Edukira joan

Maximiano

Wikipedia, Entziklopedia askea
Maximiano


Erromatar enperadorea

286ko apirilaren 1a - 305eko maiatzaren 1a
Antzinako Erromako senataria



Erromako kontsula

Bizitza
JaiotzaSirmium, 240 (egutegi gregorianoa)
Herrialdea Antzinako Erroma
HeriotzaMarseilla310eko uztaila (69/70 urte)
Heriotza moduasuizidioa
Familia
Aitaezezaguna, Diokleziano
Amaezezaguna
Ezkontidea(k)Eutropia (en) Itzuli
Seme-alabak
Haurrideak
Jarduerak
Jarduerakpolitikaria
Sinesmenak eta ideologia
ErlijioaAntzinako Erromako erlijioa

Marko Aurelio Valerio Maximiano Herkuleo (latinez: Marcus Aurelius Valerius Maximianus Herculius; Sirmium, c.250 - Massilia, 310eko uztaila), erromatar enperadorea izan zen, 286ko martxoaren 1etik 305era arte.

Panoniako familia txiro batean jaioa, armadan sartu zen eta mailak igo zituen 285 arte. Dioklezianok, haren lagunak, zesar titulua eman zion orduan, eta haren menpe Inperioko mendebaldeko zatia utzi zion. Hurrengo urtean augusto titulua jaso zuen, eta, 293an, Tetrarkia abian jarri zenean, Konstantzio Kloro Maximianoren zesar bilakatu zen.

Maximianok arrakasta militar batzuk izan zituen, batez ere alamaniarren eta burgundiarren kontra Germanian, karpiarren kontra Danubion eta Karausioren kontra Britainian, zeinek horko enperadore izendatu zuen bere burua. Afrikako mugak ere indartu zituen.

305eko maiatzaren 1ean, Diokleziano eta Maximiano elkarrekin erretiratu ziren. Maximianok ez zuen nahi, baina Dioklezianok behartu zuen. Galerio eta Konstantzio Kloro enperadore berriak bihurtu ziren, Flavio Valerio Severo eta Maximino Daia zesar berriekin.

Baina hurrengo urtean Konstantzio Kloro hil zen. Maximianoren semeak, Maxentziok, mendebaldeko erdia hartu zuen bere menpe, eta aita bere alboan jarri zuen, augusto titulupean. Severo eta Galerio garaituta, Konstantzio Klororen semea, Konstantino, bereganatu zuen haren alabarekin ezkontzaren bitartez.

Nolanahi ere, 308an, Maximiano semearen aurka matxinatu zen. Erromara zihoazela porrot egin zuen, eta Galian Konstantinorengan babestu zen. 310ean hirugarren aldiz izendatu zuen bere burua enperadore, baina horko horretan Konstantinok menderatu zuen eta bere burua hiltzera behartu zuen Maximino.

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Maximiano Aldatu lotura Wikidatan