User:Foxv23/6th Vilnius Brigade (WiN) (W.I.P.)
This article is a rough translation from the Polish Language, it will thus consist of untranslated sources from the original.
Link to The Original Wikipedia Article in Polish Language.
For the purpose of this article, all ranks will be roughly replaced with their U.S./U.K. equivalent.
6th Vilnius Brigade / 6 Wileńska Brygada | |
---|---|
Active | 26th Feb 1946 - 1952 |
Country | Polish People's Republic |
Type | Anticommunist Guerrilla |
Nickname(s) | Wileńska |
Commanders | |
First | 2nd Lt. Lucjan Minkiewicz |
Last | Cpt. Kazimierz Kamieński |
6th Wilno Brigade – One of the largest partisan units acting in the structure of the Freedom and Independence organisation in the years 1946–1952.
History
[edit]Genesis
[edit]After the demobilisation of The Home Army's 5th Wilno Brigade, which occurred on 4th October 1945, the hitherto commander of its 1st squadron Lucjan Minkiewicz „Wiktor”, by his own accord, along with his partisan unit remained in the field. He was supposed to stop the fighting of the troops in an organised, dignified manner[1].In the last quarter of the year 1945 in the post-AK structures of the Vilnius District (by then acting in the borders of post-war Poland) existed a prohibition which forbade the creation of larger partisan units. In the 2nd half of January 1946 mjr. Zygmunt Szendzielarz „Łupaszka”, performing the function as a partisan commander of The Vilnius Region Command of The AK, received, from the last commander of the Vilnius Region AK-DSZ Lt-Col. Antoni Olechnowicz „Pohorecki”, an approval for the creation of a larger combat unit. With Order number 1 from 26 February 1946, he brought to life the 6th Vilnius Brigade (Areas of activity: Bialystok and Podlachia) based on Minkiewicz's squadron, while with order number 2 from 14 April he reconstructed The 5th Vilnius Brigade under his own command, intended to operate in the areas of Pomorze as well as Warmia and Mazury. The superior to both brigades remained „Łupaszka”. In order number 1 he wrote:
After long months of your winter wandering and solitude in the field again a time has come, that I come to you and am given command of you continuously. (...) You are now The 6th Vilnius Brigade under the command of your hitherto commander „Wiktor” *. (...) Awaiting you are hard times, but we will survive – after all we survived so much – We will be victorious, as we are soldier of The 5th, and currently 6th Vilnius Brigade[2].
— Mjr. Zygmunt Szendzielarz „Łupaszka", Order Number 1.
* pseudonym of Lucjan Minkiewicz
The name of the 6th Brigade refers to The 6th Wilno Brigade Home Army.
The Structure
[edit]2nd-Lt. Lucjan Minkiewicz enacted a role of the commander of 6th Wilno Brigade until 19 October 1946, operating in the areas of Bialystok and Podlachia. In October „Łupaszka" gave an indefinite-leave for "Wiktor", by appointing to the position of Brigade's commander the hitherto 2nd-in-command Władysław Łukasiuk „Młot II”, „Młot”.
By 1946 into the composition of The Brigade were included three teams, later transformed into personnel squadrons:
- The First of them was lead by, born in the Vilnius region, Cpl. Janusz Rybicki „Kukułka” (squadron disbanded in autumn of the year 1946),
- The second – ex-member of Region Wysokie Mazowieckie AK CSM./2nd-Lt. Walerian Nowacki „Bartosz”,
- The third – also coming from the North-Eastern borderlands CSM. Józef Babicz „Żwirko” (from 5th of May 1946); After his death on 17 February 1947 in Kiełpiniec, the command of this squadron was taken over by Sgt. Maj./2nd. Lt. Antoni Borowik „Lech”.
Above all, in the structure of the Brigade included was also a few-men patrol of Gendarmerie formerly lead by Sgt. Maj./2nd Lt. Władysław Wasilewski „Grot”, later by Sgt. Maj./2nd Lt. Antoni Borowik „Lech”. The patrol's main task was thawing banditry and the agents of the security resort. Last but not the least The Horse-Cavalry Reconnaissance was lead by Sgt. Maj. Wacław Michniewicz „Zagłoba”[3]
The functions of the military-staff in the brigade were performed by:
- Third-in-Command (commander's second replacement) (Performing areal organisation) was (until March 1947) Sgt. Maj./2nd. Lt. Władysław Wasilewski
- Special Tasks officer and courier 2nd Lt. Antoni Wodyński „Odyniec”.
In the second half of August 1946 Mjr. Szendzielarz, as a reaction to the ceaseless and strengthening pressure from the side of the Communist forces on the 5th Brigade in the region of Pomerania, came to a decision of going into the region of Białystok as a means of connecting forces with the 6th Brigade. He has managed it only in the second half of October and only with the forces of Henryk „Lufa” Wieliczko's squadron. The remaining two squadrons of The 5th Brigade stayed and were disbanded in the second half of November 1946.
The command of the 6th Brigade decided not to reveal themselves after The Amnesty of 1947:
a decision was made, the privates of the unit were to be able to reveal themselves, although Lucjan Minkiewicz fruitlessly tried negotiating the conditions of revealing of the command (which was not unfounded, as The Ministry of Public Security (UBP) had previously tried to come in contact with „Łupaszka”; Although this time Minkiewicz's letter was left unanswered).
In this situation, the command of the brigade decided to continue fighting, broadening their area of operation (on both sides of the Bug river) and including further, hitherto independently operating units. Amongst those who joined were inter alia:
- Lt. Józef Ludwik Małczuk „Brzask” – As the reserves' commander in the Sokolow Podlaski Region of The Home Army (among with diversion patrols lead by Kazimierza Wyrozębski „Sokolik”)
- Sgt. Eugeniusz Korzeniewski „Ryg” – As the reserves' commander in the Bielsk Podlaski Region of The Home Army
- 2nd. Lt.. Czesław Skup (or Skupa[4]) „Szpieg” – As the reserves' commander in the Siedlce County
- 2nd. Lt. Janusz Kotowski „Mściciel” – As the reserves' commander in the counties of Węgrów and Mińsk
- „resztki” (eng. Remains/Leftovers) of the partisan unit WiN Lt./Cpt. Kazimierz Kamieński „Huzar” from the area of Wysokie Mazowieckie[2].
After the expansion of the brigade its composition was as follows:
- commander: Lt./Cpt. Władysław Łukasiuk „Młot”,„Młot II”
- 2nd in command: Cpt. Kazimierz Kamieński „Huzar”
- courier and disposable officer: 2nd-Lt. Antoni Wodyński „Odyniec”
- gendarmerie commander: 2nd-Lt. Antoni Borowik „Lech”
- non-assigned staff officer: 2nd-Lt Henryk Wieliczko „Lufa”, 2nd-Lt. Witold Buczak „Wujo”, „Ponury” (posted in December 1947 from „Huzar's” unit)
- reserves' commander in Sokołów Podlaski Region: 2nd-Lt. Józef Małczuk „Brzask”
- reserves' commander in Bielsk Podlaski Region: plut. Eugeniusz Korzeniewski „Ryg”
- reserves' commander in Siedlecki County: 2nd-Lt. Czesław Skup „Szpieg” (in 1947)
- reserves' commander in Counties Węgrowski and Miński: 2nd-Lt. Janusz Kotowski „Mściciel” (in 1947)
- field network communications officer in the Counties of Siedlecki and Miński: 2nd-Lt. Mieczysław Moskwiak (or Moskowiak[4]) „Szofer”
- commander of 2nd squadron: 2nd-Lt. Walerian Nowacki „Bartosz” (The squadron has been destroyed between June and July of 1948)
- commander of 3rd squadron: 2nd-Lt. Antoni Borowik „Lech” (The squadron has been destroyed in may 1948)
- commander of „Huzar's” unit: Cpt. Kazimierz Kamieński „Huzar”
- Commanders of regional patrol „Jezioro”: Sgt. Kazimierz Wyrozębski „Sokolik” (Patrol destroyed in second half of 1948), Czesław Marciniak „Szary” z Patrykoz (side patrol Lt. „Brzaska” in 1947)
- Commander of the siedlecki patrol: 2nd-Lt. Janusz Kotowski „Mściciel” (This group has arbitrarily left the Brigade and worked independently, it was nonetheless destroyed by The Ministry of Public Security (UBP) on 7th October 1947)[5]
Above mentioned was „Mściciel's” unit, beforehand he has fought in a composition of a partisan unit under the codename „Pogoń” commanded by Cpt. Henryk Hebda „Korwin”. During the half of the year 1947 the unit was disbanded, and the „Mściciel's” platoon has adapted to the command of the 6th Brigade. The subdivision included inter alia: 2nd-Lt. Janusz Jerzy Stoiński „Jur”, Sgt. Stanisław Abramowski „Bury”, „Partyzancik”, Rfm. Czesław Chrzanowski „Kwiatek”[7].
In 1948 The 2nd squadron of The 6th Wilno Brigade consisted of inter alia:
- 2nd-Lt. Walerian Nowacki „Bartosz”,
- Team Leader: 1 – CSM. Witold Goldzisz „Radio” (transfered to 3rd squadron), 2 – Sgt. Maj. Mieczysław Magadzia „Wilan”, Sgt. Maj. Józef Adamowicz „Szpak”,
- Platoon-leaders: N.N. „Mściciel”, Rejtan Mickiewicz „Wichura”, Józef Oksiuta „Pomidor”, N.N. Marian „Pogrom” vel „Maniuś”,
- Corporals: Adam Ratyniec „Lampart”, Kazimierz Ilczuk „Sęp”, Franciszek Biercewicz „Franek Wileńszczak”, Stanisław Boś „Skoczek” vel „Młody”, Stanisław Kobyliński „Migdał”, Marian Giereło „Puszkin” vel „Pszczółka”, Jan Czajka „Znicz”, Aleksander NN „Marynarz”, NN „Antoś”, NN „Akacja”, NN „Adam”, NN „Brzoza”, NN „Błyskawica”, NN „Michał”, NN „Wilja”, NN „Żubr”,
- Riflemen and Lance Corporal Rifles: Zygmunt Szmurło „Kogut”, NN „Jasio”, NN „Kazio”, NN „Jeleń”, NN „Badyl”[2].
Periodically the 2nd squadron was joined by Lt. Józef Ludwik Małczuk „Brzask” and Sgt. Kazimierz Wyrozębski „Sokolik” among with a few other soldiers from sokołowski patrols.
In the 3rd squadron served:
- 2nd-Lt. Antoni Borowik „Lech”,
- Cpl. Cadet-Officer Stanisław Bogdaniuk „Ostoja”, Cpl. Cadet-Officer Eugeniusz Daniluk „Dąbek”, Sgt. Maj. Kazimierz Szuligowski „Tygrys”, Sgt. Stanisław NN „Wilk”, Sgt. Rajmund Drozd „Mikrus”, Cpl. Jerzy Ostaszewski „Szarak”, Cpl. Antoni Plewko vel Stanisław Karpiński „Węgorz” (zdrajca),
- Riflemen: Józef Klimiuk „Kuba”, NN „Orzełek”, NN „Śmiały”, from March 1948 CSM. Witold Goldzisz „Radio” and Czesław Pilecki „Jaskółka”, as well ass NN „Fredek” from „Huzar's” unit[2].
W grupie „sztabowej” znajdowali się kpt. Władysław Łukasiuk „Młot”, ppor. Witold Buczak „Wujo”, „Ponury” (z oddziału „Huzara”), ppor. Henryk Wieliczko „Lufa”, ppor. Antoni Wodyński „Odyniec”.
Według niektórych źródeł[5] oddział „Huzara” został przemianowany na 1 szwadron, a sokołowski patrol „Sokolika” – na 4 szwadron. Od lata 1948 roku por. Kazimierz Kamieński „Huzar” pełnił oficjalną funkcję zastępcy dowódcy 6 Brygady Wileńskiej. Kapitan Władysław Łukasiuk „Młot” był dowódcą 6 Brygady Wileńskiej do 27 czerwca 1949 roku, gdy zginął na kolonii wsi Czaje-Wólka, zastrzelony przez swojego podkomendnego Czesława Dybowskiego „Rejtana”. „Młot” zastrzelił młodszego brata Czesława – Leopolda, ponieważ nie wykonał on zleconego przez „Młota” wyroku śmierci na cywilach (podejrzewanych o współpracę z UB). Widząc to, „Rejtan” zastrzelił „Młota”[5][8].
Po śmierci Łukasiuka ostatnim dowódcą 6 Brygady był kpt. Kazimierz Kamieński[9].
- Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski:
- Józef Ludwik Małczuk
- Lucjan Niemyjski
- Walerian Nowacki
- Roman Ostrowski (oficer w oddziale Kazimierza Kamieńskiego z okresu przed przyłączeniem się do 6 Wileńskiej Brygady)
- Kazimierz Parzonko
- Marian Pluciński (5 Wileńska Brygada)
- Adam Ratyniec
- Teodor Śmiałowski (zginął w 1945 roku)
- Eugeniusz Tymiński
- Henryk Wieliczko (5 Wileńska Brygada)
- Kazimierz Wyrozębski
- Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski:
- Irena Kazimiera Małczuk (jedyna żyjąca wśród odznaczonych)
- Antoni Borowik
- Marian Borychowski
- Eugeniusz Korzeniewski
- Kazimierz Tkaczuk
- Antoni Wodyński
- Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski:
- Józef Wierzbicki
- Tadeusz Wojno.
See Also
[edit]Comments
[edit]Footnotes
[edit]- ^ "Ciechanowiec OnLine - Subiektywny Niecodziennik -". www.ciechanowiec.info. Retrieved 2021-05-30.
- ^ a b c d e "Ostatni Leśni – Mazowsze w Ogniu 1948–1953". Archived from the original on 2014-07-14. Retrieved 2014-07-08.
- ^ "Ciechanowiec OnLine - Subiektywny Niecodziennik -". www.ciechanowiec.info. Retrieved 2021-05-30.
- ^ a b c Żołnierze wyklęci – Antykomunistyczne podziemie zbrojne po 1944 roku. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Wolumen”. 2013. pp. 200–201. ISBN 9788372330772.
- ^ a b c d "W 6 Brygadzie Wileńskiej AK". Ciechanowiec Online. Retrieved 2014-07-08.
- ^ a b c "1. straceni w więzieniu mokotowskim Stanisław Abramowski (1922–1948)".
- ^ Czesław Chrzanowski ps. Kwiatek (ur. 14 lutego 1924 w Wiśniewie, zm. 30 lipca 1948 w Warszawie) – syn Grzegorza i Józefy z Wysockich, rolnik. W 1945 roku powołany do wojska. Służył w 25 Dywizji Piechoty i w 39 batalionie saperów. 10 sierpnia 1945 roku zdezerterował z bronią, ukrywał się, a w 1947 roku związał się z oddziałem WiN Janusza Kotowskiego „Mściciela”, działającym na terenie powiatów węgrowskiego, mińskiego i sokołowskiego. Uczestniczył w akcjach bojowych. W kwietniu 1947 roku ujawnił się przed komisją amnestyjną, ale już we wrześniu powrócił do oddziału „Mściciela”, który działał już wtedy w ramach 6 Wileńskiej Brygady. Po rozbiciu oddziału i ujęciu dowódcy w październiku 1947 roku ukrywał się do wiosny 1948 roku z Feliksem Bąkiem ps. Dąbek. Został ujęty 4 kwietnia 1948 roku przez KBW w Garczynie Dużym, gmina Chrościce. Wojskowy Sąd Rejonowy w Warszawie na sesji wyjazdowej w Kałuszynie skazał go 21 lipca 1948 roku w trybie doraźnym na karę śmierci z utratą praw publicznych na zawsze i przepadkiem całego mienia. Razem z Czesławem Chrzanowskim na karę śmierci skazano Feliksa Bąka i Stanisława Abramowskiego. Bolesław Bierut nie skorzystał z prawa łaski[6]. Czesław Chrzanowski został zamordowany 30 lipca 1948 roku w więzieniu mokotowskim przy ul. Rakowieckiej w Warszawie[6]. Miejsce pochówku jest nieznane. Istnieje prawdopodobieństwo, że jego szczątki znajdują się w Kwaterze na Łączce przy murze cmentarnym Cmentarza Wojskowego na Powązkach w Warszawie, tzn. w miejscu, gdzie wśród ofiar pomordowanych przez organa bezpieczeństwa publicznego w latach 1945–1956 zidentyfikowano szczątki Stanisława Abramowskiego.
- ^ a b Marta Markowska (wybór i opracowanie) (2013). Wyklęci – Podziemie zbrojne 1944–1963. Warszawa: Karta. p. 183. ISBN 9788361283799.
- ^ a b Ostatni komendanci – Ostatni żołnierze 1951–1963. Kancelaria Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. pp. 286–303. ISBN 9788393599448.
- ^ Marian Pietrzak (2007-09-27). "Historia regionu: Szlakiem Młota i Łupaszki – uzupełnienie". Gazeta Podlasia. Retrieved 2014-07-13.
Bibliography
[edit]- AIPN, Teczki więźniów 1948, Chrzanowski Czesław; APW, WSR w Warszawie, Sr. 756/48.
- "Straceni w więzieniu mokotowskim".
- "UB Siedlce między „Korwinem" i „Młotem"".
- Przed Bogiem i Historią – Księga ofiar komunistycznego reżimu w Polsce lat 1944 – 1956 – Mazowsze. Wydawnictwo IPN. ISBN 83-89078-15-5.
- Kazimierz Kamieński „Huzar” ostatni podlaski komendant 6 Brygady Wileńskiej AK i jego żołnierze 1939–1952 (PDF). Wysokie Mazowieckie: Fundacja „Pamiętamy”.
[[Category:Freedom and Independence]] [[Category:History of Poland (1989–present)]] [[Category:Polish underground organisations during World War II]]