Andrea Vrana (fl. 1261) was an Albanian nobleman appointed by Manfred of Sicily as captain of Durazzo (Durrës). The Vrana family was based in the castle of Xibër village, today in the Mat District.
Life
editAndrea Vrana hailed from the well-known local Vrana noble family.[1] The family was based in Xibër village, today in the Mat District.[2][3] The Byzantine–Norman wars and the Crusades in the 11–12th centuries gave Albanian powerful families an increased political importance. Both Byzantines and Normans made efforts to gain support from them, offering political posts.[2] Amid this, Manfred of Sicily chose to trust the leadership of the imposed military government in Durazzo to Andrea Vrana.[1] He was appointed capitano (captain) of the city.[1] Before that, a relative of him served in 1185 as an official of the Byzantine Empire in the Mat region.[2]
After the death of Manfred in the Battle of Benevento, Vrana refused to give the territories under his jurisdiction to the Despotate of Epirus and Charles I of Anjou. The case of Andrea Vrana shows that Manfred was successful in making alliances with local leaders, some of whom helped against Manfred's adversaries in Italy.[2]
The first mention of Andrea Vrana is dated in 1261–1266 as "capt Arban Cmibri, Andrea Vrana" in an inscription at a church in Rubik, northwestern Albania. Although Vrana set it on fire, parts of the church survived.[4][3][5]
References
edit- ^ a b c Scuola archeologica italiana di Atene (2008). Annuario della Scuola archeologica di Atene e delle missioni italiane in Oriente, Volume 2; Volume 83. Istituto poligrafico dello stato. p. 729.
Manfredi impose un governo militare a Durazzo, incaricando come capitano della città Andrea Vrana, che veniva da una famiglia feudale locale molto conosciuta. Dopo la morte di Manfredi nella battaglia di Benevento (1266), il francese Carlo d'Angiò impose a ...
- ^ a b c d Anamali, Skender (2002). Historia e popullit shqiptar. Botimet Toena. p. 206.
Ballafaqimi i Perandorisë Bizantine me normanët e Italisë dhe me kryqëzatat në shek. XI-XII, nxori në plan të parë rolin e shqiptarëve dhe të tokave shqiptare që u ndodhën në qendër të këtij ballafaqimi. Qëndrimi i shqiptarëve përcaktoi dukshëm zhvillimin e fushatave ushtarake të Perëndimit, ndaj pushteti qendror bizantin u përpoq ta mbante në anën e vet fisnikërinë shqiptare, duke e joshur atë me privilegje e tituj deri dhe me ofiqe të lakmueshme në ushtrinë dhe administratën bizantine. Duke pasur parasysh forcën dhe rolin e parisë feudale të Arbrit në fatet e kësaj treve, Manfredi ia besoi postin e kapitenit të Durrësit e të Arbrit një fisniku nga një shtëpi e njohur feudale, Andrea Vranës. Në vitin 1185, në kohën e fushatës normane, një tjetër pinjoll i kësaj familjeje kishte kryer funksione të ngjashme në atë trevë si strateg i Bizantit. Fundi i mbretit Manfred në Betejën fatale të Beneventit, shkaktoi pështjellim në zotërimet shqiptare të Hohenshtaufëve të Sicilisë. Menjëherë pas Manfredit, edhe mëkëmbësi i tij admiral Kinardi ra viktimë e një komploti të kurdisur në Kaninë nga despot Mihali II Engjëlli i Epirit në bashkëpunim me të shoqen e njeriut të Manfredit, Maria Frëngun, që ishte edhe kunatë e tij. Por, pavarësisht nga kjo, despoti nuk arriti t'i shtinte në dorë zotërimet e Manfredit. Njerëzit e këtij, si këshilltari i Kaninës, Jakob Balsiniani, ai i Korfuzit, Verner Alamani, dhe kapiteni i Durrësit-Arbrit, Andrea Vrana, refuzuan t'ia dorëzojnë despotit të Epirit viset nën juridiksion të tyre. Të njëjtën gjë bënë edhe më 1267, kur ngadhënjyesi i Beneventit e vrasësi i Manfredit, francezi Karl Anzhu, u çoi fjalë funksionarëve të ish-mbretit Hohenshtaufen në Shqipëri që ta njihnin atë si mbret i ri i Sicilisë.
- ^ a b Instituti i Historisë (1967). Studime historike. Akademia e Shkencave. p. 186.
1261-1266 në mbishkrimin e kishës së Rubikut përmendet «Kapitani Arbëve të Cmimbrit dmth. Andrea Vrana («capt Arban Cmibri id. e Andrea Vrana»). 10 Nga mbishkrimi i sipërm nxjerrim se Andrea Vrana kryeqendrën e tij e kishte në Cmibri dmth. në Xibrin e sotëm të Matit,
- ^ Pistarino, Balletto 1997, p. 1246:
Andrea Vrana, venne a distruggere la chiesa del monastero di San Salvatore. Il primo errore, che balza subito agli occhi, riguarda la datazione: non può assolutamente trattarsi dell'anno 1267, perché in quella data Manfredi era già morto, ...
- ^ Instituti i Monumenteve të Kulturës (1979). Monumentet. Ministria e Arësimit dhe Kulturës. p. 66.
Me sa kuptohet, kisha nuk u dogj e tëra dhe një vëzhgim i vëmëndshëm në vend tregon se edhe mbishkrimi i vitit 1254 u bë mbi një tjetër më të moçëm, i cili nuk lexohet, po që ka lënë gjurmë. Kështu vërtetohet se kisho ka pësuar disa dëmtime, apo se janë bërë punime më se një herë në të (1254, mbas 1265-66). Afreskat e saj të sotme i përkasin kohës përpara djegjes që i bëri zoti i Arbërit, Andrea Vrana, djegje prej së cilës absida shpëtoi jo keq.