آرام خاچاتوریان

آرام خاچاتوریان
خاچاتوریان در هلند در ۱۹۷۱
زادهٔ	۶ ژوئن ۱۹۰۳ تفلیس، امپراتوری روسیه (اکنون گرجستان)
درگذشت	۱ مهٔ ۱۹۷۸ (۷۴ سال) مسکو، اتحاد شوروی
مدفن	پانتئون کومیتاس، ایروان
شهروندی	شوروی
محل تحصیل	انستیتو موسقیایی گنسین، کنسرواتوار دولتی چایکوفسکی مسکو
سال‌های فعالیت	۱۹۲۶–۱۹۷۸
دوران	موسیقی کلاسیک قرن بیستم
حزب سیاسی	حزب کمونیست اتحاد شوروی (از ۱۹۴۳)
همسر	نینا ماکارووا (۱۹۳۳–۱۹۷۶; مرگش)
فرزندان	۲
جوایز	(۳) (۲) (۲) [[File:|25px|link=هنرمند مردمی گرجستان شوروی|هنرمند مردمی گرجستان شوروی ]] (۲) (۴)
امضاء

آرام ایلیچ خاچاتوریان (‎/ˈærəm ˌkɑːtʃəˈtʊəriən/‎; روسی: Ара́м Ильи́ч Хачатуря́н؛ IPA: [ɐˈram ɪˈlʲjit͡ɕ xət͡ɕɪtʊˈrʲan]; ارمنی: Արամ Խաչատրյան، Aram Xačatryan;)؛ (۶ ژوئن ۱۹۰۳ – ۱ مه ۱۹۷۸) آهنگساز و رهبر ارکستر ارمنی بود. او یکی از بهترین آهنگسازان در دوران اتحاد جماهیر شوروی قلمداد می‌شد. وی عضو فرهنگستان ملی علوم ارمنستان بود.

زندگی

ابتدای زندگی

آرام خاچاطوریان در ۶ ژوئن ۱۹۰۳ در شهر تفلیس گرجستان در یک خانواده ارمنی به دنیا آمد. برخی منابع زادگاه وی را روستای کوجوری در نزدیکی تفلیس ذکر کرده‌اند. پدرش یقیا در روستای آزاد بالا نزدیکی اردوباد در نخجوان به دنیا آمده بود و در سن ۱۳ سالگی به تفلیس نقل مکان نموده بود.

تحصیلات

در سال ۱۹۲۱ در سن ۱۸ سالگی خاچاطوریان به مسکو نقل مکان نمود و به برادر بزرگترش سورن ملحق شد.

اواخر زندگی (۷۸–۱۹۵۰)

خاچاطوریان در روز ۱ مه ۱۹۷۸ کوتاه مدتی پس از تولد ۷۵ سالگی اش در مسکو درگذشت. در روز ۶ مه در پانتئون کومیتاس در ایروان به خاک سپرده شد.

جوایز و القاب

نقاشی دیواری خاچاطوریان کار رابرت نکوقوسیان نزدیکی ورنیساژ ایروان در ژوئیه ۲۰۱۵

اتحاد جماهیر شوروی

• قهرمان کار سوسیالیستی (۱۹۷۳)
• نشان لنین (۱۹۳۹، ۱۹۶۳، ۱۹۷۳)
• جایزه هنرمند مردمی اتحاد جماهیر شوروی (۱۹۵۴), جمهوری شوروی فدراتیو سوسیالیستی روسیه (۱۹۴۷), جمهوری شوروی سوسیالیستی ارمنستان (۱۹۵۵), جمهوری شوروی سوسیالیستی گرجستان (۱۹۶۳), جمهوری شوروی سوسیالیستی آذربایجان (۱۹۷۳)
• هنرمند ارجمند جمهوری سوسیالیستی ارمنستان (۱۹۳۸), روسیه (۱۹۴۴) و جمهوری شوروی سوسیالیستی ازبکستان (۱۹۶۷)
• نشان سرخ کار (۱۹۴۵، ۱۹۶۶)
• نشان انقلاب اکتبر (۱۹۷۱)
• جایزه لنین (۱۹۵۹) برای باله اسپارتاکوس
• جایزه دولتی اتحاد شوروی (۱۹۴۱ برای ویولن کنسرتو، ۱۹۴۳ برای باله گایانه، ۱۹۴۶ برای سمفونی دوم، ۱۹۵۰ برای فیلم نبرد استالینگراد, ۱۹۷۱ برای سه‌گانه کنسرت راپسودی: برای ویولون و ارکستر؛ ویلونسل و ارکستر؛ پیانو و ارکستر)

کشورهای دیگر

• نشان هنر و دانش جمهوری متحد عربی (۱۹۶۱، برای موفقیتهای موسیقایی برجسته)
• مدال پاپ ژان بیست و سوم (۱۹۶۳)
• مدال پادشاه ایران (۱۹۶۵)
• هنرمند ارجمند جمهوری خلق لهستان (۱۹۷۲، برای ایفای نقش در فرهنگ لهستان)
• نشان هنر و ادب (فرانسه) درجه کماندور (۱۹۷۴)

عناوین آکادمیک

• پروفسور موسیقی — ۱۹۵۰
• عضو افتخاری آکادمی ملی سانتا سسیلیا، رم، ایتالیا — ۱۹۶۰
• آکادمیسین آکادمی هنرهای برلین — ۱۹۶۱
• پروفسور افتخاری کنسرواتوار ملی موسیقی، مکزیک — ۱۹۶۰
• آکادمیسین فرهنگستان ملی علوم ارمنستان — ۱۹۶۳
• دکترای هنر، فرهنگستان علوم اتحاد شوروی — ۱۹۶۵

کتاب‌شناسی

Books and book chapters

• Bakst, James (1977). "Khachaturyan". A History of Russian-Soviet Music (Reprint ed.). Westport, Connecticut: گروه انتشاراتی گرینوود. ISBN 0-8371-9422-9.
• Chebotaryan, Gayane (1969). Полифония в творчестве Арама Хачатуряна [Polyphony in Aram Khachaturian's Works] (به روسی). Yerevan: Hayastan Publishing. OCLC 9225122.
• Fay, Laurel E. (1990). Aram Khachaturian: a complete catalogue. New York: G. Schirmer Inc. OCLC 23711723.
• Geodakyan, Gevorg (1972). Арам Хачатурян [Aram Khachaturian] (به روسی). Yerevan: Armenian SSR Academy of Sciences Press.
• Karagiulian, E. (1961). Симфоническое творчество А. Хачатуряна [Symphonic Oeuvre of A. Khachaturian] (به روسی). Yerevan: Armgosizdat. OCLC 25716788.
• Kharajanian, R. (1973). Фортепианное творчество Арама Хачатуряна [Aram Khachaturian`s piano music] (به روسی). Yerevan: Hayastan Publishing.
• Khubov, Georgii (1939). Арам Хачатурян. Эскиз характеристики [Aram Khachaturian. Sketches of characteristics] (به روسی). Moscow: Gosudarstvennoe muzykal'noe izdatel'stvo. OCLC 29138604.
• Khubov, Georgii (1967). Арам Хачатурян:монография [Aram Khachaturian: monography] (به روسی) (2nd ed.). Moscow: Muzyka. OCLC 4940007.
• Robinson, Harlow (2013). "The Caucasian Connection: National Identity in the Ballets of Aram Khachaturian". In Kanet, Roger E. (ed.). Identities, Nations and Politics After Communism. روتلج. pp. 23–32. ISBN 978-1-317-96866-5.
• Rybakova, S. (1975). Арам Ильич Хачатурян: Сборник статей [Aram Khachaturian: Collection of articles] (به روسی). Moscow: Sovetsky Kompozitor.
• Shneerson, Grigory (1959). Aram Khachaturyan. Xenia Danko (translator). Moscow: Foreign Languages Publishing House.
• Tigranov, Georgiĭ (1978). Арам Ильич Хачатурян: очерк жизни и творчества [Aram Khachaturian: Outline of Life and Work] (به روسی). Leningrad: Muzyka. OCLC 8495433.
• Tigranov, Georgiĭ (1987). Арам Ильич Хачатурян [Aram Ilʹich Khachaturi︠a︡n] (به روسی). Moscow: Muzyka. OCLC 17793679.
• Yuzefovich, Victor (1985). Aram Khachaturyan. Nicholas Kournokoff and Vladimir Bobrov (translators). New York: Sphinx Press. ISBN 0-8236-8658-2.
• Grigoryan, Armine (2012). Shahmanyan, Anahit (ed.). Album: Aram Khachaturian. Aram Khachaturian Museum, Ministry of Culture of RA. Yerevan: "Krunk" Publishing.
• Avetisyan, Nelly (2014). Grigoryan, Armine (ed.). Aram Khachaturian and The Contemporary World. Aram Khachaturian Museum, Ministry of Culture of RA. Yerevan: "Amrots Group", "Tigran Mec" Publishing. ISBN 978-99941-31-80-8.
• Grigoryan, Armine; Shahgaldyan, Karen; Kocharyan, Karen, eds. (2016). Aram Khachaturian. Arrangements for Piano Trio. Arranged by Avetik Pivazyan and Ruben Asatryan. Aram Khachaturian Museum, Ministry of Culture of RA. Yerevan: "Komitas" Publishing. ISMN 979-0-801-600-79-0.
• Grigoryan, Armine; Shahmanyan, Anahit, eds. (2017). Արամ Խաչատրյան. նամականի [Aram Khachaturian: Complete Collection of Letters] (به ارمنی). Aram Khachaturian Museum, Ministry of Culture of RA. Yerevan: "Grakan Hayreniq", "Hayastan" Publishing. ISBN 978-5-540-02446-4.

Dictionary and encyclopedia articles

• "Aram Ilich Khachaturian". Encyclopedia of World Biography. Detroit: Gale. 2004.
• "Aram Khachaturian". The Complete Classical Music Guide. London: دورلینگ کیندرزلی. 2012. p. 301. ISBN 978-1-4654-0134-2.
• Blackwood, Alan (2013). "Aram Khachaturian". In Stacy, Lee; Henderson, Lol (eds.). Encyclopedia of Music in the 20th Century. Abingdon, Oxon: روتلج. p. 341. ISBN 1-57958-079-3.
• Geodakyan, Gevorg (1979). "Խաչատրյան Արամ [Khachatryan Aram]". Soviet Armenian Encyclopedia Volume 5 (به ارمنی). Yerevan: Armenian Encyclopedia Publishing. pp. 18–20.
• Geodakyan, Gevorg (1981). "Хачатурян А. И. [Khachaturian A. I.]". Музыкальная энциклопедия [Musical encyclopedia] (به روسی). Moscow: Sovetskaya Entsiklopediya and Sovetsky Kompozitor. Archived from the original on 2014-03-22.{{cite book}}: نگهداری CS1: پیش‌فرض تکرار ref (link)
• Johnston, Blair (2005). "Aram Khachaturian: Artist Biography". In Woodstra, Chris; Brennan, Gerald; Schrott, Allen (eds.). All Music Guide to Classical Music: The Definitive Guide to Classical Music. San Francisco: Backbeat Books. pp. 685–6. ISBN 978-0-87930-865-0.; also available online at AllMusic
• "Khachaturian, Aram". Current Biography Yearbook. New York: H. W. Wilson Company. 9: 345. 1949.
• Lebrecht, Norman (1996). "Aram Khachaturian". The Companion to 20th-century Music. New York: دا کاپو پرس. p. 183. ISBN 978-0-306-80734-3.
• McCollum, Jonathan; Nercessian, Andy (2004). "Aram Khachaturian". Armenian Music: A Comprehensive Bibliography and Discography. Lanham, Maryland: Scarecrow Press. pp. 95–96. ISBN 978-0-8108-4967-9.
• Petrak, Albert M., ed. (1985). "Khachaturian, Aram Ilyich". David Mason Greene's Biographical Encyclopedia of Composers (1st ed.). Garden City, New York: Reproducing Piano Roll Foundation. pp. 1329–30. ISBN 978-0-385-14278-6.
• Randel, Don Michael, ed. (1996). "Khachaturian, Aram Il'yich". 9780674372993#v=onepage&q=Khachaturian%2C%20Aram%20Il'yich&f=false The Harvard Biographical Dictionary of Music. Cambridge: انتشارات دانشگاه هاروارد. p. 445. ISBN 978-0-674-37299-3. {{cite book}}: Check |url= value (help)
• Rosenberg, Kenyon C. (1987). "Khachaturian, Aram". -0810820412 A Basic Classical and Operatic Recordings Collection for Libraries. Metuchen, New Jersey: Scarecrow Press. pp. -0810820412/page/111 111–112. ISBN 978-0-8108-2041-8. {{cite book}}: Check |url= value (help)
• Tomoff, Kiril (2006). Creative Union: The Professional Organization of Soviet Composers, 1939-1953. Ithaca, New York: Cornell University Press. pp. 34–35. ISBN 978-0-8014-4411-1.

Adalian, Rouben Paul (2002). Historical Dictionary Of Armenia. Lanham, Maryland: Scarecrow Press, Inc. p. 244-45. ISBN 978-0-8108-4337-0.

• Armenian Soviet Encyclopedia. Yerevan.

Journal articles

• Chebotaryan, Gayane (1963). Արամ Խաչատրյան (Ծննդյան 60-ամյակի առթիվ). Patma-Banasirakan Handes (به ارمنی). Yerevan: فرهنگستان ملی علوم ارمنستان (3): 109–114. Archived from the original on 13 April 2014. Retrieved 4 March 2019.
• Ehrenburg, Ilya; Khachaturian, Aram; Pomerantsev, V. (1954). "Three Soviet artists on the present needs of Soviet art". Soviet Studies. روتلج. 5 (4): 412–445. doi:10.1080/09668135408409919.
• Frolova-Walker, Marina (Summer 1998). ""National in Form, Socialist in Content": Musical Nation-Building in the Soviet Republics". Journal of the American Musicological Society. انتشارات دانشگاه کالیفرنیا on behalf of the American Musicological Society. 51 (2): 331–337. doi:10.2307/831980. JSTOR 831980.
• Keldysh, Georgi (Summer 1954). "Soviet Music Today". Tempo. 32: 23–28. JSTOR 943199.
• N., G. (July 1978). "Aram Khachaturian". The Musical Times. Musical Times Publications. 19 (1625): 619. JSTOR 958852.
• Orga, Ates (1997). "Aram Il'yich Khachaturian (1903–1978)". Naxos Records. Archived from the original on 19 February 2014.{{cite web}}: نگهداری CS1: پیش‌فرض تکرار ref (link)
• Shostakovich, Dmitri (1959). "Яркий талант [Bright talent]". Soviet Music (به روسی) (6). [an essay praising Khachaturian]
• Steyn, Carol (2009). "Khachaturyan in Armenia today: his presence in Armenian music, art and architecture, rooted in Socialist Realism" (PDF). South African Journal of Art History. 24 (3): 9–23. ISSN 0258-3542. Archived from the original (PDF) on August 14, 2014.
• Ter-Ghazarian, Zara (1983). Ա. Խաչատրյանի "Մակբեթ" ներկայացման պարտիտուրը [The score of A. Khachaturian's play "Macbeth"]. Lraber Hasarakakan Gitutyunneri (به ارمنی). Yerevan: Armenian Academy of Sciences (6): 23–28. ISSN 0320-8117. Archived from the original on 4 March 2016. Retrieved 4 March 2019.
• Tigranova, Irina G. (1970). Արամ Խաչատրյանի ոճի մի առանձնահատկության մասին [About a Certain Particuliarity of Aram Khachatourian's Style]. Lraber Hasarakakan Gitutyunneri (به ارمنی). Yerevan: Armenian Academy of Sciences (1): 26–35. Archived from the original on 4 March 2016. Retrieved 4 March 2019.

Newspaper articles

• "Khachaturian, a Leading Soviet Composer, Dies at 74". نیویورک تایمز. 3 May 1978. (archived)
• Holland, Bernard (14 October 2003). "Khachaturian Beckons With Little-Known Works". نیویورک تایمز.{{cite news}}: نگهداری CS1: پیش‌فرض تکرار ref (link)
• Huizenga, Tom (5 June 2005). "The 'Sabre Dance' Man". ان‌پی‌آر. Archived from the original on 17 March 2014.
• Pritsker, Maya (5 October 2003). "What Could Khachaturian Do Besides An Encore?". نیویورک تایمز.{{cite news}}: نگهداری CS1: پیش‌فرض تکرار ref (link)

جستارهای وابسته

• فهرست دارندگان عنوان هنرمند خلق جمهوری سوسیالیستی آذربایجان شوروی (۱۹۷۳)

منابع

• بایگانی‌شده در ۶ مارس ۲۰۱۶ توسط Wayback Machine Արամ Խաչատրյան at Avproduction.am بایگانی‌شده در ۳۰ مه ۲۰۲۳ توسط Wayback Machine
• Այվազյան, Հ. Մ. (2005). Ով ով է. հայեր (կենսագրական հանրագիտարան: Երկու հատորով). Vol. առաջին. Երևան: Հայկական հանրագիտարան հրատ.

پیوند به بیرون

• Արամ Խաչատրյան at Hush.Am
• Virtual Museum of Aram Khachaturian
• Aram Khachaturian: An Introduction 2014 documentary
• 2003 documentary on SnagFilms
• 1967 headshot portrait of Khachaturian. Photo by Horst Tappe at Getty Images
• Ware, H. Joseph. "Aram Khachaturian". Russia's Periphery. کالج ویلیام و مری. Archived from the original on August 14, 2014.
• Barinov, Aleksey (5 June 2003). "Мистер танец с саблями [Mister Sabre Dance]". Argumenty i Fakty (به روسی).
• Kocharova, Anna (6 June 2003). "100 лет автору "Танца с саблями" [100th anniversary of the author of the "Sabre Dance"]" (به روسی). Moscow. BBC Russian Service. {{cite news}}: Cite has empty unknown parameter: |1= (help)
• Suchý, Ondřej (24 February 2007). ""Танец с саблями" по-чешски [The "Sabre Dance" in Czech]" (به روسی). Radio Prague.
• آرام خاچاتوریان در IMDb