Χρήστης:Asavvidi/πρόχειρο
Ομοιοστατικός μηχανισμός της ρύθμισης της θερμοκρασίας του σώματος.
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα] |
Αυτή η σελίδα είναι το κύριο «πρόχειρο χρήστη» του Asavvidi. Ένα «πρόχειρο χρήστη» είναι υποσελίδα της προσωπικής σελίδας του χρήστη στη Βικιπαίδεια. Εξυπηρετεί ως χώρος πειραματισμών και ανάπτυξης σελίδων και δεν είναι εγκυκλοπαιδικό λήμμα. Επεξεργαστείτε ή δημιουργήστε το δικό σας πρόχειρο εδώ ή κάνετε δοκιμές στο κοινόχρηστο Πρόχειρο Βικιπαίδειας. |
Η ομοιόσταση συχνά περιλαμβάνει την αρνητική ανάδραση (negative feedback), μια διαδικασία κατά την οποία η αλλαγή που προκαλείται οδηγεί τον οργανισμό να αντιδράσει με τέτοιο τρόπο, ώστε να αντιστρέψει την αλλαγή. Ένα από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα ομοιοστατικού μηχανισμού στον άνθρωπο είναι ο μηχανισμός αρνητικής ανάδρασης που διατηρεί τη θερμοκρασία του σώματος στους 36,6oC. Πιο συγκεκριμένα, στην περίπτωση που ένας άνθρωπος βρεθεί σε ένα χώρο με θερμοκρασία μεγαλύτερη από τους 36,6oC, η θερμότητα που φθάνει συνεχώς από το περιβάλλον στο σώμα του, τείνει να προκαλέσει αύξηση της θερμοκρασίας του. Ωστόσο η αύξηση αυτή δε συμβαίνει, εξαιτίας μιας σειράς διαδοχικών αντιδράσεων στις οποίες κύριο ρόλο παίζει ο εγκέφαλος. Αρχικά οι θερμοϋποδοχείς του δέρματός , δηλαδή τα ειδικά νευρικά σωμάτια που ανιχνεύουν τις μεταβολές της θερμοκρασίας του περιβάλλοντος, «ειδοποιούν» τον εγκέφαλο για την αύξηση της θερμοκρασίας με μηνύματα που αποστέλλουν στο κέντρο των γενικών αισθήσεων του εγκεφάλου. Στη συνέχεια το ειδικό κέντρο ρύθμισης της θερμοκρασίας του εγκεφάλου, με μηνύματα που αποστέλλει στους ιδρωτοποιούς αδένες και στα αγγεία της επιφάνειας του δέρματος, προκαλεί έκκριση ιδρώτα και διαστολή των αγγείων αντίστοιχα. Ο συνδυασμός αυτών των δύο αντιδράσεων συμβάλλει στη διατήρηση της θερμοκρασίας του σώματός μας με τον εξής τρόπο: τα αγγεία που έχουν διασταλεί φέρουν μεγάλες ποσότητες αίματος προς την επιφάνεια του δέρματος, η οποία όμως έχει ψυχθεί λόγω της εξάτμισης του ιδρώτα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα το αίμα που φθάνει στα αιμοφόρα αγγεία του δέρματος να ψύχεται και επιστρέφοντας με την κυκλοφορία στο εσωτερικό του οργανισμού μας να αποτρέπει την αύξηση της θερμοκρασίας του. [1][2]
Υποδοχείς στο δέρμα ενεργοποιούν επίσης τον εγκέφαλο όταν κάνει κρύο. Ο εγκέφαλος τότε εκτρέπει τη ροή του αίματος από το δέρμα, μειώνοντας έτσι την απώλεια θερμότητας από την επιφάνεια του σώματος προς τα έξω. Επίσης, αντανακλαστικές συσπάσεις των λείων μυών του δέρματος ανορθώνουν τις τρίχες, προκαλώντας ανατρίχιασμα. Οι ανορθωμένες τρίχες παρέχουν καλύτερη μόνωση σε σχέση με τις χαλαρές. Στο παρατεταμένο κρύο, ο εγκέφαλος στέλνει σήματα στους σκελετικούς μύες να συσπαστούν, κι εκείνοι συσπώνται δέκα με είκοσι φορές το δευτερόλεπτο. Αυτό το τρέμουλο που προκαλείται αυξάνει την παραγόμενη θερμότητα από τους μυς, αλλά φυσικά έχει και μεγάλο ενεργειακό κόστος. [1]
Η συνεχόμενη έκθεση στο κρύο μπορεί να προκαλέσει υποθερμία, κατά την οποία η θερμοκρασία στο εσωτερικό του σώματος πέφτει σε επικίνδυνα χαμηλά επίπεδα. Η πτώση στους 35oC αλλοιώνει τη λειτουργία του εγκεφάλου. Η έλλειψη συντονισμού στις κινήσεις και στο λόγο είναι από τα πρώτα συμπτώματα της υποθερμίας. Σε πιο σοβαρό στάδιο, η υποθερμία προκαλεί απώλεια των αισθήσεων, αρρυθμίες και τελικά μπορεί να οδηγήσει και στο θάνατο.[1]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Lisa Starr, Cecie Starr, Christine A. Evers (2015). Βιολογία, Βασικές Έννοιες και Αρχές. Αγίου Ιωάννου 63 και Ελευθερίας 1, Αγία Παρασκευή, Αθήνα: Utopia. σελ. 503. ISBN 978-618-80647-1-3.
- ↑ ΓΙΑΠΙΤΖΑΚΗΣ Χ. , ΛΑΚΚΑ Λ. , ΝΟΤΑΡΑΣ Δ. , ΦΛΩΡΕΝΤΙΝ Ν. , ΧΑΤΖΗΓΕΩΡΓΙΟΥ Γ. , ΧΑΤΖΗΚΩΝΤΗ ΟΛ., ΑΔΑΜΑΝΤΙΑΔΟΥ ΣΜ. , ΓΕΩΡΓΑΤΟΥ Μ. , (2012). ΒΙΟΛΟΓΙΑ Γ' ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ (Γενικής Παιδείας). ΑΘΗΝΑ: ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ & ΕΚΔΟΣΕΩΝ (ΙΤΥΕ "ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ"). σελ. 9-10. ISBN 978-960-06-2346-8.