη για παράπονα σχετικά με τη συμπεριφορά άλλων συντακτών· τα παράπονα αυτά πρέπει να απευθύνονται σε κάποιον από τους διαχειριστές, προκειμένου να τα αξιολογήσουν. Επιπρόσθετα, η διαμεσολάβηση δεν καλύπτει περιπτώσεις κατά τις οποίες τα ενεχόμενα μέρη διαφωνούν απλώς για να διαφωνήσουν ή δεν έχουν καμία πρόθεση να συμβιβαστούν ή να συζητήσουν το σκεπτικό που υπόκειται στις τοποθετήσεις τους. Η διαμεσολάβηση δεν αποσκοπεί στη δημιουργία φιλίας μεταξύ των διαφωνούντων, αλλά στην εξασφάλιση αυξημένης ανοχής, σεβασμού και συνεργασίας μεταξύ τους.
Μορφές διαμεσολάβησης
[επεξεργασία κώδικα]Οι συντάκτες μπορούν να ζητήσουν ανεπίσημη διαμεσολάβηση, διατυπώνοντας το αίτημά τους στο Σημειωματάριο επίλυσης διαφωνιών. Όπου η διαφωνία είναι ήδη παρατεταμένη ή περίπλοκη, υπάρχει η δυνατότητα να υποβληθεί επίσημη αίτηση διαμεσολάβησης στην Επιτροπή Διαμεσολάβησης.
Ο τύπος διαμεσολάβησης που παρέχεται στον σχετικό χώρο μπορεί να προσφερθεί από οποιονδήποτε έμπειρο συντάκτη, ο οποίος δεν εμπλέκεται στη συγκεκριμένη διαφωνία. Το Σημειωματάριο επίλυσης διαφωνιών υπάρχει απλώς ως τόπος συνάντησης των μερών που θα ήθελαν να ζητήσουν τη συμβουλή κάποιου διαμεσολαβητή ή να προσπαθήσουν να επιλύσουν τη διαφωνία σε πρώτο στάδιο. Η Επιτροπή Διαμεσολάβησης λειτουργεί διαφορετικά, διότι τα μέλη της πρέπει να είναι διορισμένα από την κοινότητα.
Διαμεσολαβητές
[επεξεργασία κώδικα]Κάθε διαμεσολαβητής έχει την ελευθερία να αναπτύξει τη δική του μέθοδο διαμεσολάβησης για κάποια διαφωνία, την οποία έχει προσκληθεί ή αναλάβει να επιλύσει. Ο ρόλος τού διαμεσολαβητή διαφέρει από τον ρόλο τού Διαιτητή. Οι διαμεσολαβητές (mediators) επιδιώκουν να συντονίσουν και να διευκολύνουν την εθελοντική συζήτηση, ενώ οι διαιτητές (arbitrators) ακούν τα στοιχεία και εκδίδουν δεσμευτικές αποφάσεις, έχοντας επίσης τη δυνατότητα να επιβάλουν κυρώσεις σε χρήστες.
Οι διαμεσολαβητές έχουν τη δυνατότητα και ενθαρρύνονται να χρησιμοποιούν την καλή τους κρίση, προκειμένου να συστήσουν στους διαφωνούντες μια λύση που προάγει το καλύτερο συμφέρον τού εγχειρήματος. Είναι σημαντικό να υπογραμμιστεί ότι τα εμπλεκόμενα μέρη πρέπει να έχουν κατά νου ότι, όταν η τοποθέτηση του ενός είναι ξεκάθαρα παράλογη, δεν αναμένεται από τον διαμεσολαβητή να υπονομεύσει την ακεραιότητα της εγκυκλοπαίδειας, προκειμένου να καταλήξει σε απόφαση.
Μοναδική απαίτηση για να προσφέρει κάποιος τις υπηρεσίες του ανεπίσημα ως διαμεσολαβητής είναι να πρόκειται για συντάκτη τής Βικιπαίδειας με σαφή ικανότητα επίτευξης συμφωνίας ή συναίνεσης (άπειροι ή ξεκάθαρα ανίκανοι χρήστες δεν θα πρέπει να ενεργούν ως διαμεσολαβητές) χωρίς προκατάληψη ως προς την εν λόγω διαφωνία (χρήστες που εμπλέκονται στη συγκεκριμένη υπόθεση ή έχουν αποδεδειγμένη προκατάληψη για κάποιο από τα εμπλεκόμενα μέρη δεν θα πρέπει επίσης να ενεργήσουν ως διαμεσολαβητές). Η Επιτροπή Διαμεσολάβησης επιτρέπει μόνο σε διορισμένα μέλη να κρίνουν τις υποθέσεις της, διότι η φύση των διαφωνιών που χειρίζεται συχνά απαιτεί προσεκτικό χειρισμό ή τουλάχιστον αποδεδειγμένη ικανότητα αποτελεσματικής διαμεσολάβησης. Παρόμοια, οι συντονιστές τού Χώρου Διαμεσολάβησης μπορούν, αν χρειάζεται, να ζητήσουν από κάποιον διαμεσολαβητή να παραδώσει μια υπόθεση σε άλλον χρήστη, αν οι προσπάθειές του έχουν αποδειχθεί ατελέσφορες.
Αποσαφήνιση: Διαφορές μεταξύ διαμεσολάβησης και διαιτησίας
[επεξεργασία κώδικα]Ενώ τόσο η διαμεσολάβηση όσο και η διαιτησία αποσκοπούν στην επίλυση διαφορών, υπάρχουν σημαντικές διαφορές μεταξύ των δύο διαδικασιών. Συγκεκριμένα:
| Διαμεσολάβηση | Διαιτησία |
|---|---|
| Είναι συναινετική. Προϋποθέτει την από κοινού προσφυγή των δύο πλευρών σε ουδέτερο τρίτο μέρος, ώστε να επιλυθεί η διαφορά. |
Δεν είναι συναινετική. Αν κάποιο από τα εμπλεκόμενα μέρη θεωρεί ότι έχει εξαντλήσει όλα τα διαθέσιμα μέσα, έχει το δικαίωμα να προσφύγει στην Επιτροπή Διαιτησίας. |
| Οι προτάσεις τού διαμεσολαβητή αποτελούν εισηγήσεις, οι οποίες μπορούν είτε να γίνουν αποδεκτές είτε να απορριφθούν από τα εμπλεκόμενα μέρη. | Η απόφαση της Επιτροπής Διαιτησίας έχει δεσμευτικό χαρακτήρα για τα εμπλεκόμενα μέρη. |
| Η διαμεσολάβηση είναι ανεπίσημη. Μπορεί να επιτευχθεί είτε με τη συναινετική επιλογή διαμεσολαβητή από τον κατάλογο αυτών που είναι διαθέσιμοι είτε με την κατάθεση του ζητήματος στον Χώρο των Διαμεσολαβητών, όπου κάποιος από τους διαμεσολαβητές επιλέγει να ασχοληθεί με τη συγκεκριμένη υπόθεση. | Η διαιτησία αποτελεί επίσημη διαδικασία, η οποία τίθεται σε λειτουργία μετά την κατάθεση σχετικού αιτήματος στην αρμόδια επιτροπή. |
| Ο διαμεσολαβητής συντονίζει τη συζήτηση, συμβάλλει στην αλληλοκατανόηση και προσφέρει γόνιμες εισηγήσεις, ώστε τα δύο μέρη να καταλήξουν σε συμφωνία σχετικά με το περιεχόμενο του επίμαχου λήμματος. | Ο διαιτητής, αφού λάβει υπ' όψιν τα στοιχεία, εκδίδει αποφάσεις και έχει το δικαίωμα να επιβάλει περιορισμούς ως προς την περαιτέρω επεξεργασία ενός λήμματος, καθώς και ποινές σε ακραίες περιπτώσεις. |
Πώς να υποβάλετε αίτημα διαμεσολάβησης
[επεξεργασία κώδικα]| O. | Προϋποθέσεις:
|
| I. | Τοποθετήστε το πρότυπο Αίτημα Διαμεσολάβησης στη σελίδα συζήτησης του λήμματος.
|
| II. | Δημιουργήστε τη σελίδα τής υπό διαμεσολάβηση υπόθεσης.
|
Εφόσον η υπόθεση πληροί τις προϋποθέσεις, συστήνεται στους εμπλεκόμενους συντάκτες να καταλήξουν σε συμφωνία ως προς τον διαμεσολαβητή και να του παραχωρήσουν μερικές ημέρες, για να μελετήσει την υπόθεση.