دین و سیاست
دین در سیاست ادعا شده‌است که دین «منبع و منشا برخی از برجسته‌ترین تحرکات سیاسی دوران ما» است.[۱]
آموزه‌های سیاسی مذهبی
[ویرایش]آموزه‌های مختلف سیاسی مستقیماً تحت تأثیر ادیان قرار گرفته‌اند. رشته‌های مختلفی از اسلام سیاسی وجود دارد که اکثر آنها تحت چتر اصطلاح اسلام‌گرایی قرار می‌گیرند. گراهام فولر در مورد مفهوم وسیع تری از اسلام‌گرایی به عنوان شکلی از سیاست هویت استدلال کرده‌است که شامل «حمایت از هویت [مسلمان]، اصالت، منطقه گرایی گسترده تر، احیاگری یا [و] احیای مجدد جامعه است.»[۲] ایدئولوژی‌های مورد حمایت مدرنیسم اسلامی شامل سوسیالیسم اسلامی و پساسلام گرایی است.
جنبش‌های سیاسی مسیحی از سوسیالیسم مسیحی، کمونیسم مسیحی و آنارشیسم مسیحی چپ، تا دموکراسی مسیحی در مرکز،[۳] به راست مسیحی متغیر است.
فراتر از ایدئولوژی‌های جهانی، ادیان نیز در سیاست‌های ملی گرایانه نقش داشته‌اند. ناسیونالیسم هندو در جنبش هندوتوا وجود دارد. صهیونیسم دینی در پی ایجاد یک کشور یهودی مذهبی halachic است. جنبش خالستان هدفش ایجاد میهن برای سیک‌ها است.
شکل افراطی اقدام سیاسی دینی تروریسم مذهبی است. تروریسم اسلامی در اقدامات دولت اسلامی عراق و شام، بوکوحرام، طالبان و القاعده، همه پارتیزان‌های جهادگرایی، مشهود است. تروریسم مسیحی به خشونت ضد سقط جنین و برتری سفیدپوستان مرتبط بوده‌است[۴] به عنوان مثال در جنبش هویت مسیحی. ترور زعفران هندوئیسم مرتبط با تروریسم را توصیف می‌کند. همچنین مواردی از تروریسم مذهبی یهودیان، مانند کشتار غار پیرغلامان و همچنین تروریسم سیک، مانند بمب‌گذاری در پرواز ۱۸۲ ایر ایندیا وجود داشته‌است.
مسائل سیاسی مذهبی
[ویرایش]مسائل سیاسی مذهبی ممکن است شامل موارد مربوط به آزادی دین، اعمال قوانین دینی و حق تعلیم و تربیت دینی باشد.
دین و دولت
[ویرایش]دولتها نگرشهای مختلفی را نسبت به ادیان اتخاذ کرده‌اند، از دین سالاری تا الحاد دولتی.
حکومت دینی یا تئوکراسی Theocracy «حکومتی با هدایت الهی یا مقاماتی است که به عنوان هدایت شدگان الهی در نظر گرفته می‌شوند».[۵] نظامهای مذهبی شناخته شده امروزی شامل جمهوری اسلامی ایران[۶] و سریر مقدس[۷] اند، در حالی که طالبان و دولت اسلامی شورشیانی هستند که سعی در ایجاد چنین سیاستهایی دارند. نمونه‌های تاریخی آن خلافت اسلامی و دولتهای پاپی است.
نوع متوسط‌تر فعالیت دولت دینی، داشتن یک آیین دولتی رسمی است. این برخلاف یک حکومت دینی، برتری دولت را نسبت به مراجع دینی حفظ می‌کند. بیش از ۲۰٪ (در مجموع ۴۳) از کشورهای جهان دین دولتی دارند، بیشتر آنها (۲۷) کشور مسلمان هستند.[۸] همچنین ۱۳ کشور بودایی رسمی مانند بوتان وجود دارد،[۹] در حالی که کلیساهای دولتی در ۲۷ کشور وجود دارد.
برخلاف دولتهای مذهبی، دولتهای سکولار هیچ دینی را به رسمیت نمی‌شناسند. این غالباً اصل جدایی کلیسا و دولت نامیده می‌شود. نسخه افراطی تر سکولاریسم Laïcité، در فرانسه و ترکیه رواج دارد که تمام نشانها و عبارات مذهبی را در بسیاری از زمینه‌های عمومی منع می‌کند.[۱۰]
برخی از دولتها به صراحت خداناباور هستند، معمولاً آنهایی که توسط انقلاب تولید شده‌اند، مانند دولتهای سوسیالیست یا جمهوری اول فرانسه.
همچنین مواردی وجود داشته‌است که دولتها دین مدنی خود را ایجاد می‌کنند، مانند کیش‌های امپریالیستی یا کیش عقل.
بحث در مورد دین در سیاست
[ویرایش]استدلالهایی در مورد و مخالف نقشی برای دین در سیاست وجود داشته‌است. یاسمین علی باهای براون استدلال کرده‌است که "ایمان و دولت باید جدا باشد" زیرا "شرورترین و ظالمانه‌ترین دولتهای جهان کسانی هستند که از خدا برای کنترل ذهن و اعمال جمعیتهای خود استفاده می‌کنند"، مانند ایران و عربستان سعودی.[۱۱]
جستارهای وابسته
[ویرایش]- مسیحیت و سیاست
- یهودیت و سیاست
- جنبه‌های سیاسی اسلام
- فهرست ایدئولوژی‌های سیاسی § ایدئولوژی‌های دینی
- دین و سیاست در ایالات متحده
- فهمی جدعان
منابع
[ویرایش]- ↑ Religion and Politics in Comparative Perspective.
- ↑ Fuller, Graham E. , The Future of Political Islam, Palgrave MacMillan, (2003), p. 21
- ↑ Community and the Economy: The Theory of Public Co-operation.
- ↑ "Hate In God's Name". Southern Poverty Law Center (به انگلیسی). Archived from the original on 1 November 2020. Retrieved 2019-12-01.
- ↑ "Theocracy | political system". Encyclopedia Britannica (به انگلیسی). Archived from the original on 29 October 2020. Retrieved 2019-12-01.
- ↑ "Inside Iran - The Structure Of Power In Iran | Terror And Tehran | FRONTLINE | PBS". www.pbs.org. Archived from the original on 7 May 2019. Retrieved 2019-12-01.
- ↑ Society, National Geographic (2013-12-16). "Vatican City Created". National Geographic Society (به انگلیسی). Archived from the original on 27 January 2017. Retrieved 2019-12-01.
- ↑ correspondent, Harriet Sherwood Religion (2017-10-03). "More than 20% of countries have official state religions – survey". The Guardian (به انگلیسی). ISSN 0261-3077. Archived from the original on 1 November 2020. Retrieved 2019-12-01.
- ↑ "Religion". www.bhutan.com. Archived from the original on 31 May 2020. Retrieved 2019-12-01.
- ↑ Winkler, Elizabeth (2016-01-07). "Is it Time for France to Abandon Laïcité?". The New Republic. ISSN 0028-6583. Archived from the original on 1 November 2020. Retrieved 2019-12-01.
- ↑ "Should religion play a role in politics?". New Internationalist (به انگلیسی). 2019-01-29. Archived from the original on 23 December 2019. Retrieved 2019-12-01.