Ceiféas (réaltbhuíon)

Ceiféas (réaltbhuíon)

Ceiféas
Ainm Laidine (IAU)	Cepheus
Nod	Cep
Ginideach Laidine	Cephei
Siombalaíocht	an Rí
Dronairde	22 h
Diallas	+70°
Achar	588 céim cearnach Céim 27ú
Líon na réaltaí (amharcmhéid < 3)	1
Réalta is gile	α Cep (Alderamin) (méid 2.44)
Réaltbhuíonta ar theorainn leista	an Béar Beag an Dragan An Eala an Laghairt Caiseoipé an Sioráf
Infheicthe sna leithid idir +90° agus −10° Sárfheicthe i rith na míosa seo: Samhain an infheictheacht is fearr

Réaltbhuíon thuaisceartach is ea Ceiféas, a thógann a ainm ón rí Ceiféas a luaitear i miotaseolaiocht na Gréige. Tá Ceiféas ar cheann de na 88 réaltbhuíon nua-aimseartha, agus ar cheann chomh maith de na 48 réaltbhuíon ar chatalóg Tholamaes. Cepheus an t-ainm Laidine a thugtar ar an réaltbhuíon seo.

Príomhghnéithe

• γ Cep: beidh an déréalta seo ar an réalta thuaidh sa bhliain 4000 dá bhrí luainíocht na gcónocht.

• δ Cep: réalta athraitheach Ceifide is fréamhshamhail na haicme seo (DCEP); athraíonn ó mhéid 3.48 go 4.37 i dtréimhse 5.366 lá.

• μ Cep: ollfhathach dearg is réalta athraitheach leathrialta (SRC); athraíonn ó mhéid 3.43 go 5.10 i dtréimhse 730 lá nó mar sin.

• VV Cep: ollfhathach dearg, agus ar cheann de na réaltaí is mó dá bhfuil ann; réalta athraitheach leathrialta (SRC) agus réalta athraitheach uraitheach (EA/GS) a athraíonn ó mhéid 4.80 go 5.36 i dtréimhse 7430 lá (.i. 20 bliain nó mar sin)

• Kruger 60: déréalta (KR 60) i measc na réaltaí is gaire dúinn; is abhaic dhearga iad an dá phríomhréalta A agus B, ar méid 9.93 is 11.41, ar deighilt 2.5", agus ar uillinn suímh 63° (sa bhliain 2005). Tá seacht réalta eile infheicthe freisin agus iad ar méid 8.31 go 14.90, ach níl iontu seo ach comhbhaill optúla. Níl an córas réaltach KR 60AB ach 13 solasbliana i bhfad uainn.

Réada suntasacha domhainspéire

• IC 1396: réaltnéal geal atá ar gach taobh den réalta dhúbailte Struve 2816.

Réaltaí

Réaltaí a bhfuil ainmneacha dílse orthu:

• α/5 Cep 2.45: Alderamin nó Alderaimin

  < الذراع الأيمن (Araibis að-ðirā^c al-’ayman) = an Lámh Dheas

• β/8 Cep 3.23: Alfirk nó Alphirk

  < الفرقة (Araibis al-firqah) = an Sealbhán

• γ/35 Cep 3.21 Alrai nó Arrai nó Errai nó Er Rai

  < الراعي (Araibis ar-rā^cī) = an tAoire

• θ/2 Cep 4.21 Al Kidr

  < القدر (Araibis al-qidr) = an Babhla

• μ Cep 4.23 Réalta an Ghairnéid nó Erakis

  < الراقص (Araibis ar-rāqiş) = an Damhsóir

• ξ/17 Cep 4.26 Kurhah nó Alkurah nó Alkurab nó Al Kirdah

  < القُرّة (Araibis al-qurrah) = an Scead (ar cheann capaill)

• ρ/29 Cep – dúbailte 5.50 & 5.83 Al Kalb al Rai

  < كلب الراعي (Araibis kalb ar-rā^cī) = Madra an Aoire

Réaltaí a bhfuil ainmneacha Bayer orthu:

α/5 Cep 2.45; β/8 Cep 3.23; γ/35 Cep 3.21; δ/27 Cep – dúbailte 4.07, 6.31; ε/23 Cep 4.18; ζ/21 Cep 3.39; η/3 Cep 3.41; θ/2 Cep 4.21; ι/32 Cep 3.50; κ/1 Cep 4.38; λ/22 Cep 5.05; μ Cep 4.23; ν/10 Cep 4.25; ξ/17 Cep 4.26; ο/34 Cep 4.75v; π/33 Cep 4.41; ρ¹/28 Cep 5.83; ρ²/29 Cep 5.50; υ Cep 6.90; υ¹ Cep 4.52

Réaltaí a bhfuil uimhreacha Flamsteed orthu:

1/κ Cep 4.38; 2/θ Cep 4.21; 3/η Cep 3.41; 4 Cep 5.59; 5/α Cep 2.45; 6 Cep 5.19; 7 Cep 5.42; 8/β Cep 3.23; 9 Cep 4.76; 10/ν Cep 4.25; 11 Cep 4.55; 12 Cep 5.53; 13 Cep 5.74; 14 Cep 5.55; 15 Cep 6.69; 16 Cep 5.04; 17/ξ Cep 4.26; 18 Cep 5.26; 19 Cep 5.07; 20 Cep 5.27; 21/ζ Cep 3.39; 22/λ Cep 5.05; 23/ε Cep 4.18; 24 Cep 4.79; 25 Cep 5.75; 26 Cep 5.52;
27/δ Cep – dúbailte 4.07, 6.31; 28/ρ¹ Cep 5.83; 29/ρ² Cep 5.50; 30 Cep 5.19; 31 Cep 5.08; 32/ι Cep 3.50; 33/π Cep 4.41; 35/γ Cep 3.21

Réaltaí suntasacha eile:

• Kruger 60 – dúbailte; i measc na réaltaí is gaire

• Kruger 60 A 9.85
• Kruger 60 B 11.30 – bladhmréalta

Naisc sheachtracha

• Yale Bright Star Catalog
• Ceiféas ar shuíomh Robin Gatter Curtha i gcartlann 2006-05-08 ar an Wayback Machine
• Ian Ridpaths's Star Tales
• Ceiféas agus miotaseolaíocht an Domhain Curtha i gcartlann 2006-05-09 ar an Wayback Machine
• Ceiféas ar shuíomh Richard Dibon-Smith
• Peoria Astronomical Society: Ceiféas Curtha i gcartlann 2006-04-25 ar an Wayback Machine
• The Deep Photographic Guide to the Constellations: Ceiféas

Tagairtí

• Burnham, Robert Jr. (1966, 1978). Burnham's Celestial Handbook: An Observer's Guide to the Universe Beyond the Solar System, v.1. General Publishing Company, Ltd., Toronto. ISBN 0-486-23673-0.