Edukira joan

Nnamdi Azikiwe

Wikipedia, Entziklopedia askea
Nnamdi Azikiwe


1. Nigeriako presidentea

1963ko urriaren 1a - 1966ko urtarrilaren 16a
← baliorik ez - Johnson Aguiyi-Ironsi
Governor-General of Nigeria (en) Itzuli

1960ko azaroaren 16a - 1963ko urriaren 1a
James Wilson Robertson (en) Itzuli - baliorik ez →
President of the Senate of Nigeria (en) Itzuli

1960ko urtarrilaren 1a - 1960ko urriaren 1a - Dennis Osadebay (en) Itzuli
Erresuma Batuko Kontseilu Pribatuko kidea

Bizitza
JaiotzaZungeru eta Northern Nigeria Protectorate (en) Itzuli1904ko azaroaren 16a
Herrialdea Nigeria
Lehen hizkuntzaIgboera
HeriotzaNsukka (en) Itzuli1996ko maiatzaren 11 (91 urte)
Familia
Ezkontidea(k)Flora Azikiwe (en) Itzuli
Uche Azikiwe (en) Itzuli
Hezkuntza
HeziketaHoward Unibertsitatea
Lincoln University (en) Itzuli
Pennsylvaniako Unibertsitatea
Columbia Unibertsitatea
Methodist Boys' High School (en) Itzuli
Hizkuntzakingelesa
Nigerian Pidgin (en) Itzuli
Jarduerak
Jarduerakpolitikaria eta idazlea
Jasotako sariak
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioakristautasuna
Alderdi politikoaNational Council of Nigeria and the Cameroons (en) Itzuli

Benjamin Nnamdi Azikiwe (Zungeru, 1904ko azaroaren 16a - Enugu, 1996ko maiatzaren 11), izengoitiz 'Zik', nigeriar politikaria izan zen. Erresuma Batutik independentzia lortu ondorengo Nigeriako Errepublikako lehenbiziko presidentea izan zen, 1963ko urriaren 1etik 1966ko urtarrilaren 16ra arte[1].

1925etik 1934ra bitartean, Estatu Batuetan osatu zituen Nigerian hasitako ikasketak. 1937an sorterrira itzuli zenean, egunkari-kate bat sortu, eta herrialdeko politikagintzan murgildu zen, lehenik Nigeriako Gaztediaren Mugimenduan eta gero Nigeria eta Kamerungo Kontseilu Nazionala (NCNC) alderdiaren barruan lan eginez. Alderdi horretako kide gisa, Nigeriako Legegile Biltzarrerako hautatu zuten 1946an, eta 1953tik 1959ra bitartean, Ekialde Eskualdeko lehen ministro izan zen. 1959an, berriz, hauteskunde federalak irabazi, eta Abubakar Tafawa buru zuen Iparraldeko Herriaren Kontseilua alderdiarekin batera, koalizio-gobernua osatu zuen. Hitzarmen horren ondorioz, Nigeriako gobernari federala eta senatuko lehendakari izan zen, 1960tik 1963ra bitartean.

1963an, Nigeriako Errepublika aldarrikatu zenean, Azikiwe estatu berriko lehen lehendakaria izan zen, eta kargu horretan iraun zuen 1966ko estatu-kolpera arte. Hurrengo urtean, Ekialdeko Eskualdearen askatasunaren aldeko matxinadan esku hartu zuen, bere jarraitzaile igboekin batera. Azikiwe ahalegindu zen, baina ez zuen Afrikako beste herrialde batzuen laguntzarik lortu, eta 1970ean, independentziaren ondoren Biafra deitu zen herrialdeak amore eman behar izan zuen. Horren ondoren, oposizioko kide, eta 1972tik 1975era bitartean, Lagosko Unibertsitateko errektore izan zen. Konstituzio berria aldarrikatu ostean, 1984an legez kanpo utziko zuten Nigeriako Alderdi Popularraren lehendakarigai izan zen, ozta-ozta irabazi zituen 1979ko hauteskundeetan.

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. Nnamdi Azikiwe Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica Online. Encyclopædia Britannica Inc., 2012. Web. 2012ko apirilak 28