Umberto Eco

Umberto Eco
Persona informo
Umberto Eco
Naskiĝo	5-an de januaro 1932 (1932-01-05) en Alessandria,  Reĝlando Italio
Morto	19-an de februaro 2016 (2016-02-19) (84-jaraĝa) en Milano,  Italio
Mortis pro	Naturaj kialoj vd
Mortis per	Pankreata kancero vd
Religio	ateismo vd
Lingvoj	itala • franca • latina vd
Loĝloko	Alessandria • Milano • Urbino vd
Ŝtataneco	Italio (1946–2016) Reĝlando Italio (1932–1946) vd
Alma mater	Universitato de Torino - filozofio (–1954) vd
Subskribo
Familio
Edz(in)o	Renate Ramge (en) (1962–) vd
Profesio
Alia nomo	Dedalus vd
Okupo	filozofo verkisto semiotician (en) literaturkritikisto mezepokisto literatursciencisto universitata instruisto scenaristo romanisto tradukisto eseisto pedagogo historiisto vd
Laborkampo	Filozofio de Mezepoko, media culture (en) , semiologio, strukturisma lingvistiko, nefikcia literaturo, historia romano, lingvoscienco, semiotiko, itala literaturo kaj literatura kritiko vd
Aktiva en	Bolonjo vd
Aktiva dum	1956–2012 vd
Verkado
Verkoj	La nomo de la rozo ❦ Misreadings ❦ Pendolo de Foucault ❦ Apocalypse Postponed ❦ Come si fa una tesi di laurea ❦ Historio de la Malbelo vd
Honorigoj Honorigoj (2013)  honorary doctorate of the University of Burgos (en) (2011)  Cesare Pavese Prize (en) (2010)  doctorat honoris causa de l'université Paris-II (fr) (2009)  honorary doctor of the University of Belgrade (en) (28-a de januaro 2004)  doctor honoris causa from the University of Franche-Comté (en) (23-a de majo 2002)  honorary doctor of Rutgers University (en) (2001)  Premio Aŭstrio por eŭropa literaturo (2000)  The VIZE 97 Prize (en) (2000)  Premioj Princino de Asturio pri Komunikado kaj Homsciencoj (23-a de januaro 1997)  doctorat honoris causa de l'université Grenoble-III (en) (1996)  Kavaliro granda kruco de la Ordeno de Merito de la Itala Respubliko (1996)  honorary doctor of the University of Tartu (en) (8-a de majo 1993)  honora doktoreco Premiata de Indiania Universitato Bloomington (15-a de oktobro 1990)  honora doktoro de la Universitato de Sofio (1990)  honorary doctor of the University of Madrid Complutense (en) (1989)  honorary doctor of the Sorbonne Nouvelle University (en) (1989)  Bancarella Prize (en) (1985)  honorary doctor of the Katholieke Universiteit Leuven (en) (1985)  honorary doctorate from Brown University (en) (1982)  Prix Médicis étranger (en) , kialo de la premio The Name of the Rose (en) (1981)  Premio Strega, kialo de la premio The Name of the Rose (en)  Granda Meritkruco kun Stelo de la Federacia Respubliko Germanio  honorary doctor of the University of Kent (en)  Ora Medalo por Merito al Kulturo kaj Arto  Pro la Merito pri la Sciencoj kaj Artoj  docteur honoris causa de l'université d'État de Moscou (fr)  Komandoro de la Artoj kaj la Leteroj  Honorary doctor of the University of Liège (en)  honorary doctor of Loyola University Chicago (en)  Honorary Doctorate of University of Buenos Aires (en)  honorary doctor of Tel Aviv University (en)  honora doktoro de la Libera Universitato Berlino  honorary doctor of the University of Uppsala (en)  honorary doctor of the University of Athens (en)  honora doktoro de la Universitato de Glasgovo  Oficiro de la Honora Legio vd
Membrecoj Membrecoj Kolegio de ’Patafiziko Royal Academy of Science, Letters and Fine Arts of Belgium (en) Usona Akademio de Artoj kaj Beletro CICAP (en) Nacia Akademio de la Linkoj Internacia Asocio por Semiotikaj Studoj (honorary chairperson (en) ) vd
En TTT	Oficiala retejo vd
vd	Fonto: Vikidatumoj

Umberto ECO [UmBERTo Eko] (naskiĝis la 5-an de januaro 1932, mortis la 19-an de februaro 2016) estis itala verkisto kaj semiotikisto. Li naskiĝis en Alessandria. Poste li laboris kiel profesoro pri semiotiko en la universitato de Bolonjo.

Vivo kaj verko

Umberto Eco naskiĝis en 1932 en norda Italio kaj studis Filozofion kaj Historion de la Literaturo en Milano. Unue li laboris ĉe televido kaj poste kiel provleganto ĉe eldonejo.

En 1962 li publikigis sian unuan libron (“La malferma verko”), en kiu li montriĝis brila kulturteoriulo. La sekvan jaron li fariĝis profesoro pri Estetiko kaj Vida Komunikado. En 1968 li publikigis la libron “Enkonduko al la semiotiko”, kiu daŭre estas internacie la normiga verko pri semiotiko. En 1975 li ekokupis la katedron pri semiotiko en la universitato de Bolonjo, kie li instruis ĝis 2007. Li publikigis plurajn librojn (pri filozofio, semiotiko, kulturo kaj ankaŭ por infanoj). Li ankaŭ estas konata kiel aŭtoritato en la kampo de James Bond. Tamen li fariĝis mondfama per siaj romanoj, precipe per “La nomo de la rozo” (1980), kiu estis eĉ filmigita. Tiu romano kaj kelkaj aliaj estis tradukitaj al multaj lingvoj. Li ricevis la honordoktorecon de 39 universitatoj en pluraj landoj, krom diversajn gravajn ordenojn.

Bibliografio

• Opera Aperta (1962)
• Trattato di semiotica generale (1975)
• Il nome della rosa (1980, "La nomo de la rozo")
• Il pendolo di Foucault (1988)
• La ricerca della lingua perfetta nella cultura europea (1993, "La serĉado de la perfekta lingvo en la eŭropa kulturo")
• L'isola del giorno prima (1994, "La insulo de la antaŭa tago")
• Baudolino (2000)

Eco pri Esperanto

Umberto Eco multe interesiĝis pri komunikado, idiomoj kaj artefaritaj lingvoj. En diversaj libroj kaj artikoloj li pritraktis tiajn temojn. Menciindas tiuflanke la libro "La ricerca della lingua perfetta nella cultura europea" (1993) kiu en 1994 aperis en Esperanto-versio sub la titolo "La serĉado de la perfekta lingvo en la eŭropa kulturo" kaj en kiu li pritraktis unuavice la historion de la lingvofilozofia ideo ke la naturaj lingvoj estas malperfektaj, kaj ke por filozofiaj celoj logike perfekta lingvo estas ellaborenda.

En la enkonduko la aŭtoro anoncas, ke li "pritraktas nur": 1) La remalkovron de historiaj lingvoj, taksataj originaj aŭ mistike perfektaj, kiel la hebrea, la egipta, la ĉina. - 2) La rekonstruon de lingvoj, kiujn oni pretendis originaj, t.e. fontolingvoj pli aŭ malpli fantomecaj [...]. - 3) Artefaritajn lingvojn, kiuj povas havi tri celojn: I. Perfekteco aŭ struktura aŭ funkcia [...]. II. Perfekteco pro universaleco [...]. III. Perfekteco pro utiligebleco, eĉ nur supozita, kiel la poligrafioj. - 4) Lingvojn pli aŭ malpli magiajn [...].

Post tio li listigas tipojn de lingvoj kiujn li pritraktis “nur apenaŭe”: a) Onirikajn lingvojn, nevole inventitajn, kiel la lingvoj de alienuloj, la lingvojn uzitajn en trancostato, la lingvojn de mistikaj revelacioj [...]. - b) La romanajn kaj poetikajn lingvojn, t.e. la fikciaj lingvoj, eltrovitaj por satiraj celoj [...] aŭ poeziaj [...]. - c) Miksitajn lingvojn, t.e. lingvoj spontane naskiĝintaj de la renkontiĝo de du civilizacioj diverslingvaj [...]. d) Vehiklajn lingvojn, t.e. kaj naturaj lingvoj kaj ĵargonoj pli aŭ malpli limigitaj, kiuj servas kiel anstataŭantoj de la naturaj lingvoj en plurlingvaj areoj [...]. - e) Formalajn lingvojn por malgranda uzkampo, kiel tiu de kemio, de algebro kaj de logiko [...]. f) La vastegan kaj tre plaĉan kategorion de la t.n. “lingvofrenezuloj”.

La librotitolo "La serĉado de la perfekta lingvo en la eŭropa kulturo" estis samtempe la temo de liaj prelegoj ĉe Collège de France (Kolegio de Francio) de kiuj du temis pri la lingvo Esperanto. En tiu libro Umberto Eco interalie dediĉis ses paĝojn al Esperanto. Unue li priskribas la intencojn de Zamenhof kaj poste – en ĉapitro titolita “Optimumigita gramatiko” – la bazajn regulojn. Li interalie mencias kelkajn faktojn kiuj pruvas la sukceson de Esperanto (p. 273).

Citaĵoj de Eco

"Kvankam mi insistas ke ĉiu lingvo, do ankaŭ Esperanto, reprezentas propran mondkoncepton, mi opinias ankaŭ ke ĝi povas fariĝi vojkruciĝo, iaspeca Honkongo de lingvoj".

"La homoj daŭre perceptas Esperanton kiel la proponon de ilo. Ili scias nenion pri la idea impeto, kiu ĝin vivigas. Tamen, ĝuste la biografio de Zamenhof ravis min. Necesus pli bone diskonigi tiun aspekton!... La historia kaj ideologia flanko de Esperanto restas funde nekonata."

"... Mi  iom  studis ĉiujn tiujn utopiojn pri kreado de lingvo perfekta aŭ de la origina, Adama lingvo, ĝis tiuj lingvoj kiujn oni nomas universalaj, kiel Esperanto, volapuko kaj aliaj, kiuj ne celas esti perfektaj lingvoj, sed helplingvoj. Kaj je tiu okazo mi eĉ studis la gramatikon de Esperanto por kompreni pri kio temas. Kaj mi venis al du konkludoj. Ĝi estas tre, tre bone farita lingvo. El lingvistika vidpunkto, ĝi vere sekvas admirindajn kriteriojn de [lingva] ekonomio kaj efikeco. Due, ĉiuj movadoj por internaciaj lingvoj fiaskis, sed ne [tiu de] Esperanto,  kiu plu kunigas aron da homoj ĉie en la mondo, ĉar malantaŭ Esperanto estas iu ideo, idealo; mi celas ke Zamenhof ne nur konstruis lingvan objekton, sed malantaŭ tiu estis ideo, [...] ideo de frateco, ideo pacisma, kaj tiu forto de idealo - pro kiu la esperantistoj eĉ estis persekutataj sub la naziismo kaj la stalinismo - konservas ankoraŭ la komunumon de la e-istoj. Oni ne povas diri ke ĝi fiaskis. Sed necesas diri unu aferon. La kialo pro kiu iu lingvo sukcesas, estas ĉiam nedifinebla." (H. Masson) El: intervjuo al radio Paris Première (27-a februaro 1996) 

Vidu ankaŭ

• Semiotiko
• Eŭropa Vortotrezoro de Filozofioj
• Filozofia vortaro
• Filozofia Asocio Tutmonda

Trovu « Umberto Eco » inter la Vizaĝoj de homoj rilataj al la ideo «Internacia Lingvo»

Eksteraj ligiloj

• "Umberto Eco pri eŭropa vehikla lingvo" (en la itala, germana kaj Esperanto)
• (fr) La quête d'une langue parfaite dans l'histoire de la culture européenne - Umberto Eco (1992), YouTube