ارد یکم
| اُرُد یکم 𐭅𐭓𐭅𐭃 | |
|---|---|
| شاه شاهان | |
 سکه ارد یکم، ضرب سلوکیه | |
| شاهنشاه اشکانی | |
| سلطنت | ۸۰ – ۷۵ پ.م |
| پیشین | گودرز یکم (رسمی) مهرداد سوم (غیر رسمی) |
| جانشین | سیناتروک |
| درگذشته | ۷۵ پ.م |
| همسر(ان) | اِسپوبَرزه |
| خاندان | اشکانیان |
| پدر | گودرز یکم |
| مادر | آریازاد |
اُرُد یکم (به پارتی: 𐭅𐭓𐭅𐭃) از سال ۷۵ تا ۸۰ پیش از میلاد مسیح پادشاه اشکانیان بود. او پسر و وارث گودرز یکم بود (حدود ۹۱ پ.م - ۸۷ / ۸۰ پ.م)، وقایع سلطنت او نسبتاً مبهم است. تاج و تخت او ممکن است در ۸۷ پ.م - ۸۰ پ.م توسط عموی احتمالی مهرداد سوم غصب شده باشد، با این حال، اطلاعات زیادی در این زمینه در دسترس نیست. از فعالیتهای نظامی وی در سال ۷۸ پ.م، معلوم است که ارد یکم تسلط اشکانیان بر الیمائی که از ۸۱/۸۰ پ.م مستقل بود را دوباره برقرار کرد.
بعداً ارد یکم تاج و تخت شاهی را در مقابل شاهزاده پیر اشکانی سیناتروک که متعلق به شاخه ای متفاوت از خانواده سلطنتی اشکانی بود، از دست داد.[۱]
نام
[ویرایش]در کتیبه سه‌زبانه کعبه زرتشت به یونانی اورُد (Οὐορωδ) و به پارسی میانه ویرود (𐭥𐭩𐭥𐭥𐭣) و پارتی ورود (𐭅𐭓𐭅𐭃) نوشته شده‌است. در پارسی میانه به شکل ویروی نیز ضبط شده‌است. ریشه‌شناسی نام مورد اختلاف است.[۲] در فارسی ویرو نام شخصیتی در منظومه ویس و رامین است، که داستان آن منشأ پارتی دارد.[۳]
پانویس
[ویرایش]- ↑ خدادادیان، اردشیر، اشکانیان، منصور ۱۳۸۰
- ↑ Marcato, Enrico (2018). Personal Names in the Aramaic Inscriptions of Hatra (به انگلیسی). Università Ca’ Foscari Venezia.
- ↑ Al-Rayḥānī, ʿAlī B. ʿUbayda (2006). Persian Wisdom in Arabic Garb (2 vols): ʿAlī b. ʿUbayda al-Rayḥānī (D. 219/834) and his Jawāhir al-kilam wa-farāʾid al-ḥikam (به انگلیسی). Translated by Moshen Zakeri. Brill. p. 147.
منابع
[ویرایش]- پیرنیا، حسن (مشیرالدوله)، ایران باستانی، دنیای کتاب ۱۳۶۲ ص ۲۲۸
پیوند به بیرون
[ویرایش]
ارد یکم درگذشتهٔ: ۷۵ پ. م
| ||
| پیشین: گودرز یکم |
شاهنشاه ایران ۸۰–۷۵ پ. م |
پسین: سیناتروک |
