علیرضا مشاقی
علیرضا مشاقی | |
|---|---|
 | |
| محل تحصیل | دانشگاه هاروارد، دانشگاه فناوری دلفت، مؤسسه فناوری فدرال زوریخ، دانشگاه تهران |
| شناخته‌شده برای | Single-molecule analysis of protein folding Circuit topology تشخیص پزشکی |
| جوایز | Discoverer of the Year 2018, Muscular Dystrophy Association Award 2019 |
| پیشینه علمی | |
| شاخه(ها) | فیزیک، پزشکی |
| محل کار | دانشگاه لیدن، دانشگاه هاروارد |
علیرضا مشاقی طبری پزشک، استاد دانشگاه و دانشمند ایرانی دانشگاه لیدن هلند است.[۱] او از پیشگامان پژوهش‌های میان‌رشته‌ای و بنیانگذار تحصیلات دو رشته‌ای در ایران است.[۲] او در سال ۲۰۱۸، به عنوان کاشف سال هلند انتخاب شد.[۳][۴] وی همزمان پژوهشگر و استاد معین در دانشگاه هاروارد آمریکا و دانشگاه فودان چین می‌باشد.[۱][۵][۶]
مشاقی از پژوهشگران حوزه مطالعات تک‌مولکولی به ویژه در زمینه تاشدگی پروتئین‌هاست. بد تاخوردگی پروتئین‌ها منجر به بیماری‌های متعددی از جمله پارکینسون، آلزایمر، و سرطان می‌شود. در این مطالعات، از انبرک مولکولی برای دستکاری و اندازه‌گیری تاخوردگی یک تک‌مولکول پروتئین استفاده شده است. در سال ۲۰۱۶، مشاقی و همکاران ثابت کردند که پروتئین شپرونِ Hsp70 قادر است تا از پروتئین‌ها در حالت تاخورده نیز محافظت کند و بدین ترتیب باور قدیمی متخصصان را به چالش کشیدند که معتقد بودند که Hsp70 تنها می‌تواند پروتئین‌های تانخورده، یا آنهایی را که زنجیرهٔ پلی‌پپتیدی آزاد و نمایان دارند، محافظت کند.[۷] نتایج این مطالعات به مدلی جدید برای تاخوردگی پروتئین‌ها توسط شپرون‌ها در سلول منجر شد. تحقیقات مشاقی در حوزه فیزیک نظری، عمدتاً بر توپولوژی مولکولی و توپولوژی شبکه‌ها متمرکز است.[۸] علاوه بر این، وی کارهای متعددی در زمینه غشاهای نازک و فناوری نانو انجام داده است. از جمله در سال ۲۰۰۸، مشاقی و همکارانش در دانشگاه فدرال زوریخ و شرکت فارفیلد، روشی اپتیکی برای مطالعه فیلم‌های پلیمری و غشاهای لیپیدی ابداع کردند[۹] و در سال ۲۰۲۰ نخستین میکروچیپ بیماری ویروسی ابولا را ساختند.[۱۰][۱۱] در حوزه چشم‌پزشکی، عمده کارهای او در حوزهٔ بیماری‌های قرنیه و سطح چشم و به‌ویژه بیماری‌های التهابی چشم متمرکز بوده است.[۱۲][۱۳] از جمله در سال ۲۰۱۸، مشاقی و همکاران کشف کردند که سلول‌های بنیادی می‌توانند ایمنی ذاتی را تنظیم کنند و می‌توانند به عنوان ابزاری بی‌خطر و مؤثر برای مهندسی پاسخ‌های ایمنی مطلوب مورد استفاده قرار گیرند.[۱۴] نتایج تحقیقات او طی مقالات متعددی در مجلاتی از جمله نیچر (Nature) منتشر شده است.
مشاقی جوایز متعددی، از جمله لوح تقدیر انجمن شیمی آمریکا، جایزه پژوهشگر جوان تیفاس آمریکا (TFOS Young Investigator Award)، جایزه بهترین مقاله ام‌دی‌پی‌ای سوییس، و AAAS/Science Program for Excellence in Science دریافت نمود. همچنین ایشان برنده جایزه یک میلیون و دویست هزار دلاری سازمان پژوهش‌های ملی هلند (NWO) برای پژوهش‌های تک سلولی بر روی سرطان[۱۵] و جایزه سیصد هزار دلاری مرکز دیستروفی عضلانی (MDA) آمریکا شده‌اند.[۱۶] وی در سال ۲۰۱۸، به خاطر پژوهش‌های بین‌رشته‌ای و تک مولکولی به عنوان کاشف سال انتخاب گردید.[۳][۴]
مشاقی در دانشگاه متعددی از جمله دانشگاه تهران، دانشگاه صنعتی شریف، دانشگاه فدرال زوریخ (ETH Zurich)، دانشگاه صنعتی دلفت، دانشگاه لیدن، دانشگاه هاروارد، دانشگاه استانفورد و مؤسسه فناوری ماساچوست (MIT) پژوهش و تدریس کرده است.[۴] مشاقی دوره دکتری پزشکی را در دانشکده پزشکی دانشگاه تهران و دوره فلوشیپ پژوهشی چشم‌پزشکی را دانشگاه هاروارد گذراند.[۴] همچنین همزمان با تحصیل در رشته پزشکی، دوره کارشناسی شیمی را در دانشگاه تهران به پایان برد و در دوره کارشناسی ارشد بیوفیزیک مرکز تحقیقات بیوشیمی و بیوفیزیک دانشگاه تهران و در دوره کارشناسی ارشد فیزیک دانشکده فیزیک دانشگاه صنعتی شریف تحصیل کرده است. او دوره پسا کارشناسی ارشد را در رشته مهندسی مواد در دانشگاه فدرال زوریخ به پایان رساند و همچنین فارغ‌التحصیل دوره دکترای فیزیک دانشگاه صنعتی دلفت هلند می‌باشد.
او ویراستار مجلات متعددی از جمله NanoResearch , Scientific Reports , Frontiers in Physics و Medicine می‌باشد.
علیرضا مشاقی با مراکز دانشگاهی و فرهنگی مختلفی در ایران از جمله دانشگاه تهران، دانشگاه صنعتی شریف، دانشگاه شیراز و برخی بیمارستان‌ها همکاری دارد.
منابع
[ویرایش]- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ «پیشنهاد کاشف ۲۰۱۷ به دانشجویانی که قصد مهاجرت از ایران را دارند». روزنامهٔ امتیاز. ۲۹ بهمن ۱۳۹۶.
- ↑ «یک دانشمند ایرانی نامزد جایزه کاشف سال ۲۰۱۷ شد». خبرگزاری مهر. ۱۱ دی ۱۳۹۶.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ «علیرضا مشاقی طبری کاشف سال ۲۰۱۷ شد». خبرگزاری دانشگاه آزاد اسلامی.
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ ۴٫۳ «آنچه دارید را بپذیرید، نقد و بهترش کنید». روزنامهٔ همشهری. ۲۷ دی ۱۳۹۶.
- ↑ "Alireza Mashaghi Page at Harvard University". scholar.harvard.edu (به انگلیسی). Retrieved 2020-07-21.
- ↑ "Alireza Mashaghi appointed Adjunct Professor at Fudan University". Leiden University (به انگلیسی). Retrieved 2020-07-21.
- ↑ «Universal clamping protein stabilizes folded proteins: New insight into how the chaperone protein Hsp70 works». phys.org (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۴-۰۷.
- ↑ «دانشمند ایرانی مسئله توپولوژی پروتئین‌ها را بعد از نیم قرن حل کرد». ایسنا. ۲۰۲۰-۰۸-۲۵. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۸-۲۶.
- ↑ Optical Anisotropy of Supported Lipid Structures Probed by Waveguide Spectroscopy and Its Application to Study of Supported Lipid Bilayer Formation Kinetics, Anal. Chem. 2008, 80, 10, 3666-3676
- ↑ «مهندسی بیماری ابولا روی میکروچیپ / نخستین مدل انسانی ابولا تولید شد». snn.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۱۲.
- ↑ «تراشه پژوهشی «ابولا» ساخته شد». اعتمادآنلاین. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۱۲.
- ↑ Mashaghi, Alireza; Hong, Jiaxu; Chauhan, Sunil K.; Dana, Reza (2017-01-01). "Ageing and ocular surface immunity". British Journal of Ophthalmology (به انگلیسی). 101 (1): 1–5. doi:10.1136/bjophthalmol-2015-307848. ISSN 0007-1161. PMID 27378485.
- ↑ «روش ابداعی محقق ایرانی برای تشخیص بیماری‌های چشمی». خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان | Mehr News Agency. ۲۰۲۰-۰۸-۰۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۸-۰۲.
- ↑ «مهندسی ایمنی ذاتی برای درمان بیماری ها». پایگاه اطلاع‌رسانی سلول‌های بنیادی ایران. ۲۷ فروردین ۱۳۹۷.
- ↑ "NWO awards funding for LACDR research project to develop novel engineering approaches to study cancer immunity". Leiden University (به انگلیسی). Retrieved 2020-08-10.
- ↑ Association, Muscular Dystrophy. "Muscular Dystrophy Association Awards 25 Grants Totaling More Than $6.6 Million for Neuromuscular Disease Research". www.prnewswire.com (به انگلیسی). Retrieved 2020-08-10.