Erlazio bihurkari
Matematikan, multzoan definituriko erlazio bitarra bihurkaria edo erreflexiboa da, baldin -ko elementu oro bere buruarekin -ren bidez erlazionatuta badago.
Hau da,
Hori gertatzekotan, esaten dugu -k propietate bihurkaria betetzen duela.
multzoan ezarritako erlazioa, bikote ordenatuaren bidez adierazten da.
Erlazio erreflexiboaren aurkako den erlazioari, hots, -ko inolako elementurik ez badago bere buruarekin -ren bidez erlazionatuta, erlazio antirreflexiboa deritzo; eta honela adierazten da:
Hori gertatzekotan, esaten dugu -k propietate antirreflexiboa betetzen duela.
Adierazpidea
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Bedi multzoan definitutako erlazio erreflexiboa edo irreflexiboa, orduan -ren adierazpidea desberdina da, erlazio bitarra adierazteko moduaren arabera.
Notazioa | Erlazio bihurkaria | Erlazio irreflexiboa |
---|---|---|
Bikote ordenatu bezala | ||
Auzokidetasun-matrize bezala | Matrizearen diagonal nagusian 1-ak besterik ez daude, hau da, | Matrizearen diagonal nagusian 0-ak besterik ez daude, hau da, |
Grafo bezala | Grafoak begiztak ditu bere erpin guztietan. | Grafoak ez du begiztarik bere inongo erpinetan. |
Adibideak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Biz edozein multzo:
- Biz , bihurkorra da, edozein multzoa beraren parte delako.
- Biz , ("handiago edo berdin") bihurkorra da, baina ("hertsiki handiagoa") ez.
- Biz , ("txikiago edo berdin") bihurkorra da, baina ("hertsiki txikiagoa") ez.
- Biz , (matematika-berdintasuna) bihurkorra da.
- Biz , (multzoen partekotasuna bihurkorra da.
- Biz , (zatigarritasuna) bihurkorra da.
- Biz planoko zuzen guztien multzoa, zuzenen arteko paralelotasun-erlazioa || bihurkorra edo erreflexiboa da, zuzen oro bere buruaren paraleloa baita.
- Sea planoko zuzen guztien multzoa, bi zuzenen arteko perpendikulartasun-erlazioa bihurtzezina edo antirreflexiboa da, zuzen oro bere buruaren elkarzut ezin baita.
- Noren aita izatea eta Noren ama izatea bihurtzezinak edo antirreflexiboak dira, inolako kasutan inor bere buruaren aita edo ama ezin baita.