جمهوری فرمز

Republic of Formosa 臺灣民主國  (چینی) Táiwān Mínzhǔguó (ماندارین ) Tâi-oân Bîn-chú-kok (تایوانی) Thòi-vân Mìn-chú-koet (هاکا) Formosa
۱۸۹۵
پرچم
نشان ملی: 民主國之寶印
جزیره تایوان, که جمهوری فرمز در سال ۱۸۹۵ در آن تاسیس شد
وضعیت	به رسمیت شناخته نشده
پایتخت	تایپه (May – June 1895) تاینان (June – October 1895)
زبان(های) رایج	چینی ماندارین, تایوانی, هاکین
حکومت	جمهوری
رییس جمهور
• ۱۸۹۵	تنگ جینگسونگ
• ۱۸۹۵	لیو یونگفو (دفاکتو)
دوره تاریخی	امپریالیسم نو
• مستقل شد از دودمان چینگ	۲۳ May ۱۸۹۵
• تهاجم ژاپن به تایوان	۲۱ October ۱۸۹۵
واحد پول	تائل (Tls.)
پیشین پسین تایوان تحت حکومت چینگ تایوان تحت حاکمیت ژاپن
امروز بخشی از	جمهوری تایوان

جمهوری فرمز (یا جمهوری تایوان و جمهوری دموکراتیک فرمز) جمهوری کوتاه‌مدت در جزیره تایوان در سال ۱۸۹۵ میلادی بود. این جمهوری حدفاصل واگذاری تایوان از دودمان چینگ به امپراتوری ژاپن و تهاجم و تصرف این جزیره بدست ژاپنی‌ها وجود داشت. این جمهوری در ۲۳ مه ۱۸۹۵ اعلام موجودیت کرد و در ۲۱ اکتبر همان سال رسماً منقرض گردید.این جمهوری ۱۵۱ روز عمر کرد. نابودی این جمهوری پس از تهاجم ژاپن و تسخیر پایتخت، شهر تاینان، توسط این کشور، رخ داد. اگرچه گاهی این جمهوری را اولین جمهوری تاریخ آسیا اعلام می‌کنند اما در اصل اولین جمهوری تاریخ قاره کهن، جمهوری ازو می‌باشد که در ۱۸۶۹ میلادی تأسیس شد.

ریشه شناسی

ریشه نام فرمز به سال ۱۵۴۲ زمانی که ملوانان پرتغالی جزیره‌ای ناشناخته را مشاهده کردند و آن را روی نقشه‌های خود به‌عنوان Ilha Formosa ("جزیره زیبا") یادداشت کردند. نام فورموسا در نهایت "جایگزین بقیه در ادبیات اروپایی شد" و تا قرن بیستم در بین انگلیسی زبانان رایج بود .

کلمه mínzhǔguó (民主國) یک ترجمه اولیه چینی از کلمه انگلیسی جمهوری جا افتاده توسط ویلیام الکساندر پارسونز مارتین با ترجمه چینی او از عناصر حقوق بین الملل اثر هنری ویتون پیشگام شد .  معادل ژاپنی در این زمان کیوکاکوکو (共和國) بود که به ترجمه استاندارد برای جمهوری در آسیای شرقی تبدیل شد، در حالی که mínzhǔguó به جای آن به معنای "کشور دموکراتیک" بود. جایگزین مشابهی نیز وجود داشت، mínguó (民國) که توسط سون یات سن پیشگام بود (به جمهوری چین (1912-1949) مراجعه کنید ).

پیش زمینه

مقاله‌های اصلی: جنگ اول چین و ژاپن و پیمان شیمونوسکی

در سال 1894، چین و ژاپن وارد جنگ شدند . در عرض چند ماه، ژاپنی ها ناوگان بی یانگ چین را شکست دادند ، ارتش چین را در منچوری شکست دادند و پورت آرتور و ویهایوی را تصرف کردند . اگرچه تقریباً تمام نبردها در شمال چین رخ داد، ژاپن جاه طلبی های سرزمینی مهمی در جنوب چین داشت. با نزدیک شدن به پایان جنگ، ژاپنی ها اقداماتی را انجام دادند تا اطمینان حاصل کنند که تایوان تحت معاهده نهایی صلح به ژاپن واگذار می شود و آنها از نظر نظامی در موقعیت مناسبی برای اشغال جزیره هستند. در مارس 1895 مذاکرات صلح بین ژاپن و چین در شهر شیمونوسکی ژاپن آغاز شد . اگرچه خصومت ها در شمال چین در طی این مذاکرات به حالت تعلیق درآمد، تایوان و پسکادورها به طور خاص از محدوده آتش بس مستثنی شدند. این محرومیت به ژاپنی ها اجازه داد تا در مارس 1895 عملیات نظامی علیه جزایر پسکادورس را بدون به خطر انداختن مذاکرات انجام دهند. پسکادورها که در وسط راه چین و تایوان قرار داشتند، کلید موفقیت آمیز اشغال تایوان بودند. در یک کمپین سریع در هفته آخر مارس، ژاپنی ها جزایر را تصرف کردند و از ارسال نیروهای کمکی بیشتر چینی از طریق تنگه تایوان به تایوان جلوگیری کردند. این اتفاق سریع بر مذاکرات صلح و معاهده متعاقب آن شیمونوسکی که در 17 آوریل 1895 منعقد شد، تأثیر گذاشت و به طور مقتضی برای واگذاری چین تایوان به ژاپن فراهم شد. در 10 می، دریاسالار کابایاما سوکنوری به عنوان اولین فرماندار ژاپنی تایوان منصوب شد.

اعلام جمهوریت

هنگامی که خبر مفاد پیمان به تایوان رسید، تعدادی از سرشناسان مرکزی تایوان به رهبری کیو فنجیا تصمیم گرفتند در برابر انتقال تایوان به حکومت ژاپن مقاومت کنند. در 23 ماه مه، در تایپه، این افراد اعلام استقلال کردند و برپایی جمهوری آزاد و دموکراتیک فورموسا را ​​اعلام کردند. تانگ جینگ سونگ ، فرماندار کل چینگ تایوان، موفق شد اولین رئیس جمهور این جمهوری شود و دوست قدیمی او لیو یونگ فو ، فرمانده بازنشسته ارتش پرچم سیاه که به خاطر پیروزی هایش علیه فرانسوی ها در شمال چین به یک قهرمان ملی تبدیل شده بود. ویتنام یک دهه قبل از آن به عنوان ژنرال بزرگ ارتش دعوت شد. کیو به عنوان فرمانده بزرگ شبه نظامیان منصوب شد، با قدرت تشکیل واحدهای شبه نظامی محلی در سراسر جزیره برای مقاومت در برابر ژاپنی ها. در سرزمین اصلی چین، ژانگ ژیدونگ ، فرماندار قدرتمند لیانگ کیانگ، به طور ضمنی از جنبش مقاومت فورموسان حمایت کرد و جمهوری خواهان نیز چن جیتونگ ، یک دیپلمات چینی رسوایی که طرز تفکر اروپایی را درک می کرد، به عنوان وزیر خارجه جمهوری منصوب کردند. کار او فروش جمهوری در خارج از کشور خواهد بود.

اعلامیه استقلال

این بیانیه در نسخه چینی اصلی خود حفظ نشده است، اگرچه نسخه انگلیسی آن توسط خبرنگار جنگی آمریکایی جیمز ویلر دیویدسون ، که هنگام صدور آن در تایپه بود، ضبط شده است. نسخه دیویدسون به شرح زیر است:

اعلامیه رسمی استقلال جمهوری فورموسا.

ژاپنی ها با ضمیمه کردن قلمرو ما در فورموسا، چین را مورد بی احترامی قرار داده اند و دعای ما مردم فورموسا در درگاه های تاج و تخت بیهوده بوده است. اکنون می دانیم که برده های ژاپنی در شرف آمدن هستند.

اگر دچار این عذاب شویم، سرزمین اجاق‌ها و خانه‌های ما سرزمین وحشی‌ها و وحشی‌ها می‌شود، اما اگر دچار آن نشویم، قطعاً وضعیت ضعف نسبی ما دیری نخواهد پاید. کنفرانس‌های مکرری با قدرت‌های خارجی برگزار شده است، که همگی معتقدند که مردم فورموسا باید قبل از اینکه قدرت‌ها به آنها کمک کنند استقلال خود را ایجاد کنند.

اکنون، بنابراین، ما، مردم فورموزا، تصمیم غیرقابل برگشتی داریم که قبل از اینکه به دشمن خدمت کنیم، بمیریم. و ما در شورا مصمم هستیم که کل جزیره فورموسا را ​​به یک ایالت جمهوری خواه تبدیل کنیم، و اداره تمام امور ایالتی ما باید با مشورت و تصمیمات افسرانی که علناً توسط ما مردم انتخاب شده اند، سازماندهی و اجرا شود. اما همانطور که در این کار جدید، و همچنین برای مقاومت در برابر تجاوزات ژاپنی و همچنین برای سازماندهی دولت جدید، نیاز به مردی است که کنترل اصلی را در اختیار داشته باشد، که اقتدار در مرکز قرار گیرد، و آرامش خانه‌های ما توسط او تامین شود. مطمئن باشید-بنابراین، با توجه به احترام و تحسینی که ما برای مدت طولانی از فرماندار و فرمانده کل، تانگ چینگ سونگ داشته ایم، در شورا مصمم هستیم که او را به مقام ریاست جمهوری برسانیم.

مهر رسمی قطع شده است و در روز دوم ماه پنجم، در ساعت ssu [9 صبح 25 مه]، توسط افراد سرشناس و مردم کل فورموزا با احترام کامل ارائه خواهد شد. در اوایل سپیده دم آن روز، همه ما، سرشناسان و مردم، کشاورزان و بازرگانان، صنعتگران و بازرگانان، باید در خانه اجتماعات Tuan Fang گرد هم آییم تا بتوانیم این تعهد را به شکلی جدی و رسمی افتتاح کنیم.

نه تأخیر باشد و نه اشتباه. بیانیه کل فورموسا. [مهر قرمز به شرح زیر] اعلامیه کل فورموزا.

به رسمیت شناختن بین اللملی

تمبر پستی صادر شده توسط جمهوری فرمز

از آنجایی که این جزیره قبلاً در معاهده شیمونوسکی به ژاپن واگذار شده بود، قدرت های غربی در موقعیتی نبودند که جمهوری فورموسا را ​​به عنوان یک دولت قانونی به رسمیت بشناسند.  نیروهای چینی تحت اقتدار جمهوری جدید قادر خواهند بود در مقابل ژاپنی ها در تایوان بدون نقض فنی مفاد معاهده مقاومت کنند و اگر موفق می شدند تایوان می توانست در آینده به حکومت چین بازگردد. ^{[ نیاز به نقل از ]} (از این نظر، مهم بود که جمهوری اسماً مستقل، حاکمیت چین را تصدیق کرد.) بنابراین، علیرغم مانیفست بی عیب و نقص «پاریزی» آن، در اروپا همدلی چندانی با جمهوری وجود نداشت.

اگرچه حمایت غیر رسمی قابل توجهی از جنبش مقاومت فورموسان در پکن وجود داشت ، موضع رسمی دولت چینگ پایبندی دقیق به مفاد معاهده شیمونوسکی بود، زیرا در آن زمان تلاش‌های دیپلماتیک قابل توجهی برای متقاعد کردن ژاپن برای رها کردن شبه جزیره لیائودانگ در جریان بود . همچنین طبق این معاهده به ژاپن واگذار شده بود. غرض ورزی ژاپن باعث نگرانی اروپا شده بود و روسیه، فرانسه و آلمان در یک اقدام دیپلماتیک به نام مداخله سه گانه ، دولت ژاپن را در اواخر آوریل 1895 تحت فشار قرار دادند تا شبه جزیره را به چین بازگرداند. در 5 ماه مه ژاپنی ها موافقت کردند که شبه جزیره لیائودانگ را در ازای افزایش غرامت به چین بازگردانند، اما تا دسامبر 1895 مذاکره در مورد اصلاحات معاهده لازم بود و در حالی که مذاکرات در جریان بود، نیروهای ژاپنی در محل باقی ماندند. در این دوره، امپراطور و مقامات او نگران بودند که ژاپن را توهین نکنند، و بنابراین دربار چینگ رسماً جنبش مقاومت جمهوری خواهان در تایوان را رد کرد. کمی قبل از اعلام جمهوری فورموسا، دادگاه چینگ به لی جینگ فانگ ، برادرزاده و پسرخوانده دولتمرد بزرگ چین، لی هنگژانگ ، دستور داد تا به تایوان برود و حاکمیت این جزیره را از چین به ژاپن منتقل کند. همچنین در 20 می فرمان امپراتوری را به تایپه ارسال کرد که به تانگ جینگ سونگ دستور داد تا به همه مقامات ملکی کینگ و همه افسران و سربازان دستور دهد تایوان را ترک کنند. به خود تانگ دستور داده شد که به پکن بازگردد.

پرچم ملی 1895 جمهوری فرمز در موزه ملی تایوان به نمایش گذاشته شد

جمهوری فورموسا که توسط افکار عمومی اروپا طرد شد و چین رسما آن را رد کرد، تنها یک هفته از حیات بی وقفه برخوردار بود. ^{[ نیاز به نقل از ]} در این مدت، خود را با تله‌های متعارف حاکمیت تزیین کرد. جمهوریخواهان پرچم ملی را با یک ببر زرد روی زمینه آبی انتخاب کردند، دستور دادند مهر نقره ای بزرگی ساخته شود و شروع به انتشار پول کاغذی و تمبر پستی به نام جمهوری کردند. ^{[ نیاز به نقل از ]} وزیر امور خارجه چن جیتونگ، که سال ها در فرانسه زندگی کرده بود، مسئول ساخت بخش عمده ای از این نمادهای جمهوری بود.

نحوه اداره

محل هایی برای پارلمان جمهوری و وزارتخانه های جمهوری در یامن های دولت سابق چینگ در تایپه پیدا شد. تانگ جینگ سونگ ، رئیس جمهور جمهوری، در کاخ دولتی که قبلاً به عنوان فرماندار کل چینگ فورموسا اشغال کرده بود، باقی ماند. کابینه تانگ شامل روسای چهار وزارتخانه بزرگ دولتی (جنگ، نیروی دریایی، امور داخلی و امور خارجه) بود که وزارتخانه های خود را از یامن های بزرگی که قبلاً محل خزانه داری استان بود اداره می کردند. یامن هایی که قبلاً به عنوان مقر هیئت دفاع مورد استفاده قرار می گرفت به مجلس نمایندگان تبدیل شد. اداره نیروی دریایی در دبیرخانه نظامی قدیمی مستقر بود.

دفاع

رهبران جمهوری خواه با دانستن این که حمله ژاپن قریب الوقوع است، در مدت کوتاهی که به آنها داده شد، برای آماده کردن دفاع جزیره در برابر تهاجم، ناچیزی را انجام دادند. تایوان در ماه مه 1895 کمبود سرباز نداشت. تانگ جینگ سونگ، به منظور بالا بردن روحیه، تعداد آنها را به میزان قابل توجهی اغراق کرد و ادعا کرد که او 150000 سرباز، منظم و داوطلب را تحت فرمان خود دارد. ناظران عاقل معتقد بودند که این رقم باید به نصف کاهش یابد. در مجموع، آنها محاسبه کردند، 75000 سرباز در سراسر جزیره پراکنده بودند که 50000 نفر در نیمه شمالی و 25000 نفر در نیمه جنوبی بودند. این نیروها شامل سربازان عادی پادگان چینگ، داوطلبان محلی و واحدهای شبه نظامی هاکا بودند که به دستور کیو فنجیا به سرعت جمع شدند. ^{[ نیازمند منبع ]}

پادگان کینگ در فورموزا حدود 50000 سرباز داشت که اکثراً به تفنگ های تکراری مدرن مسلح بودند. لیو یونگ فو حدود 20000 مرد را در جنوب، در اطراف Tainan فرماندهی می کرد، در حالی که Qiu Fengjia فرماندهی پادگان های مرکزی، شاید 10،000 مرد دیگر را بر عهده داشت. 30000 نفر از پادگان های شمالی تحت فرماندهی یک دریاسالار چینی به نام یانگ بودند. به نظر می رسد که یگان های داوطلب محلی و شبه نظامیان هاکا 25000 نفر دیگر را تشکیل می دهند.

سقوط

مقالهٔ اصلی: تهاجم ژاپن به تایوان (۱۸۹۵)

جمهوری فورموسا تنها پنج ماه زنده ماند. ژاپنی ها در 29 مه 1895 در نزدیکی Keelung در ساحل شمالی تایوان فرود آمدند و در یک کارزار پنج ماهه به سمت جنوب تا Tainan حرکت کردند. در شب 4 ژوئن، با شنیدن خبر تصرف کیلونگ توسط ژاپنی ها، رئیس جمهور تانگ و ژنرال کیو به تامسوئی گریختند و از آنجا در غروب 6 ژوئن به سمت سرزمین اصلی حرکت کردند. ژاپنی ها اندکی بعد وارد تایپه شدند.

منابع

• Republic of Formosa