2009
Aktualaĵoj | Eventoj laŭ tago de jaro
◄ |
20-a jarcento |
21-a jarcento
| 22-a jarcento
| ►
◄ |
1970-aj jaroj |
1980-aj jaroj |
1990-aj jaroj |
2000-aj jaroj
| 2010-aj jaroj
| 2020-aj jaroj
| 2030-aj jaroj
| ►
◄◄ |
◄ |
2005 |
2006 |
2007 |
2008 |
2009
| 2010
| 2011
| 2012
| 2013
| ►
| ►►
Januaro
| Februaro
| Marto
| Aprilo
| Majo
| Junio
| Julio
| Aŭgusto
| Septembro
| Oktobro
| Novembro
| Decembro
2009 en la aliaj kalendaroj | |
---|---|
Gregoria kalendaro | 2009 MMIX |
Ab urbe condita | 2762 |
Armena kalendaro | 1458 ԹՎ ՌՆԾԸ |
Bahaa kalendaro | 165 – 166 |
Barataj kalendaroj | |
- Vikram Samvat | 2064 – 2065 |
- Barata nacia kalendaro (Ŝaka Samvat) | 1931 – 1932 |
- Kalijugo | 5110 – 5111 |
Budhisma kalendaro | 2553 |
Ĉina kalendaro | 4645 / 4705 – 4646 / 4706 戊子 – 己丑 |
Etiopa kalendaro | 2001 – 2002 |
Franca respublika kalendaro | 217 - 218 CCXVII -CCXVIII |
Hebrea kalendaro | 5769 – 5770 |
Holocena kalendaro | 12009 |
Irana kalendaro | 1387 – 1388 |
Islama kalendaro | 1430 – 1431 |
- Imperia jaro | Kōki 2669 (皇紀2669年) |
- Japana nomo de erao (Jōmon) | 12009 |
Juliana kalendaro | Gregoria minus 10–13 tagoj, depende de tempoperiodo |
Korea kalendaro | 4342 |
Tajlanda suna kalendaro | 2552 |
La jaro 2009 post Kristo estis normala jaro komenciĝanta je ĵaŭdo (vidu ĉi tie kalendaron).
Resuma listo de gravaj eventoj
[redakti | redakti fonton]Jen resumo de gravaj eventoj de la jaro 2009:
1. Enoficigo de Barack Obama kiel la 44-a prezidento de Usono.
2. Tutmonda pandemio de H1N1 (porka gripo).
3. Morto de Michael Jackson, "Reĝo de Popmuziko".
4. Ekonomia recesio daŭris tutmonde post la 2008 financa krizo.
5. Kopenhaga Klimata Konferenco (COP15) okazis kun limigitaj rezultoj.
6. Aviadila kraŝo de Air France 447 super Atlantiko.
7. Protestoj en Irano post disputita prezidenta elekto.
8. Morto de Senatorino Ted Kennedy, fina membro de la Kennedy-dinastio.
9. Tertremo en L'Aquila, Italio, mortigis pli ol 300 homojn.
10. Lanĉo de Bitcoin kiel unua decentralizita cifereca valuto.
11. Nobelpremio pri Paco al Barack Obama.
12. Unua sukcesa transplanto de la tuta vizaĝo en Hispanio.
13. Fortaj protestoj en Tajlando kontraŭ la registaro.
14. Lanĉo de Bing, nova serĉilo de Microsoft.
15. Morto de pluraj famuloj, inkluzive de Patrick Swayze kaj Walter Cronkite.
La jaro 2009 estis markita de signifaj politikaj ŝanĝoj, precipe la enoficigo de Barack Obama, kiu simbolis novan epokon en usona politiko. La daŭranta ekonomia recesio influis multajn landojn tutmonde. La H1N1 pandemio montris la vulnereblecon de la monda sansistemo al rapidaj disvastiĝoj de virusoj. La morto de Michael Jackson estis grava evento en la kultura mondo. La Kopenhaga Klimata Konferenco montris la daŭrajn defiojn en la batalo kontraŭ klimatŝanĝiĝo. Teknologie, la lanĉo de Bitcoin komencis novan epokon en ciferecaj financoj.
Eventoj
[redakti | redakti fonton]Esperantujo
[redakti | redakti fonton]- La 3-a Somera Esperanto-Studado okazis inter la 10-a kaj la 18-a de julio en Modra, Slovakio
- 65-a Internacia Junulara Kongreso okazis inter la 18-a kaj la 25-a de julio en Liberec, Ĉeĥio
- La Kongreso de Sennacieca Asocio Tutmonda (SAT) okazis en Milano inter la 18-a kaj la 25-a de julio 2009.
- 94-a Universala Kongreso okazis inter la 25-a de julio kaj la 1-a de aŭgusto en Bjalistoko, Pollando
Mondo
[redakti | redakti fonton]- Eŭropa Unio: Balotado por Eŭropa Parlamento
- Litovio: 1000 jaroj de ekzistado
- Rusio: Eŭrovido-Kantokonkurso en Moskvo
- 1-a de januaro
- Eŭropa Unio: Ĉeĥio komencis Prezidentadon de Konsilio de Eŭropa Unio
- Slovakio eniris eŭrozonon
- 20-a de januaro: Usono: Barack Obama ekestis prezidento de Usono
- 1-a de julio: Eŭropa Unio: Svedio komencis Prezidentadon de Konsilio de Eŭropa Unio
- 28-a de aŭgusto : Noel Gallagher forlasas la muzikgrupon Oasis post konflikto kun sia frato Liam tuj antaŭ surscenejiĝi dum la pariza muzikfestivalo Rock en Seine.
Naskiĝoj
[redakti | redakti fonton]Mortoj
[redakti | redakti fonton]- 12-a de januaro: Claude Berri, franca reĝisoro (n. 1934)
- 27-a de januaro: John Updike, usona verkisto (n. 1932)
- 3-a de februaro: Pavlo Zahrebelnij, ukraina verkisto (n. 1924)
- 5-a de februaro: Dana Vávrová, ĉeĥa-germana aktorino (n. 1967)
- 23-a de februaro: Ádám Anavi, hungara poeto (n. 1909)
- 25-a de februaro: Philip José Farmer, usona sciencfikcia verkisto (n. 1918)
- 18-a de marto: Natasha Richardson, brita aktorino (n. 1963)
- 14-a de aprilo: Maurice Druon, franca verkisto (n. 1918)
- 18-a de aprilo: Kurisu Kei, japana esperantisto (n. 1910)
- 14-a de majo: Monica Bleibtreu, aŭstra aktorino (n. 1944)
- 17-a de majo: Mario Benedetti, urugvaja verkisto (n. 1920)
- 3-a de junio: David Carradine, usona aktoro (n. 1936)
- 5-a de junio: Baciro Dabó, politikisto de Gvineo Bisaŭa (n. 1958)
- 18-a de junio: Ali Akbar Khan, barata muzikisto (n. 1922)
- 19-a de junio: Dalibor Brozović, kroata esperantisto kaj lingvisto (n. 1927)
- 25-a de junio: Michael Jackson, usona kantisto (n. 1958)
- 25-a de junio: Yasmine, flandra kantistino kaj televidprezentantino (n. 1972)
- 1-a de julio: Karl Malden, usona aktoro (n. 1912)
- 17-a de julio: Leszek Kołakowski, pola filozofo (n. 1927)
- 18-a de aŭgusto: Fernanda Pivano, itala ĵurnalistino (n. 1917)
- 18-a de julio: Henry Allingham, eble la plej aĝa viro de la mondo kiam li mortis (n. 1896)
- 8-a de septembro: Aage Niels Bohr, dana fizikisto (n. 1922)
- 14-a de septembro: Patrick Swayze, usona aktoro (n. 1952)
- 1-a de novembro: Claude Lévi-Strauss, franca antropologo (n. 1908)
- 20-a de decembro: Tavo Burat, itala ĵurnalisto (n. 1932)
- 8-a de decembro: Brittany Murphy, usona aktorino (n. 1977)