Jodie Foster

Jodie Foster
	; (2007) Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Alicia Christian Foster
Jaiotza	Los Angeles, 1962ko azaroaren 19a (61 urte)
Herrialdea	Ameriketako Estatu Batuak
Lehen hizkuntza	ingelesa
Familia
Aita	Lucius Fisher Foster
Ama	Brandy Almond
Ezkontidea(k)	Alexandra Hedison (2014ko apirila -
Haurrideak	ikusi Buddy Foster; Connie Foster;
Hezkuntza
Heziketa	Grace Hopper College (en) ; The Center for Early Education (en) ; Lycée Français de Los Angeles (en) ; Yale College (en) ; Yale Unibertsitatea ; (1980 - 1985) gradu : literatura zientzia
Hizkuntzak	frantsesa; ingelesa
Jarduerak
Jarduerak	aktorea, zinema aktorea, film-zuzendaria, zinema ekoizlea, ahots-aktorea, karaktere aktorea, telebista-aktorea, antzerki ekoizlea, ekoizle exekutiboa eta telebista-ekoizlea
	Parte-hartzailea 2011 Cannes Film Festival (en) ; 2016 Cannes Film Festival (en) ;
Lantokia(k)	Ameriketako Estatu Batuak
Jasotako sariak	ikusi Cecil B. DeMille Saria (2013) ; Emakumezko aktore onenaren Oscar Saria (1989ko martxoaren 29a) : The Accused; Emakumezko aktore onenaren Oscar Saria (1992ko martxoaren 30a) : The Silence of the Lambs; Urrezko Globo Sariak (1991) : The Silence of the Lambs; Saturn Award (1978) : The Little Girl Who Lives Down the Lane; BAFTA Award for Most Promising Newcomer to Leading Film Roles (1977) : Taxi Driver; BAFTA Award for Best Actress in a Supporting Role (1977) : Bugsy Malone (en) ; David di Donatello for Best Foreign Actress (1989) : The Accused; Golden Globe Award for Best Actress – Motion Picture Drama (1988) : The Accused; BAFTA Award for Best Actress in a Leading Role (1992) : The Silence of the Lambs; David di Donatello for Best Foreign Actress (1994) : Nell; Independent Spirit Award for Best Female Lead (1989) : Five Corners (en) ; Screen Actors Guild Award for Outstanding Performance by a Female Actor in a Leading Role (1995) : Nell; Saturn Award for Best Actress (1997) : Contact; Crystal Award (1996) ; Jameson People's Choice Award for Best Actress (1997) ; Golden Globe Award for Best Supporting Actress – Motion Picture (2021) : The Mauritanian; Izarra Hollywoodeko Ospearen pasealekuan (2016ko maiatzaren 4a) ; Mary Pickford Award ; Sitges Grand Honorary Award (2005) ; Hasty Pudding Woman of the Year (1992) ; Jupiter Awards ;
Sinesmenak eta ideologia
Alderdi politikoa	Ameriketako Estatu Batuetako Alderdi Demokrata

Jodie Foster (Los Angeles, 1962ko azaroaren 19a -) Estatu Batuetako aktore, zuzendari eta zinema ekoizlea da, bitan emakumezko aktore onenaren Oscar sariaren irabazlea.

Ibilbide artistikoa

Txikitan hasi zen Jodie Foster iragarkietan eta filmetan agertzen. Kritikarien txaloa jaso zuen lehen aldiz Taxi Driver filmean prostituta nerabearen papera jokatzeagatik: emakumezko bigarren aktore onenaren Oscar sarirako izendapena jaso zuen lan horregatik. Oscar 1988an irabazi zuen lehen aldiz The Accused filmarengatik, eta berriro 1991n, The Silence of the Lambs filmean Clarice Starling FBIko agente gaztearen paperarengatik.

Bi urte zituelarik agertu zen lehen aldiz telebistako iragarkian, Coppertone beltzarantzeko kremarena, eta lau urterekin, telebistako telesailetan. Denbora pasa ahala, hamahiru urterekin, zinemako bere paperik onena antzeztu zuen, Taxi Driver filmean. Geroztik, bestelako filmetan parte hartu zuen: The Accused (J. Kaplan 1988, haren lehen Oscarra), The Silence of the Lambs (Jonathan Demme 1991, bigarren Oscarra), Shadows and Fogs (Woody Allen, 1991), Sommersby (J. Amiel, 1992), Maverick (Richard Donner, 1994), Nell (M. Apted, 1994), Contact (Robert Zemeckis, 1997), Anna and the King (A. Tennant, 1999) eta Panic Room (David Fincher, 2002), besteak beste.

Soldata izugarria eskaini zioten Clarice Starlingen papera berriro egiteko, baina, Anthony Hopkinsek ez bezala, ez zuen onartu: batzuen ustez, aurreko filmaren maila ez berdintzeak beldurra ematen ziolako, eta beste batzuen ustez, gidoia nahiko latza zelako.

Haren antzezpenak nabariak dira: oro har, zirrarazko emakumeen paperak antzezten ditu. Bestalde, zuzendari gisa ere lan egin du, Little man Tate (1991) lehena izan zen. 1990eko hamarkadako azken urteetan, haren lanak gero eta gutxiago izan ziren. Dena dela, The Beaver, Mel Gibsonekin, eta Roman Polanskiren Carnage azpimarra daitezke.

Filmografia

Taula honetan ikus daitezke film bakoitzaren zuzendaria, enpresa ekoizlea eta beste izenburuak (gaztelaniaz, frantsesez):

Urtea	Filma	Zuzendaria	Ekoizlea	Izenburuak (es,fr)
1972	Napoleon and Samantha	Bernard McEveety	The Walt Disney Company	gaztelaniaz: La montaña de la aventura frantsesez: Napoléon et Samantha
1972	Kansas City Bomber	Jerrold Freedman	--
1973	One Little Indian	Bernard McEveety	The Walt Disney Company	frantsesez: Un petit Indien
1973	Tom Sawyer	Don Taylor	Reader's Digest	gaztelaniaz: Las aventuras de Tom Sawyer
1974	Smile Jenny, You're Dead	Jerry Thorpe	--	gaztelaniaz: Sonríe Jenny, estás muerta
1974	Alice Doesn't Live Here Anymore	Martin Scorsese	Warner Bros.	gaztelaniaz: Alicia ya no vive aquí frantsesez: Alice n'est plus ici
1976	Bugsy Malone	Alan Parker	Goodtimes Enterprises	frantsesez: Du rififi chez les mômes
1976	The Little Girl Who Lives Down the Lane	Nicolas Gessner	--	frantsesez: La Petite Fille au bout du chemin
1976	Freaky Friday	Gary Nelson	Walt Disney Pictures	frantsesez: Un vendredi dingue, dingue, dingue
1976	Taxi Driver	Martin Scorsese	Columbia Pictures
1976	Echoes of a Summer	Don Taylor	--	gaztelaniaz: Ecos de un verano
1977	Beach House	Sergio Citti	--	gaztelaniaz: La caseta de la risa frantsesez: La Cabine des amoureux
1977	Candleshoe	Norman Tokar	The Walt Disney Company	gaztelaniaz: El secreto del castillo frantsesez: La Course au trésor
1977	Moi, fleur bleue	Éric Le Hung	--	gaztelaniaz: Deja de llamarme nena
1979	Fast Company	David Cronenberg	--
1980	Carny	Robert Kaylor	Lorimar Television	gaztelaniaz: La ocasión de Donna
1980	Foxes	Adrian Lyne	PolyGram Filmed Entertainment	gaztelaniaz: Zorras frantsesez: Ça plane, les filles !
1982	O'Hara's Wife	--	--	gaztelaniaz: El cielo puede esperar, pero la mujer de O'Hara no
1983	Svengali	Anthony Harvey	--	frantsesez: Svengali (téléfilm)
1984	The Blood of Others	Claude Chabrol	HBO	gaztelaniaz: La sangre de otros frantsesez: Le Sang des autres
1984	The Hotel New Hampshire	Tony Richardson	Woodfall Film Productions	gaztelaniaz: Hotel New Hampshire frantsesez: L'Hôtel New Hampshire
1986	My Letter to George	Michael Laughlin	--	gaztelaniaz: Shocked frantsesez: Mesmerized
1987	Siesta	Mary Lambert	--	gaztelaniaz: Relación fatal
1987	Five Corners	Tony Bill	HandMade Films
1988	Stealing Home	Steven Kampmann	Warner Bros.	frantsesez: Le Retour de Billy Wyatt
1988	The Accused	Jonathan Kaplan	Paramount Pictures	frantsesez: Les Accusés
1989	Catchfire	Alan Smithee	--	frantsesez: Une trop belle cible
1991	Shadows and Fog	Woody Allen	Orion Pictures	frantsesez: Ombres et Brouillard
1991	Little Man Tate	Jodie Foster	Orion Pictures	frantsesez: Le Petit Homme
1991	The Silence of the Lambs	Jonathan Demme	Orion Pictures	frantsesez: Le Silence des agneaux
1993	Sommersby	Jon Amiel	StudioCanal
1994	Nell	Michael Apted	PolyGram Filmed Entertainment
1994	Maverick	Richard Donner	Icon Productions
1997	Contact	Robert Zemeckis	Warner Bros.
1999	Anna and the King	Andy Tennant	20th Century Studios	frantsesez: Anna et le Roi
2002	The Dangerous Lives of Altar Boys	Peter Care	--
2002	Panic Room	David Fincher	Columbia Pictures	gaztelaniaz: La habitación del pánico
2003	Abby Singer	Roni Size	--
2004	The Cutting Edge: The Magic of Movie Editing	Wendy Apple	--	gaztelaniaz: La magia del montaje
2004	A Very Long Engagement	Jean-Pierre Jeunet	2003 Productions	gaztelaniaz: Un long dimanche de fiançailles frantsesez: Un long dimanche de fiançailles
2005	Flightplan	Robert Schwentke	Imagine Entertainment	frantsesez: Flight Plan
2006	Inside Man	Spike Lee	Universal Pictures	frantsesez: Inside Man : L'Homme de l'intérieur
2007	The Brave One	Neil Jordan	Silver Pictures	frantsesez: À vif
2008	Nim's Island	Jennifer Flackett	Walden Media	gaztelaniaz: La isla de Nim frantsesez: L'Île de Nim
2009	Motherhood	Katherine Dieckmann	Killer Films	frantsesez: Maman, mode d'emploi
2011	The Beaver	Jodie Foster	Summit Entertainment	frantsesez: Le Complexe du castor
2011	Carnage	Roman Polanski	Constantin Film	gaztelaniaz: Un dios salvaje
2013	Elysium	Neill Blomkamp	Sony Pictures
2018	Hotel Artemis	Drew Pearce	Marc Platt Productions
2021	The Mauritanian	Kevin Macdonald	--	frantsesez: Désigné coupable
2023	Nyad	Elizabeth Chai Vasarhelyi	--	frantsesez: Insubmersible

Kanpo estekak

Datuak: Q41351
Multimedia: Jodie Foster / Q41351

i e a Emakumezko aktore onenaren Oscar Saria
1928–1950	Janet Gaynor (1927-28) Mary Pickford (1928-29) Norma Shearer (1929-30) Marie Dressler (1930-31) Helen Hayes (1931-32) Katharine Hepburn (1932-33) Claudette Colbert (1934) Bette Davis (1935) Luise Rainer (1936) Luise Rainer (1937) Bette Davis (1938) Vivien Leigh (1939) Ginger Rogers (1940) Joan Fontaine (1941) Greer Garson (1942) Jennifer Jones (1943) Ingrid Bergman (1944) Joan Crawford (1945) Olivia de Havilland (1946) Loretta Young (1947) Jane Wyman (1948) Olivia de Havilland (1949) Judy Holliday (1950)
1951–1975	Vivien Leigh (1951) Shirley Booth (1952) Audrey Hepburn (1953) Grace Kelly (1954) Anna Magnani (1955) Ingrid Bergman (1956) Joanne Woodward (1957) Susan Hayward (1958) Simone Signoret (1959) Elizabeth Taylor (1960) Sophia Loren (1961) Anne Bancroft (1962) Patricia Neal (1963) Julie Andrews (1964) Julie Christie (1965) Elizabeth Taylor (1966) Katharine Hepburn (1967) Katharine Hepburn / Barbra Streisand (1968) Maggie Smith (1969) Glenda Jackson (1970) Jane Fonda (1971) Liza Minnelli (1972) Glenda Jackson (1973) Ellen Burstyn (1974) Louise Fletcher (1975)
1976–2000	Faye Dunaway (1976) Diane Keaton (1977) Jane Fonda (1978) Sally Field (1979) Sissy Spacek (1980) Katharine Hepburn (1981) Meryl Streep (1982) Shirley MacLaine (1983) Sally Field (1984) Geraldine Page (1985) Marlee Matlin (1986) Cher (1987) Jodie Foster (1988) Jessica Tandy (1989) Kathy Bates (1990) Jodie Foster (1991) Emma Thompson (1992) Holly Hunter (1993) Jessica Lange (1994) Susan Sarandon (1995) Frances McDormand (1996) Helen Hunt (1997) Gwyneth Paltrow (1998) Hilary Swank (1999) Julia Roberts (2000)
2001–egun	Halle Berry (2001) Nicole Kidman (2002) Charlize Theron (2003) Hilary Swank (2004) Reese Witherspoon (2005) Helen Mirren (2006) Marion Cotillard (2007) Kate Winslet (2008) Sandra Bullock (2009) Natalie Portman (2010) Meryl Streep (2011) Jennifer Lawrence (2012) Cate Blanchett (2013) Julianne Moore (2014) Brie Larson (2015) Emma Stone (2016) Frances McDormand (2017) Olivia Colman (2018) Renée Zellweger (2019) Frances McDormand (2020-21) Jessica Chastain (2021) Michelle Yeoh (2022) Emma Stone (2023)