Μετάβαση στο περιεχόμενο

Τόργκιλς Σπράκελεγκ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Τόργκιλς Σπράκελεγκ
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση10ος αιώνας
Θάνατος11ος αιώνας
Αιτία θανάτουπεσών σε μάχη
Χώρα πολιτογράφησηςΒασίλειο της Δανίας
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητααρχηγός φυλής
Οικογένεια
ΤέκναΟυλφ Γιαρλ
Γκύθα Θόρκελσντατερ
ΓονείςΣτίρμπιορν ο Ισχυρός και Τάιρα της Δανίας
ΟικογένειαΔυναστεία του Μούνσε

Ο Τόργκιλς Σπάρκελεγκ, δαν.: Thorgils Sprakalegg, (ονομαζόμενος επίσης Thorgil, Torkel, Torgils, Thrugils ή Sprakalägg) ήταν ένας Δανός ευγενής, του οποίου τα παιδιά ήταν ενεργά στην πολιτική της Δανίας και της Αγγλίας στις αρχές του 11ου αι. και ο οποίος ήταν πάππος των βασιλέων και των δύο εθνών. [1] Λίγα καταγράφονται για τον Τόργκιλς σε ιστορικά κείμενα εκτός του τόπου του στη γενεαλογία των παιδιών ή των εγγονιών του. Το επίθετο Sprakalägg μπορεί να μεταφραστεί στα αγγλικά ως "σπασμένο πόδι" [2] ή "στήριγμα για πόδι". [3]

Ο Άγγλος χρονικογράφος του 11ου αι. Ιωάννης του Γουόρτσεστερ αναφέρει σε ένα λήμμα, του 1049, ότι ο γιαρλ Μπέορν Έστριτσον ήταν αδελφός του βασιλιά Σβέν Β΄ της Δανίας και γιος του Δανού γιαρλ Ουλφ, γιου του Σπράκλινγ[ους], γιου του Ούρσ[ους]. [4] Εδώ το Σπράκλινγκ είναι μία μπερδεμένη αναπαράσταση του επωνύμου των Tόργκιλ, που εμφανίζεται σε μεταγενέστερες σκανδιναβικές πηγές, [5] ενώ το Ούρσους είναι το λατινικό Urso, η αρκούδα (Bjørn στα δανικά, Björn στα σουηδικά). [6]

Εμφανίζεται σε πολλές πηγές του 13ου αι. Είναι ο Torgils ή Þorgils Sprakaleggs στο έπος Knýtlinga και σε δύο έργα του Σνόρι ΣτούρλουσονÓláfs saga helga στο Heimskringla[2] και το ξεχωριστό έπος του Αγίου Όλαφ– κάθε φορά απλώς ως πατέρας του κόμη Ουλφ. Δύο άλλες πηγές του 13ου αι. αναφέρουν τη λαογραφία, που αποδίδει τον Tόργκιλς από το ζευγάρωμα μίας αρκούδας με μία ευγενή. Ο Δανός ιστορικός Σάξων ο Γραμμματικός κατέγραψε ότι ο γιος που γεννήθηκε σε μία τέτοια ένωση, ονομάστηκε «από τον πατέρα του» (που ήταν αρκούδα, Ursus/Björn· στην περίληψη του έργου του Σάξωνα του 14ου αι., Compendium Saxonis, ονομάζεται ρητά «Byorn»[7] ) και ήταν ο ίδιος πατέρας του «Tρούγκιλους, που ονομάζεται Σπράγκελεγκ», πατέρας του γιαρλ Ουλφ. Ο Σάξων λέει περαιτέρω για τον «Tτούγκιλις» ότι «δεν του έλειπε ούτε μία ουγγιά από την ανδρεία του πατέρα του» (nullo probitatis vestigio a paternae virtutis imitatione defecit). [8] Η άλλη πηγή, Gesta Antecessorum Comitis Waldevi, αντιγράφει τις πρώτες γενιές της γενεαλογίας του Ιωάννη του Γουόρτσεστερ, αλλά, μπερδεύοντας δύο ομώνυμους άνδρες, αντικαθιστά τον γιαρλ Μπέορν Έστριτσον ως γιο του γιαρλ Ουλφ με τον Μπγιέρν Μπόρεσον, τον πατέρα του Σίβαρντ, κόμη της Noρθούμπρια. [9] Αυτή η γενεαλογία ξεκινά με ένα επεισόδιο, που δεν βρέθηκε στη γενεαλογία του χρονικογράφου του Γουόρτσεστερ, αλλά παρόμοιο με αυτό του Σάξωνα, ότι ένας «ορισμένος ευγενής», αντίθετα με τη φυσική τάξη της ανθρώπινης αναπαραγωγής, είχε μία λευκή αρκούδα για πατέρα του και μία ευγενή για μητέρα, πριν συνεχίσει τη γενεαλογία με το «Ursus begat Spratlingus». [10] Το χρονικό που αποδίδεται μερικές φορές στον Τζον Μπρόμπτον του 15ου αι. λέει μία πολύ παρόμοια ιστορία πατρότητας αρκούδας, που σχετίζεται με τη γέννηση του ίδιου του Björn Boresune («γιος της αρκούδας»). Ο ιστορικός Tίμοθυ Μπόλτον έχει προτείνει, ότι ο ρόλος μίας αρκούδας στην άμεση καταγωγή τόσο των παιδιών του Ουλφ, όσο και της γραμμής του Σίβαρντ μπορεί να αντιπροσωπεύει μία παράδοση, που μοιράζονται συγγενείς και όχι ότι δύο ανεξάρτητες οικογένειες σχεδόν ταυτόχρονα επιλέγουν και οι δύο τον ίδιο αρχαίο νορβηγικό μύθο. την άμεση καταγωγή τους: δηλ. ο Björn Boresune και ο Thorgils μπορεί να ήταν αδέλφια. [4]

Τον 18ο αι. ο Δανός ιστορικός Γιάκομπ Λάνγκεμπεκ πρότεινε ότι αυτή η ιστορία της αρκούδας ήταν αλληγορική και ότι ο βάναυσος «άγριος» Björn, πατέρας του Τόργκιλς, ήταν αναφορά στον αρχηγό των ληστών Γιόμσβίκινγκ Στύρμγιερν (Styrbjörn Starke), [11] [12] απεικονίζεται από τα έπη (sagas) ως γιος του Όλαφ Β΄ Μπγιέρσον, βασιλιά της Σουηδίας. [11] [12] [13] Οι ιστορίες αναφέρουν ότι ο Στύρμπγιερν ήταν ο πρώτος σύζυγος της Tάιρα, της κόρης του Χάραλντ Α΄ του Κυανόδοντος, βασιλιά της Δανίας και της Νορβηγίας. [11] [12] [14] Κανένα παιδί ή σύζυγος δεν αναφέρεταιστον Στύρμπγιερν σε ένα χρονικό του 10ου αι., που αποδίδεται σε μάρτυρα των γεγονότων της ζωής του Χάραλντ Κυσνόδοντος, Gesta Wulinensis ecclesiae pontificum, [15] και η λεπτομερής μελέτη του Ότο Μπρένερ για τους απογόνους του Γκορμ του Παλαιού έχει την εγγονή του Tάιρα και τον Στύρμπγιερν χωρίς παιδιά. [16]

  1. Lawætz, Peter (Απριλίου 2011). «Ulf jarls herkomst». vikingekonger.dk. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 1 Απριλίου 2016. 
  2. 2,0 2,1 Snorri Sturluson (2014). Heimskringla, Volume II: Óláfr Haraldsson (The Saint) (PDF). London: The Viking Society. σελ. 156. ISBN 978-0-903521-89-5. 
  3. Knytlinga Saga: The History of the Kings of Denmark. Odense: Odense University Press. 1986. σελίδες 26, 44. ISBN 9788774925712. Ανακτήθηκε στις 31 Μαΐου 2022. 
  4. 4,0 4,1 Bolton, Timothy (2007), "Was the Family of Earl Siward and Earl Waltheof a Lost Line of the Ancestors of the Danish Royal Family?", Nottingham Medieval Studies, 51:41–71
  5. 5,0 5,1 Bolton, Timothy (2009). The Empire of Cnut the Great: Conquest and the Consolidation of Power in Northern Europe in the Early Eleventh Century. Boston: Brill. σελίδες 70–71, 233. 
  6. Arthur, Ross G. «Bjorn - Bear» (PDF). English-Old Norse Dictionary. Ανακτήθηκε στις 1 Απριλίου 2016. 
  7. Gertz, M. Cl., επιμ. (1917). Scriptores minores historiæ Danicæ medii ævi (στα Λατινικά). København. σελ. 363. 
  8. Tolley, Clive (2007). «Hrólfs Saga Kraka and Sámi Bear Rights». Saga-Book 31: 5–21. http://www.vsnrweb-publications.org.uk/Saga-Book%20XXXI.pdf. 
  9. Olrik, Axel (1907). «Siward Digri of Northumberland». Saga-Book 5: 212–237 at 234–235. http://www.vsnrweb-publications.org.uk/Saga-Book%201-22%20searchable/Saga-Book%20V.pdf. 
  10. Rauer, Christine (2000). Beowulf and the Dragon: Parallels and Analogues. Cambridge: D. S. Brewer. σελίδες 162–163. 
  11. 11,0 11,1 11,2 Langebek, Jacob (1774), Scriptores Rerum Danicarum Medii Ævi, vol. 3, pp. 281–282
  12. 12,0 12,1 12,2 P. A. Munch (1853), Det Norske Folks Historie, vol. 1, no. 2, p. 101
  13. Searle, W. G. (1899) Anglo-Saxon Bishops, Kings, and Nobles: The Succession of the Bishops and the Pedigrees of the Kings and Nobles (London: Cambridge University Press. p. 355).
  14. «Styrbjörn Starke». Nordisk familjebok. 1918. Ανακτήθηκε στις 1 Απριλίου 2016. 
  15. Rosborn, Sven (2021). The Viking King's Golden Treasure. About the Curmsun Disc, the discovery of a lost manuscript, Harald Bluetooth´s grave and the location of the fortress of Jomsborg. Rivengate AB. σελίδες 338–355. ISBN 978-91-986780-1-7. 
  16. Brenner, Otto (1965). Nachkommen Gorms des Alten. Stuttgart: Silberburg-Verlag. σελίδες 1, 3 & 246. 
  17. «Ulf». Dansk Biografisk Leksikon. Ανακτήθηκε στις 1 Απριλίου 2016.