Suediako Zientzien Errege Akademia
| Suediako Zientzien Errege Akademia | |
|---|---|
,_Frescati,_Norra_Djurg%C3%A5rden,_Stockholm.jpg) | |
| Datuak | |
| Izen laburra | KVA |
| Mota | zientzien akademia, Swedish Royal Academies (en)  , eraikina eta akademia nazionala |
| Herrialdea | Suedia |
| Jarduera | |
| Kidetza | Committee on Space Research (en) , Association of Learned and Professional Society Publishers, All European Academies (en) , InterAcademy Partnership (en) eta International Science Council (en) |
| Eskumendekoak | |
| Erabilitako hizkuntza | suediera |
| Agintea | |
| Egoitza nagusi | |
| Legezko forma | barruti akademikoa |
| Zeren jabe | |
| Ekonomia | |
| Diru-sarrerak | 15.232.777 € (2020) |
| Historia | |
| Sorrera | 1739ko ekainaren 2a |
| Sortzailea | Jonas Alströmer (en) Anders Johan von Höpken (mul) Sten Carl Bielke (mul) Lineo Mårten Triewald (en) Carl Wilhelm Cederhielm (en) |
| webgune ofiziala | |
Suediako Zientzien Errege Akademia (suedieraz: Kungliga Vetenskapsakademien) Suediako errege akademietako bat da, 1739an Frederiko I.a Suediakoa erregeak sortua, ondorengo hauek proposatuta: Carl von Linné Lineo taxonomoak, Jonas Alströmer enpresaburuak, Mårten Triewald ingeniariak, Sten Carl Bielke eta Carl Wilhelm Cederhielm funtzionarioek, eta Anders Johan von Höpken politikariak. Suediako kultura erakunde nagusietarikoa da.[1]
Helburuak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Erakunde independentea da eta haren ekintzek zientziak zabaltzeko eta indartzeko asmoa dute, bereziki Biologia eta Matematika. Akademiaren batzordeek Nobel Sariak emateko balorazioak eta aukeraketak egiten dituzte.[2]
Partaideak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Akademiak 1.700 partaide suediarrak eta 1.200 kanpoko partaideak zituen 1739an, sortu zutenean. Gaur egun gutxiagoak dira: 450 suediarrak eta 175 kanpokoak, arlo desberdinetako zientzialarien ordezkariak:
- Matematika
- Astronomia eta espazioko zientziak
- Fisika
- Kimika
- Lurraren zientziak
- Biologia
- Medikuntza zientziak
- Ingeniaritza zientziak
- Gizarte-zientziak
- Humanitateak
Idazkari iraunkorren zerrenda
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Pertsona hauek Akademiaren idazkariak izan dira:
- Anders Johan von Höpken, 1739–1740, 1740–1741
- Augustin Ehrensvärd, April – June 1740
- Jacob Faggot, 1741–1744
- Pehr Elvius, 1744–1749
- Pehr Wilhelm Wargentin, 1749–1783
- Johan Carl Wilcke eta Henrik Nicander, 1784–1796
- Daniel Melanderhjelm eta Henrik Nicander, 1796–1803
- Jöns Svanberg eta Carl Gustaf Sjöstén 1803–1808; Sjöstén 1808an kargutik kendu zuten.
- Jöns Svanberg, 1809–1811
- Olof Swartz, 1811–1818
- Jöns Jacob Berzelius, 1818–1848
- Peter Fredrik Wahlberg, 1848–1866
- Georg Lindhagen, 1866–1901
- Christopher Aurivillius, 1901–1923
- Henrik Gustaf Söderbaum, 1923–1933
- Henning Pleijel, 1933–1943
- Arne Westgren, 1943–1959
- Erik Rudberg, 1959–1972
- Carl Gustaf Bernhard, 1973–1981
- Tord Ganelius, 1981–1989
- Carl-Olof Jacobson, 1989–1997
- Erling Norrby, 1997 – 2003ko ekainaren 30
- Gunnar Öquist, 2003ko uztailaren 1. – 2010eko ekainaren 30
- Staffan Normark, 2010eko uztailaren 1. – 2015eko ekainaren 30
- Göran K. Hansson, 2015eko uztailaren 1.tik[3]
Publikazioak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Publikazio historikoak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Vetenskapsakademiens handlingar 1739tik 1974ra. Aldi berean:
- Öfversigt af Kungl. Vetenskapsakademiens förhandlingar (1844–1903)
- Bihang till Vetenskapsakademiens Handlingar (1872–1902)
- Vetenskapsakademiens årsbok (1903–1969)
- Arkiv för matematik, astronomi och fysik (1903–1949).
Egungo publikazioak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- AMBIO (1972-)
- Acta Mathematica (1882-)
- Arkiv för matematik
- Acta Zoologica (1920-)
- Levnadsteckningar över Vetenskapsakademiens ledamöter (1869-), biografiak eta partaideen obituarioak
- Physica Scripta (1970-). Norwegian Academy of Science and Letters erakundearekin batera.
- Porträttmatrikel (1971-), partaideen erretratuak
- Zoologica Scripta (1972-). Norwegian Academy of Science and Letters erakundearekin batera.
| Autoritate kontrola |
|
|---|
Datuak: Q191583
Multimedia: Royal Swedish Academy of Sciences / Q191583
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ http://www.kva.se/en/About-the-academy/History/
- ↑ https://web.archive.org/web/20171121103117/http://www.kva.se/en/Prizes/Nobel-prizes/Laureates-list
- ↑ Center for Molecular Medicine, "Göran K. Hansson new Permanent Secretary for the Royal Swedish Academy of Sciences", 2015.
Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- (Ingelesez):Akademiaren webgune ofiziala.
 |
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Suediako Zientzien Errege Akademia  |